Yunusov, “Eylül ortasında caminin içinde ve minarelerin kubbelerinde süslemeler yapılacak. Bu çalışmalara Türkiye’nin Kayseri kentinden uzmanlar katılacak. Cami çalışmaları konusunda büyük tecrübeye sahipler. İstanbul’un en büyük camilerinden birinde iç süslemeler yapmıştı. Ayrıyeten Almanya, Kazakistan ve Kırgızistan’daki camilerde iç süslemeler yapmıştı. Onlar artık Kırım’da, yaklaşık 30 kişiler. İç süsleme çalışmaları yaklaşık 4 ay alacak” sözünü kullandı.
Halihazırda mescitte beton ve tesisat çalışmalarının tamamlandığını, havalandırma ve yangın söndürme sistemleri montajının yapıldığını kaydeden Kırımlı mimar, binanın cephe kısmında ve iç yerlerde, başta mermer kaplama olmak üzere bitirme çalışmalarının yapıldığını belirterek, “Cami, Kırım’ın en büyüğü ve Doğu Avrupa’nın en büyüklerden biri olacak” dedi.
Kırım’da daha önceki farklı mimari şekillerini bu caminin mimarisine yansıtmaya çalıştıklarını dile getiren Yunusov, “Bu, Osmanlı’nın tesiri, Fransız Barok ögeleri, Mağribi mimarisi, Kırım Tatar usulü, yani farklı üslupların sembiyozu. Bunun için Türkiye’deki arşiv ve kütüphanelerde farklı biçimler, kült yapılar incelendi. Bu çalışma birkaç yıl sürdü. Bahçesaray’daki Han Sarayı’ndan ögeler benimsendi, bilhassa de dekorun bir ögesi olarak ahşap rozetler” tabirini kullandı.
Caminin duvarlarının Kuran’dan müddetler ve Kırım Tatar ulusal motiflerle süsleneceğini anlatan mimar, süslemeler için Türkiye’den getirilen doğal boyaların kullanılacağını, kubbelerdeki Kuran müddetlerinin altın yapraklardan yapılacağını söyledi.
Süslemenin ana ögesinin sarı lale olacağını kaydeden Yunusov, “Cami, Kırım’ın ilk müftüsü olan, 1918’de öldürülen Numan Çelebicihan’ın ismini taşıyacak. Şair olarak da biliniyordu. Son şiirlerinden biri ‘Sarı Lale’ ismini taşıyor. Caminin ana süs ögesinin lale olması bence çok simgesel” dedi.
Lalenin Kırım için lokal bir çiçek olduğuna, yarımadanın dağlarında ve eteklerinde birçok yabani lalenin yetiştiğine dikkat çeken mimar, “Lalelerin Osmanlı İmparatorluğu’na Kırım’dan götürüldüğüne dair bir varsayım var, oradan da Avrupa’daki yürüyüşüne başlamıştır. Yani lalelerin anavatanının neresi olduğu konusunda Hollanda ile tartışabiliriz” sözünü kullandı.
Caminin bahçesinde, büyük Rus şair Aleksandr Puşkin’in yapıtlarında tasvir ettiği Bahçesaray çeşmesinin ön örneği olan Gözyaşı Çeşmesi’nin planlandığını anlatan Yunusov, “Başlangıçta, Han Sarayı’nda bulunan çeşmenin bir kopyasını yapmak istedik. Bu, turistler için gereğince ilginç olurdu. Sonra tekrara düşmememiz gerektiğine karar verdik. Bu proje üzerindeki çalışmalar devam ediyor. Üç farklı seçenek vardı. Çeşmemiz yepyeni olmalı, başkalarına benzememeliydi. Lakin Gözyaşı Çeşmesi’nin ana fikri hayata geçirilecek, ağlayan bir çeşme olacak” dedi.
Çeşmenin imalinde, Sivastopol’deki madenlerden getirilen mermeri kireçtaşın kullanılacağını aktaran Yunusov, mescitteki süslemenin son ögenin bin metrekareden fazla alana sahip bir halı olacağını belirterek, “Halı, İstanbul’daki dokuma fabrikalarından birinde üretiliyor” diye bildirdi.
