HANDAN SEMA CEYLAN
Türkiye endüstrisinin devler liginde son 10 yıldır sistemli olarak kan kaybeden İstanbul endüstrisi tekrar yükselişte. 2010 verilerine nazaran açıklanan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesinde 215 firma İstanbul’dan listeye dahil oldu. Velev 2007 yılında bu rakam 227 firma formundaydı. Her geçen yıl kan kaybeden İstanbul firmalarının konumuna bir bir Anadolu kentlerinin firmaları listeye isimlerini yazdırdı. Bir önceki açıklanan 2018 verilerine nazaran İstanbul, 166 firma ile listede temsil edilerek, tarihinin en düşük rakamını kaydetmişti. Bu da 2010’a nazaran her 4 İstanbul firmasından birinin listeye veda ettiği mealine geliyordu. Bu yıl ibre küçük de olsa yine yükselişe sahih döndü. İstanbul’dan 169 firma 2019 verilerine nazaran listede taraf aldı.
Devler ligini Türkiye’nin 50 kenti oluşturuyor
Öte yandan Türkiye’nin 81 kentinden 31’i kendini listede temsil edemedi. Lakin 50 kentten firmanın nokta aldığı 2019 verileri son 10 yılın en âlâ temsil nispetine işaret ediyor. 2010 verilerine nazaran Türkiye kentlerinin yarısı lisede kendine konum bulamıyordu. 2019 verilerine nazaran listede taraf alan bu 50 kentten 18’i ise yalnızca tek firma ile listede temsil ediliyor. Kamudan da 8 firma listede yan aldı.
Kentleri düşüren firmalar çimentocu
Tek firma ile temsil edilen üç kent ilk 500’den düşen firmalar nedeniyle listeden ismini sildirdi. Bu kentler Burdur, Isparta ve Malatya. Burdur’un Bucak ilçesine kayıtlı As Çimento 2017 verilere nazaran 343’üncü sıradaydı. 2018’de firma 398’inci sıraya geriledi. Bu yıl ise listeden ayrıldı. Isparta’dan da Göltaş Göller Nahiyesi Çimento San. ve Tic. AŞ bir önceki verilere nazaran 475’inci sıradan listeye girmişti. Bu yıl firma listeden düşerken, Isparta da böylelikle endüstrinin ilk liginden ayrılmış oldu. Malatya’dan Baykanlar Tekstil 2018 verilerine nazaran İSO 500’e 389’uncu sıradan girerek kentin yüzünü güldürmüştü. Şirket bu sene listeye veda etti.
Listeye 4 kent eklendi
Listeye bu yıl firmalarının muvaffakiyetleri nedeniyle dahil olan kentler ise Afyon, Düzce, Giresun ve Kastamonu oldu. Düzce’den Erciyas Çelik Boru Sanayi AŞ 359’uncu sırada, Afyon’dan Oruçoğlu Yağ 429’uncu sırada, Giresun’dan Yavuz Besin 394’üncü sırada mahal alarak kentlerin ismini listeye yazdırdılar. Bu sene Eti Bakır da, Kastamonu’nun ismini listeye yazdırdı. İnebolu’ya merkezli olarak faaliyetlerini sürdüren Eti Bakır’ın önceki yıllarda da listede olduğu lakin ismini açıklamadığı belirtiliyor.
ŞİRKET YÖNETİCİLERİ NE DİYOR?
HASTAVUK GENEL YÖNETICISI ŞAHİN AYDEMİR :
Hastavuk’un gayesi ilk 200
ISO 500 listesinde 256’dan 228’e yükseldik. Gelecek yıl daha da yükselmeyi ümit ediyoruz. Zira bu sene yeni yatırımlarımız, yeni gayelerimiz var. COVID-19 olsa dahi biz çalışmalarımızı yeni pazarlarla sürdürüyoruz. Bir Bursa firması olarak münhasıran şu günlerde Çin ile ilgili çalışmalar yapıyoruz. Gelecek yılki amacımızı ilk 200’de bölge almak.
