İş dünyası ‘mücbir’ uzatma bekliyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA

COVID-19 salgınından olumsuz etkilenen kesimler ile İçişleri Bakanlığı tarafından faaliyeti durdurulan kesimlerin, kamuya olan yükümlülüklerini belli başlı mühlet erteleyen Mücbir Sebep pratiği yarın sona eriyor. Bilhassa hudutlu sayıda kesim için bu avantajın sağlanması, kapsama dahil olmayan dalların ağır reaksiyonuna sebep olurken, Kaynak ve Maliye Bakanlığı’nın şu ana kadar mühlet uzatımı yahut kapsamın genişletilmesi cephesinde bir eğilimi olmadığı bildiriliyor.

Geçmiş periyotlarda Maliye Bakanlığı bünyesinde üst seviye vazifelerde bulunmuş mütehassıslar, piyasalarda mücbir sebep durumunun hala ortadan kalkmadığı için, bu aşamada getirilecek beyanname ve ödeme yükümlülüğünün kamuya yarar sağlamayacağını kaydettiler. Bilirkişiler, mevcut mücbir sebep kapsamındaki kolların genişletilerek, genel bir ekonomik mücbir sebep ilan edilmesini önerdiler.

Kaynak ve Maliye Bakanlığı 213 sayılı Vergi Metot Kanunu’nun verdiği salahiyete dayanarak; otomotiv, perakende, konaklama dahil 20’ye yakın bölüm yanı sıra İçişleri Bakanlığı tarafından faaliyeti durdurulan işyerlerini 1 Nisan-30 Haziran tarihleriyle hudutlu olmak üzere mücbir sebep kapsamına dahil etmişti. Bu dalların beyanname verme ve ödeme yükümlülükleri, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ertelenmişti.

Önemli durgunluk var, vergi yükümlülüğünü alanına getirmek güç

Özdebir: Firmalar ödeme güçlüğü çeker mühlet uzatımı fırsat tanır

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, mücbir sebep kapsamının sonlu tutulmasının birçok firmayı olumsuz etkilediğini bildirdi.

Mayıs ayında işlerin biraz düzelir üzere olduğunu belirten Özdebir, “Mücbir sebep kapsamında ertelenen yükümlülüklerin ödemeleri yılın son çeyreğine kalmış durumda. Cari devir borçlarıyla üst üste gelen ödemeler firmaları badireye sokacak” dedi. Özdebir, yükümlülüklerin mühleti uzatılarak yapılandırılması suretiyle firmaların birikim yapmasına imkan sağlanmasını kaydetti.

Kamuya olan borçların yapılandırılmasıyla ilgili tartışmalara da değinen Özdebir, bugüne kadar gerçekleştirilen yapılandırmaların daima Maliye’nin gereksinimi olduğu devirlerde yapıldığını belirterek, “Yani firmaların değil devletin daha çok muhtaçlığı olduğu periyotlarda yapıldı. Aslında büyümenin en az yüzde 4’ün üzerinde olduğu devirde yapılmalı ki yapılandırmalar ödenebilsin. Piyasanın dibe vurduğu periyotta yapılınca sürdürülebilirliğe ek sağlamıyor” diye konuştu.

Altaş: Kısa çalışma da mücbir sebep de devam etmeli

Alışveriş Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, mahsusen en büyük iş ortakları olan perakende kesimi için mücbir sebebin devamının çok önemli olduğunu kaydetti. Altaş, “Kısa çalışma ödeneğinin devam etmesini istiyoruz. Perakendecinin bundan yaralanması lazım. İşler hala makul değil. Tam karşılayamıyorlar. Ciro 80’in geçince karlılığa geçiyorlardı. Kısa çalışma ödeneği en azından 3 ay daha devam etmeli” dedi.

Sezer: Kapsam genişletilerek tekrar dizayn edilmeli

Aktüel Küme Idare Kurulu Başkanı YMM Yılmaz Sezer, mücbir sebep koşullarının hala değişmediğini belirterek, sistemin kapsamı genişletilerek tekrar devreye alınması gerektiğini söyledi.

Yeni sıradan devriyle birlikte birtakım işletmelerin açıldığını fakat sokağa çıkma yasağında bile uygulanmayan maske takma mecburiliği getirildiğine vurgu yapan Sezer, “Doğal olarak toplulukta bir tedirginlik hakim. AVM’ler, berberler, lokantalara kimse hala gitmiyor. Velev hastanelere bile giden yok. Nema indirimi ve taksit sayısındaki artış, ertelenen talebi biraz canlandırdı. Bunlar da inşaat, beyaz eşya ve otomotiv üzere hudutlu sayıda kesime yaradı. Münasebetiyle artık beyanname ve ödeme zaruriliği başlasa bile tahsilat pek mümkün değil” diye konuştu.

