Brexit anlaşmasını ihlal eden iç pazar yasa tasarısı Krallık’ın Birleşik sıfatını sarstı: BoJo haydut devlet yaratıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Ocakta AB ile imzalanan Brexit anlaşmasını ihlal kıymetine kimi değişik yönler tutturacak İç Pazarlar Yasası tasarısının Birleşik Krallık iç piyasasının bütünlüğünü garanti edeceğini, İskoçya ve Galler’e daha fazla yetki devredeceğini ve Kuzey İrlanda barış sürecini koruyacağını iddia eden Başbakan Boris Johnson (BoJo), milletvekillerine tasarıyı desteklemeleri daveti yaptı.

Lakin aldığı tepkiler tam zıddı yöndeydi. 

Eski bakan ve başbakanlar, milletlerarası hukukun ihlali manasına gelen yasanın Britanya’nın milletlerarası prestijine ziyan vereceği ikazında bulunurken, Galler ve İskoçya bölge yönetimleri ademi merkeziyetçi yetkililerinin ihlal edileceği görüşünü bildirdi, ikincisi, maddeyi duruşmaya götürmekten söz etti, Kuzey İrlanda barış sürecinin asıl bu kanunla tehlikeye gireceği uyarısını yapıldı.

İskoçya Başbakanı Nicola Sturgeon “Muhafazakarların sözde Birleşik Krallık iç piyasası için teklif ettikleri yasa tasarısı mide bulandırıcı. Ademi merkeziyetçiliği felç edecek apaçık iktidar gaspı” dedi. 

Margaret Thatcher’ın akabinde 1990-97 ortası başbakanlık yapmış olan Muhafazakar Parti’nin ağır toplarıdan Sir John Major, şöyle konuştu:

“Britanya’nın ağırbaşlılıkla verdiği sözler nesillerdir dost ve düşman tarafından kabul edilmiştir. Rastgele bir anlaşmaya attığımız imza kutsaldır. Son bir yüzyıldır askeri gücümüz önemini kaybederken sözümüz gücünü korumuştur. Sözümüzü tutma onurumuza dair prestijimizi kaybedersek, bir daha asla geri kazanamayabileceğimiz kıymet biçilemeyecek bir şeyi kaybetmiş oluruz.”

BBC’ye isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan eski bir bakan şunları söyledi:

“Hükümetin bunu Kuzey İrlanda barış sürecini korumak için yaptığını söyleyenin yanına kar kalmasına müsaade vermem. Bu tam zıddını yapıyor. Birleşik Krallık iç piyasasıyla ilgili bu yasa büyük ihtimalle AB üyesi İrlanda ile Birleşik Krallık’a bağlı Kuzey İrlanda ortasında sert sınıra yol açacak, bu da barış sürecini tehlikeye atacak.”

Yasa tasarısı, Kuzey İrlanda’dan malların Britanya’ya girişinde yeni denetim öngörmüyor, Britanya ile AB ticaret anlaşmasına varamazsa 1 Ocak’tan itibaren bakanlara malların sirkülasyonuyla ilgili kuralları değiştirme ya da uygulamama yetkisi veriyor, daha önce devletin iş alemine yardımlarıyla ilgili mutabık kalınan yükümlülükleri geçersiz kılma yetkisi de veriyor, memleketler arası hukuka uymasa bile bu yetkilerin kullanılacağını dile getiriyor. 

Brexit anlaşmasında Kuzey İrlanda Birleşik Krallık içinde gözüküyor, fakat AB’nin gümrük kurallarına uymakla yükümlü kılınıyordu. Yasa tasarısında ise “buna rağmen” tabiri kullanılarak, Londra’nın bildiğini okuyacağına işaret ediliyor. Yani yeni maddeyle daha önce kabul edilen yasanın devre dışı bırakılması hedefleniyor.

Yasa tasarısına göre İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’ya halihazırda AB seviyesinde düzenlenmiş hava kalitesi ve bina verimliliği üzere alanlardaki yetkiler devredilecek. İç Pazar Müdürlüğü ismi altında kurulacak yeni bir organ, Birleşik Krallık’ın farklı bölgelerinde benimsenen standartların sınırlararası ticarete ziyan vermemesini garantiye alacak.

İskoç hükümeti ise bu tek pazar uygulamasının ademi merkeziyetçi sistemle bölgelere devredilmiş yetkileri ihlal edeceği görüşünde. Örneğin Britanya hükümeti İngiltere bölgesi için kabul edilebilir olan besinlerin ithalatına karar verirse, bunların çok daha çevreci siyasetler güden İskoçya’ya girişine de müsaade verilecek, meğer tarım siyasetleri yetki devri kapsamında bulunuyor. Yeni organ, ihtilaflı duurmlarda, Britanya parlamentosuna ve bölge yöetimlerine bağlayıcı olmayan tavsiyelerde bulunabilecek.

İskoçya’da iktidardaki İskoç Ulusal Partisi’nin (SNP) Britanya parlamentosundaki lideri Ian Blackford, yeni yasa tasarısını “İskoçya parlamentosuna saldırı ve İskoçya halkına hakaret” diye niteledi. Blackford, BoJo’yu ‘uluslararası maddeleri delerek haydut devlet yaratmakla’ suçladı.