DURUM BESIN YÖNETİM ŞURASI BAŞKANI MERT HAZAR:
Durum, yüzde 30 büyüyecek
Mersin’den listeye girdik. 492’nci sıradan 458’inci sıraya yükseldik. Bu başarıda Ar-Ge’nin büyük hakkı var. Bu yıl için gayemiz ise yüzde 30 büyüme ve istihdamda yüzde 10’luk artış kaydetmek.
BAŞHAN ZIRAÎ ESERLER YÖNETİM KONSEYI ÜYESİ YUSUF MEMİŞ:
Başhan, küresel bakış ile yükseldi
Listede 163’üncü sırada yan alan bir Mersin firmasıyız. Listedeki mekanımız sayesinde izlediğimiz yol haritasının ne kadar hakikat olduğunu bir defa daha görmüş olduk. Dalımızdaki küresel dinamiklerin süratli değişimini akıllıca okumak bizler için büyük önem taşıyor.
BEŞLER GROUP YÖNETİM HEYETI ÜYESİ MESUT ÇAKMAK :
Beşler, kardeş kuruluşları da listeye yazdıracak
Gaziantep’te üretim yapıyoruz. 2018’de 340. sırada iken 2019’da 265. sıraya yükselmenin memnunluğunu yaşıyoruz. Önümüzdeki yıllarda maksadımız daha da üst sıralarda mekan almak ve kümemiz bünyesinde nokta alan öteki kardeş kuruluşlarımızı da ilk 500 içinde görmektir.
MESRUR MAKARNACILIK YÖNETİM HEYETI BAŞKANI AYKUT GÖYMEN:
Yüzde 70 ihracatla ‘Mutlu’ oldu
Üretimi artırıcı yeni yatırımlar yaptık. İhracatla birlikte iç piyasaya da yük verdik. 2018 yılında 248. sırada yan alırken 2019 yılında 219. sıraya yükseldik. Şu anda yüzde 70 ihracat, yüzde 30 ise iç piyasaya eser satıyoruz. Bununla bir arada istihdamımız da yüzde 10 nispetinde artış gösterdi. Gece gündüz demeden çok çalıştık ve bunun da karşılığını aldık. Gaziantep ismine da gururluyuz.
ÖZGÜN AZIK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ ORTAKLARINDAN EDİP SEVİNÇ:
Özgün 2005’ten beri listede
Trabzon firması olarak sıralamada 346’ncıyız. 2005 yılından bugüne aralıksız hem Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu hem de En Büyük 500 İhracatçı firması arasında nokta alıyoruz. Devletimizin yüksek net ihracat maksatlarını yakalamasında, fındık ve mamulleri ihracatıyla ek yapmak için çalışıyoruz. İstikrarlı büyüme modelimiz, dünya çapında yeni pazarlara açılmamızla güçlü bir şekilde devam ediyor.
KADOOĞLU HOLDİNG YÖNETİM KONSEYI YÖNETICI VEKİLİ CELAL KADOOĞLU:
Kadooğlu Yağ 70’i aşkın ülkeye eser gönderiyor
Türkiye’nin ve Gaziantep’in en çağdaş yağ üretim tesislerine sahibiz. 382. sıradaki alanımızı 2019 verilerine nazaran 304.sıraya yükselttik. Kişisel şirketler sıralamasında Kadooğlu Yağ Sanayi olarak 296’ncıyız. Yurt içi bayi ağımızı geliştirdik. Hanımların yemeklerde Bizce Yağ ve margarin tercihi süratle artarken 70’in üzerinde ülkeye de yağ yolluyoruz. Ayçiçek yağı, mısır yağı ve margarin üretimi gerçekleştiriyoruz.
YÖNETICILER NE DİYOR?
