Türkiye’de Deprem Korkusu ve Uzmanlardan Uyarılar

Türkiye’de Deprem Korkusu: Uzmanlardan Korkutan Açıklamalar

Türkiye’de deprem korkusu, neredeyse her bölgede hissedilirken, uzmanlardan dikkat çekici açıklamalar gelmeye devam ediyor. Dokuzeylül Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan ve Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Soykan’ın katıldığı bir deprem panelinde, Türkiye genelinde 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilecek yaklaşık 500 diri fayın bulunduğu ifade edildi.

Bu panel, Bursa‘nın Karacabey ilçesinde, Ergün Koç Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Aysun Aykan, Türkiye’nin diri fay haritasını incelediğinde, 24 ilin kent merkezinden diri fay geçtiğini aktararak, bu illeri şu şekilde sıraladı:

• Balıkesir
• Bursa
• Kocaeli
• Bolu
• Sakarya
• Manisa
• İzmir
• Aydın
• Muğla
• Denizli
• Burdur
• Kütahya
• Eskişehir
• Konya
• Aksaray
• Tokat
• Kayseri
• Osmaniye
• Hatay
• Kahramanmaraş
• Erzurum
• Erzincan
• Hakkari
• Bingöl

Deprem Riskinin Yüksek Olduğu Faylar

Aysun Aykan, “Bu 24 kentimiz, 110’dan fazla ilçemiz doğrudan fay hatları üzerindedir. Bu fayların kırılması durumunda ilk olarak fay zonu üzerindeki yapılar hasar görecektir. Özellikle kırılma zamanı gelmiş olan, yani sismik boşluk olarak tanımladığımız faylar büyük risk oluşturmaktadır.” dedi. Türkiye’de yaklaşık 20 yerde, kırılma zamanı gelmiş fayların bulunduğunu dile getiren Aykan, bu fayların yakın gelecekte deprem üretme ihtimali taşıdığını belirtti.

Aykan, “Kahramanmaraş’ta 6 Şubat’ta yaşanan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremin öncesinde, buranın bir sismik boşluk olarak değerlendirildiğini ve dikkat edilmesi gerektiğini defalarca ifade etmiştik.” şeklinde konuştu.

Marmara Denizi’nde Olası Büyük Depremler

Marmara Denizi içinden geçen Kuzey Anadolu Fayı ile ilgili olarak ise Aykan, “Bu fayın geçmiş depremlerine baktığımızda, en son depremlerin 1509 ve 1766 yıllarında olduğunu görüyoruz. 200-250 yıllık tekrarlama periyotları olduğu düşünüldüğünde, bu alanın bir sismik boşluk olarak değerlendirilmesi şart.” dedi. Aykan, böyle bir depremin Marmara Denizi’ne kıyısı olan illerde büyük yıkımlara neden olabileceğini ifade etti.

Bursa’daki Fayların Geçmişi ve Potansiyeli

Bursa’nın deprem riski hakkında bilgi veren Aykan, “Bursa’da geçmiş kayıtlara göre, en son hasar yapıcı deprem 1855 yılında meydana geldi ve bu deprem halk arasında ‘Küçük Kıyamet’ olarak bilinir. Bu depremde çok büyük yıkımlar yaşandı.” dedi. Ayrıca, Bursa’da yeni keşfedilen Kayapa – Yenişehir Fayı’nın, 1855 yılında meydana gelen depremin kaynağı olduğu düşünülüyor.

Aykan, “Bu fayın üzerinden 624 yıl geçmiş ve burada olabilecek bir depremin 7’nin üzerinde olma potansiyeli var.” şeklinde uyarıda bulundu.

Bursa’daki Fay Hatları ve Alınması Gereken Önlemler

Aysun Aykan, Bursa’da çok sayıda fay hattının bulunduğuna dikkat çekerek, “Fay hattı üzerinde bina olmaması gerekiyor. Bursa’da 17 ilçenin neredeyse her birinin sınırlarından fay hatları geçiyor.” dedi. Ayrıca, “Tüm afet risklerinin haritalarda belirtildiği mikro bölgeleme çalışmalarının mutlaka yapılması gerekiyor.” şeklinde ekledi.

Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Soykan ise Karacabey ve çevresinin depremselliğine dikkat çekerek, “6 Şubat 2023’te yaşanan büyük felaketten aldığımız dersi bir an önce hayata geçirmeliyiz. İstanbul ve Marmara Denizi’nde meydana gelmesi muhtemel büyük bir deprem öncesi tedbir alınması şart.” dedi.