Borsa İstanbul’da yerli yatırımcının yükü giderek artarken yabancı yatırımcının da çıkışı sürüyor. Borsa İstanbul’da yabancıların üleşi yüzde 49,82 ile 18 Mayıs 2004 tarihindeki seviyeye döndü. Yerli yatırımcı da yüzde 50,17 behre ile borsanın yeni hakimi oldu. Önceki gün Borsa İstanbul’da 47.4 milyar liralık süreç hacmi ve 11.6 milyarlık süreç ölçüsü ile kırılan rekor ise yerli yatırımcıyla geldi. Borsa İstanbul da 120 bin seviyesini geçerek 21 Ocak’ta gördüğü tarihi en yüksek seviyelerine yaklaştı. Bu arada Borsa İstanbul endekslerinden iki sıfır atılması da 27 Temmuz’da gerçekleşecek.
Yabancı yatırımcının Türkiye anapara piyasalarından çıkışı sürüyor. Yılın ilk 5 ayında Kaynak tahvillerinde 40 milyar liralık satış yapan yabancının iç borç stokundaki üleşi mayıs sonu itibariyle yüzde 4,3 ile şimdiye kadarki en düşük seviyesine inmişti. Borsa İstanbul’da da birebir döngü gerçekleşiyor. Birinci 5 ayda 4.2 milyar dolarlık satış yapan yabancı yatırımcı haziran ayında yalnızca 78.6 milyon dolarlık alım yapmışlardı. Temmuz ayında da yabancının satış grafiği devam etti ve artık yabancı yatırımcının hissesi yüzde 50’nin altına indi. 23 Ocak’ta ise yabancının borsadaki behresi yüzde 65,79 seviyesindeydi. Yabancının hissesinin en yüksek olduğu tarih ise Kasım 2007’deki yüzde 72,3 seviyesiydi.
Yerli ve yabancı yatırımcının takaslarındaki payların piyasa pahasını gösteren takas kıymetlerinde de yerli yatırımcı öne çıkıyor. Borsa İstanbul verilerine nazaran yabancı yatırımcının takas kıymeti 267 milyar 359 milyon lira olurken yerli yatırımcının takas kıymeti ise 269 milyar 226 milyon liraya yükseldi.
Borsada yıllardır alışılagelen yabancının yüzde 60 seviyesinde hakkı olur ve süreç hacminde ise yerli yatırımcı öne çıkardı. Bu durumu analistler yerlinin kısa vadeli günlük, haftalık alım satım yapması olarak yorumlarken yabancı yatırımcının ise daha uzun vadeli baktığını belirtiyordu. Şu anda analistlere nazaran hala daha yerli yatırımcı kısa vadeli hareket etmeyi sürdürüyor.
Ve elbette yerli yatırımcı Borsa İstanbul’a gelmeye devam ediyor. Haziranda yavaşlasa da 51 bin 496 yeni yatırımcı borsaya girdi. Türkiye İstatistik Kurumu verileri de haziran ayında en yüksek gerçek getiriyi Borsa İstanbul BIST 100 endeksinin verdiğini gösteriyor. TÜİK’in, Finansal Yatırım Araçlarının Gerçek Getiri Orantılarını bültenine nazaran en yüksek aylık gerçek getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 9,90, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 9,42 orantılarıyla BIST 100 endeksinde gerçekleşti.
“Yabancının oynaklık yaratması istenmiyor”
TOBB ETÜ Tedrisat Üyesi Atılım Murat, yabancının Mart 2019’dan beri Türkiye’den çıktığını belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: O dönem onların swap nedeniyle darbe yiyip çıktığı bir dönemdi. 16 aydır çıkıyorlar, behreleri yüzde 65’lerden yüzde 50’nin altına indi. Yabancı sattıkça ferdî emeklilik fonları aldı, yatırım fonları aldı. Yani yabancı sattı, yerli aldı. Yabancının TL cinsi varlıklarda oynaklık yaratması sert fiyat hareketlerine yol açmaları istenmiyor. Onun için de gitmek isteyene kal denmiyor. Yerli yabancı yükü dengelendiği için yabancının oynama bahtı kalmadı. DİBS’teki yükü yüzde 4’lere düştü. Dolar/ TL’de spekülasyon yapamıyorlar. Artık pay senetlerinde de dengelenme yaşandı. Manevra meydanları kalmadı. Aslında ekonomi yönetiminin de isteği buldu. Ekonomi yönetimi hedefine ulaşmış oldu.” Öte yandan yabancı çıkışının piyasalarda oynaklığı daha çok artırma tehlikesi yarattığı da tez ediliyor. Türkiye’nin döviz rezervinin az olduğu 30 milyar dolarlık yabancı varlıklarının çıkışının daha çok piyasaları dalgalandırabileceği tez ediliyor.
“Yerli ya da yabancı tartısı sağlıklı değil”
Ata Yatırım Genel Yönetici Yardımcısı Cemal Demirtaş son dönemde düşük getiriler, dövize ve altın alımına getirilen vergiler pandemi döneminin de tesiriyle pay senedine olan ilgiyi arttırdığını belirterek şunları söyledi: “Ayrıca yerli emeklilik fonlarında oluşan kaynakları da pay senedi piyasalarına yönlendirmiş olmaları da yerli ilgisini artırdı. Önümüzdeki dönemde yerli yabancı istikrarını 50-50 seviyelerinde kalmasını sağlıklı görüyoruz. Gelgelelim yalnızca yerli ya da yalnızca yabancı yüklü piyasaların sağlıklı olmayacağını, borsanın gelişiminin de yabancı ilgisinin yine artmasıyla mümkün olabileceğini düşünüyoruz.”
News
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
Ekonomi
EKONOMI
EKONOMI
EKONOMI
EKONOMI