ADANA SANAYİ ODASI LIDERI ZEKİ KIVANÇ:
ADANA DAHA BAŞARILI OLMALI
Listede 11 firma ile temsil edilen Adana, bu yıl sıralamada 13 firma ile taraf aldı. Sasa Polyester 68, Akyem Adana Yem 240, Beyteks Tekstil 264, Temsa Ulaşım Araçları 269, Elita Besin 272, Bossa 347, Abdioğulları Plastik ve Ambalaj 349, Güney Çelik Hasır ve Demir 426, Amylum Nişasta 427, Pilyem Besin 435, Adana Çimento 453, Omnia Nişasta 468 ve Gürsoy Yem 471’inci sırada mahal aldı. Yükseliş bizim için sevindirici lakin Adana endüstrisi için kâfi değil. Adanalı sanayiciler olarak, yatırım, üretim, ihracat ve istihdam artışı önceliklerimizdir. Üretim, yeni yatırım ve ihracat yapma, istihdam yaratmak için her türlü fırsatı pahalandırıyor, ilimiz ve ülkemiz ekonomisinin güçlenmesine canla başla ek sağlamaya devam ediyoruz,
KOCAELİ SO BAŞKANI AYHAN ZEYTİNOĞLU:
KOCAELİ’NİN 36 DEĞİL 79 FİRMASI VAR
İSO’nun açıkladığı listede, firma merkezlerinin diğer illerde olmasından dolayı Kocaelili firma sayısı 36 olarak görünüyor. Merkezleri öteki illerde olup, üretimleri ilimizde olan firmaları dikkate aldığımızda 2019 yılında 79 işletmemizin Türkiye’nin en büyük 500 firması içerisinde taraf aldığını memnuniyetle görüyoruz. Geçen yıl listede taraf alan 6 firma bu yıl listede taraf almazken, tekrar 6 firmamızın bu yılki listeye yeni girdiğini görüyoruz. Ekonomideki daralmaya karşın listeye girme muvaffakiyetini gösteren tüm firmalarımızı tebrik ediyorum.
DENİZLİ SANAYİ ODASI YÖNETICISI MÜJDAT KEÇECİ:
DENİZLİ FİRMALARI GÜÇLÜKLE SÜREÇTE BAŞARDI
Araştırma sonuçlarına nazaran şunu söyleyebiliriz ki; endüstrici borçla yaşamak zorunda. Bu borcu çevirebilmek ismine düşük nemalara muhtaçlık duyuyor. Şu dönemde endüstricinin en büyük avantajı getirilerin düşük seviyede seyretmesi. Endüstrici ayakta kalabilmek ve katma kıymet yaratabilmek için hala çabalıyor. Sanayicilerin bu gayretlerine karşılık hükümetin de sanayiciyi koruyacak destekleri olmalı diye düşünüyorum. Güçlükle süreçte başarılı olan Denizlili firmalarımızı tebrik ediyorum.
K.MARAŞ TSO YÖNETICISI ŞAHİN BALCIOĞLU:
MARAŞ İKİ YENİ FİRMASINI KUTLUYOR
Kahramanmaraşlı sanayicilerimiz tüm gücüyle Türkiye’nin ve Kahramanmaraş’ın ekonomik ve toplumsal kalkınması için çalışıyor, üretiyor, ihracat yapıyor. COVID-19 salgını sürecinde dahi istihdamını düşürmeyen, üretim ve ihracatını sürdürmek için uğraş gösteren, pazar arayışlarını artıran şirketlerimizi gönülden tebrik ediyorum. Kahramanmaraş, büyük şirketler kategorisinde ilk 1000’de en çok şirketi olan illerde 8. sırada konum alıyor. Geçen yıl ilk 500’de 9 şirketimiz vardı. Bu sene 2 yeni firmamız dahil oldu ve bu yeni firmalarımızı bilhassa kutluyorum.