Karyağdı: Erteleme yetmez direkt nakit desteği lazım

Daha önce Gelir Yönetimi Başkanlığı’nda üst seviye vazifelerde bulunan Yeni Ekonomi Danışmanlık AŞ kurucu ortaklarından Maliye Bakanlığı Gelir Yönetimi Eski Daire Başkanı Nazmi Karyağdı, piyasaların önemli olarak durgunluk yaşadığı bir periyotta vergi yükümlülüğünü mahalline getirmenin çok çetin olduğunu bildirdi. Sokağa çıkma yasağının bitmesine karşın, piyasalarda nakit sıkışıklığının hala devam ettiğinin altını çizen Nazmi Karyağdı, “Mali müşavirler bile kapsama girmemişti, artık mali müşavirler mükelleften para istediğinde, ‘iş yapmıyoruz ki para ödeyelim’ karşılığını alıyor” dedi.

Bu koşullar altında yılın son çeyreğine kadar mali açıdan gelir beklemenin manası olmadığını söz eden Karyağdı, “Piyasalara sağlanan nakit desteğinin alışverişe döndüğü kollar dışında işler güzel değil. Şu ana kadar daima borçlanma yoluyla sorunun üzerine gidildi. Bana kalırsa erteleme de tek başına kâfi olmaz, nakit yardıma muhtaçlık var” sözlerini kullandı.

Saygılıoğlu: Esas sorun yılın son çeyreğinde yaşanacak

Maliye Bakanlığı’nda bir periyot Gelirler Genel Müdüriyeti yapan gazetemiz müelliflerinden Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, bu aşamada ekonomi idaresinin mücbir sebep halinin uzatmasını beklemediğini söyledi. Saygılıoğlu, sistem kurulurken TOBB üyeleri başta olmak üzere kapsama yönelik önemli tenkitler olduğunu hatırlatarak, “Kapsama giren bölümlerin açıklandığı müspet liste noktasına yalnızca girmeyecek bölümleri belirleyip negatif listeyle kapsam daha geniş tutulabilirdi” dedi. Kamuya olan yükümlülüklerin ekim, kasım ve aralık aylarına ertelendiğini lisana getiren Nevzat Saygılıoğlu, “Esas sorun yılın son çeyreğinde yaşanacak, sorun kartopu üzere ertelendi” diye konuştu.

Pandemi periyodunda, kısa çalışma ödeneği ve fiyatsız müsaade desteği alanına işletmelere direkt gelir yahut kira desteği sağlanmasının daha tesirli sonuç doğuracağını aktaran Saygılıoğlu, “Devlet borç ötelemesi yaptı, kamu bankalarını devreye sokarak nakit desteği sağladı. Yani bir mealde kamu bankalarını taşeron olarak kullandı.

Genç: Kiraların ödenmesi için hayati önem taşıyor

1 Temmuz itibari ile açılabileceği istikametinde karar verilen film salonları da mücbir sebepten faydalanan kollardan biri. Fakat kesimde birçok film salonu açılışlarını eylüle kadar erteledi. Film Salonu Yatırımcıları Derneği (SİSAY) Genel Sekreteri Fevzi Genç ise şunları söyledi: “Bizim için kritik bir husus mücbir sebep. Bakanlık ile görüşmemizde de gündeme getirdik. Filmler açılsın lakin mücbir sebep de devam etsin dedik. Bu koşullar altında açılamayacak film salonları da var. AVM’ler çok acımasız. Aslında çok düşük bir dönemde açılma kararı verildi. Marttan bu yana mücbir sebep sayesinde kesim rahatlamıştı. Kiralar en büyük sarfiyatımız. Mücbir sebebin devam etmesi bizim için hayati önem taşıyor.”

Öncel: İstihdamı korumak için destekler devam etmeli

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, kesim olarak satışlarda pandemi öncesine nazaran hala çok geride kaldıklarını, üstelik geçen yıla nazaran hem maliyetlerin yüzde 20 arttığını, hem de döneme indirim yaparak başlamak zorunda kaldıklarını söyledi. Bu kapsamda faaliyetlerine devam edebilmek ve istihdamı korumak için desteklerin devam etmesi gerektiğini söyleyen Öncel, “İstihdamı korumak istiyoruz. Fakat bu koşullarda çok zorlanıyoruz. İşsizlik ödeneğinin uzatılması gerekiyor. Ayrıyeten SSK muhtasarda da yılsonuna kadar kolaylık sağlanmalı” dedi.

Eresin: 3 ay daha uzatılmalı

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin de şöyle konuştu: “Sektör olarak pandeminin başladığı Mart ayına nazaran rastgele bir müspet cihette değişim izleyemedik. ‘Mücbir sebep’ düzenlemesinin hayata geçtiği devirle günümüz kuralları arasında rastgele bir fark görülmemekle birlikte kurallar daha da ağırlaşıyor. Bu nedenle pratiğin üç ay daha uzatılması bölgesinde olacaktır. Konuyla ilgili olarak yaklaşık iki haftadır yetkili Bakanlıklarla temaslarımızı da sürdürüyoruz. Kısa çalışma ödeneğinin uzatılamaması halinde turizm bölümü mahsusen konaklama çok çetinde kalacak ve yetişmiş işgücünü maatteessüf koruma edebilecek gücünü kaybedecek, biz turizm kolunda toparlanmanın 2021 ilk yarıdan önce olabileceğini düşünmüyoruz maatteessüf.”