Nişan ve düğünde takılan takı kime aittir

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Nişan/düğünlerde geline ve damada takılan paralar ve ziynet eşyaları kimin? Nişan bozulursa takıların iadesi zarurî mu? Bu takılar boşanma halinde mal paylaşımına dahil edilebilir mi? Avukat Elvan Kılıç, mevzu hakkında bilgilendiriyor.

Düğünde takılan altın ile para bağış niteliğindedir ve kadının mülkiyetine geçmiş olduğu kabul edilir. Yani kendisine takıldığından itibaren takılar artık kadınındır, onun malıdır. Uygar Kanun kararlarına göre evin gereksinimini karşılamak kocanın yükümlülüğü altındadır. Kocanın altınları ailenin gereksinmeleri için harcanmış olması, bunları motamot yahut bedelini ödeme yükümlüğünden kurtarmaz, koca yeniden de eşinin müsaadesi olmadan ona takılan altınları alıp kullanamaz.

Kadının ziynet eşyalarını isteği ile ortak masraflar için harcanmak üzere verdiğinin ispatlanması halinde erkeğin ziynet eşyalarının bedelini iade etme yükümlülüğü ortadan kalkar. Yani bu durumda kadının isteği ve onayı aranmaktadır. Daha önce aile duruşmalarında bir müddettir boşanma evresinde açılan ziynet eşyaları ve takı paralarının iadesi davalarında, “Takı kime takılmışsa onundur. Kocaya takılmışsa, kocanındır” biçiminde kararlar çıkıyordu. Ayrıyeten Yargıtay’ın eski kararında, erkeğe takılan takılar erkeğin “kişisel malı”, kadına takılanlar da kadının “kişisel malı” sayılıyordu. Lakin bu görüş artık değişti. Yargıtay, düğünde takılan takıların geline ilişkin olduğu görüşündedir. Bilakis bir anlaşma ya da o yöreye has bir gelenek ya da örf-adet kuralı yoksa ziynetler de takı paraları da kadına aittir.

Kanuna göre, kadın istek verirse bir daha hiç iadesi istenmeyecek şekilde düğündeki ziynet eşyaları kocaya verilebilir. Bir öteki istisna ise, kadının isteği ve onayı ile ziynet eşyalarının bozdurulup evin yahut kurulan yeni hayatın müşterek muhtaçlıkları için harcanmasıdır. Örneğin müşterek evin tadilat masraflarına, düğün masraflarına yahut beyaz eşya masraflarına harcama yapıldığı koca tarafından ispatlanırsa, koca ziynet eşyalarını iade etmek zorunda değildir.

Ziynet eşyası davası nasıl açılır

Ziynet eşyaları davası açarken ziynet eşyalarının motamot iadesi, bu mümkün değilse bedelinin ödenmesi talebinde bulunulmalıdır. Düğün takıları iadesi davasını görmeye görevli ve yetkili duruşmaya davalının yerleşim yeri Aile Mahkemesidir. Dava ziynet eşyalarının isteği dışında elinden alındığını iddia eden taraf tarafından başka eşe karşı açılacaktır.

Ziynet eşyalarına ilişkin davada, ziynet eşyalarının mülkiyetinin tespit edilmesi durumunda bu konu tıpkı mülkiyet hakkına ilişkin olup, zamanaşımına tabi değildir; lakin istem ziynet eşyalarının tazminine ilişkinse Türk Borçlar Kanunu uyarınca 10 yıllık zamanaşımı dikkate alınacaktır. Ayrıyeten belirtmekte yarar var, evlilik mühletince eşlerin birbirinden olan alacakları için zamanaşımı mühleti işlemeye başlamayacağı için 10 yıllık mühletin tayini bu bilgi üzerinden yapılmalıdır.

Nişanın bozulması durumunda nişan takılarının durumu nedir

Nişanın bozulması durumunda da takıların iadesi istenebilir hatta bu iadeyi yalnızca taraflar değil, nişana katılan aile bireyleri yahut yakınlar da isteyebilmektedir. Uygar Kanun bu türlü bir türel muhafazayı yalnızca taraflara vermemiş tıpkı zamanda nişana katılan yakınların da nişanın bozulması durumunda bu türlü bir hakları olduğunu belirtmiştir. Uygar Kanun 122. Maddesi’ne göre; şayet nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine yahut ana ve babanın ya da onlar üzere davrananların, öbür nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki armağanlar, verenler tarafından geri istenebilir. Fakat ana yahut babanın ya da onlar üzere davrananların taktıkları takı yahut altınların iadesini isteyebilmesi için kimi koşullar vardır. Kanuna göre bu kurallar şunlardır:

– Verilen armağanlar nişanlılık dolayısıyla verilmiş olmalıdır.

Geri istenecek olan ikramların yahut takıların olağandışı olması gerekir. Örneğin amcası yeğenine nişan ikramı olarak yazlığını vermiştir. Zira olağandışı demek ufak bir takı demek değildir. Büyük bir pahası olan bir armağanın verilmesi demektir. Armağan karşı tarafa verildiği için mülkiyeti de karşı tarafa geçer. Yani amca yeğenine yazlık gayrimenkul vermişse yeğeninden geri isteyebilir lakin yeğeni öbür bir 3. bireye yazlık evi devrederse bunu isteyemez zira tapuya inanç ilkesi vardır. Bu sebeple de özet olarak ikramların, takılan takıların iadesi için olağandışı bir durum olması gerekmektedir.

– Nişanlılık bitmiş olmalı yani evlilik dışında bir sebeple sona ermelidir.

Takıların ve armağanların geri iadesini isteme hakkına sahip olanlar; nişanlılar, anne ve babaları ya da anne ve baba üzere hareket eden kişilerdir. Bu kişiler anne ve babanın kardeşleri olabilir. Ya da çocukluğunda kendilerine bakan süt anne üzere, anneanne dede yahut babaanne büyükbaba yahut aile dostu da olabilir.

Takıların iadesi davasında altınlar yahut paraların pahası nasıl ölçülüyor

Ziynet eşyalarının ispatı genel olarak şahit delilleri, fotoğraf video vb. kayıtlar, bilirkişi raporları ile sağlanmaktadır. İade davasını açan kişi, davasını dayandırdığı iddiaları ispat etmeli yahut davalı davacının iddialarını çürütememelidir. Bu noktada bilirkişi raporu önemli bir delil sayılmaktadır. Kadının ziynet eşyalarının ispatı düğünde takılan ziynet eşyalarının ispatı, varlığı, ölçüsü, tipini tespit etme ya da bunların ödenmesi için bedelinin tespiti gayesiyle duruşma bilirkişi görevlendirecektir.

Bilirkişi raporu hazırlanırken düğünde çekilen görüntü ve fotoğraflarla birlikte tarafların savunma ve talepleri doğrultusunda dikkate alınır. Bununla birlikte evrakta mevcut video ve fotoğraflara göre hangi takıların davacı üzerinde bulunup bulunmadığı rapor içeriğinde tek tek takılan takının cinsinden gramajına kadar ne olduğu belirtilmelidir.