KAYSERİ SO BAŞKANI MEHMET BÜYÜKSİMİTCİ:
KAYSERİ 2’NCİ 500’DE FARKI KAPATIR
Kayseri’nin üretimdeki eforu takdire paha. Geçtiğimiz yıl Kayseri için firmalarımızın ciro olarak büyümediği bir yıl oldu. Ama, 2. 500’de aradaki farkı kapatacağımızı ümit ediyoruz. Bu listeye giren firmalarımızı kutluyor, muvaffakiyetlerinin devamını diliyoruz. Açıklanan ilk 500 listesinde bölüm olarak birtakım firmalarımızın yükseldiğini gördük.
MERSİN TSO LIDERI AYHAN KIZILTAN:
MERSİN’İN FİRMALARI KENTİN ROL MODELİ
Mersin firmalarının 5,7 milyar lira olan üretimden net satış bedeli, 2019 yılında yüzde 10 artarak 6,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Firmalarımız iş verdiler, aş verdiler, ihracatla ülkemize zenginlik getirdiler, vergileriyle ülkemize ekte bulundular. Hepsiyle gurur duyuyoruz. Kentimizde faaliyet gösteren öteki firmalar için rol modeli oldular. Listenin bize verdiği bildirilerden biri de KOBİ’lerin Ar-Ge yapabilmesi sağlanması. Ortak Ar-Ge yerleri hizmeti bunun için tahlil olabilir.
GAZİANTEP TO YÖNETICISI TUNCAY YILDIRIM:
ANTEP İHRACATININ % 20’SİNİ KARŞILIYOR
En kavi zamanlarda Gaziantepli iş kişilerimiz bizleri sevindirmeyi, gururlandırmayı başardı. 2019 yılında global ekonomide yaşanan daralma, 2020 yılında COVID-19 salgını derken tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de problemli bir süreç ortaya çıktı. Bu kavi süreçten güçlü bir şekilde çıkışın anahtarı da üretim, istihdam ve azim ile çalışmadır. Bunun en hoş örneği de şüphesiz ki Gaziantep’tir, Gaziantep’in çalışkan iş kişileridir. Yekun ihracatımızın yaklaşık yüzde 20’sini gerçekleştiren bu 26 firma ile en büyükler arasında bölge alan kentimiz, il sıralamasında da beşinci oldu.
ESKİŞEHİR SO LIDERI CELALETTİN KESİKBAŞ
ESKİŞEHİR’İN LİSTEDE FİRMA SAYISI GÖRÜNDÜĞÜNDEN FAZLA
Merkez kayıtları odamızda olan 4 firmanın listede olduğunu görüyoruz. Fakat kelam konusu listenin hazırlanmasında firmaların kayıtlı adreslerinin baz alındığını da bilmeliyiz. Yani İSO 500 listesinde olan birçok firma aslında ana üretimlerinin bir kısmını Eskişehir’de gerçekleştirmekte. Bu firmalarımızı da düşündüğümüzde 500 listesinde daha çok Eskişehir’den sanayi kuruluşunun konum aldığını söyleyebiliriz. Laf konusu bu 4 firma Eti Besin, TUSAŞ Motor Sanayii, Alp Havacılık ve Peyman Kuruyemiş.
ANTALYA TSO BAŞKANI DAVUT YAVUZ:
ANTALYA’NIN İKİ FİRMASI SIRALAMADA YÜKSELDİ
Antalya’mızdan 5 pahalı firmamızın en büyükler listesine girdiğini görüyoruz. Genel sıralamada AGT 198., Adopen 318., ANKUTSAN 330., Yörükoğlu Süt 417., Eti Elektrometalurji 496. sırada mahal aldı. 2 firmamızın sıralamadaki noktası yükselirken 3’ünün de gerilediğini görüyoruz. 2018 yılında ilk 500 listesindeki 6 olan firma sayımız bu yıl 5’e düşmüş durumda. 2018 yılında ilk 500 içerisinde Isparta ve Bucak’tan birer temsilcimiz de mahal alıyordu. Fakat 2019’da bölgelerini koruyamadıklarını görüyoruz.
