Toplumsal aşamalandırma Türkiye’de tüketicilerin %11’ini etkiliyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Toplumsal ağlardan banka hesaplarına kadar günlük hayatımızın her ortamında kullandığımız tüm çevrim içi hizmetler hayatımızı kolaylaştırmak için donelerden yararlanıyor. Toplumsal medyadaki hareketlerin de dahil olduğu zatî haberler sayesinde kurumlar mevcut ve potansiyel müşterilerine hususî hizmetler ve benzersiz deneyimler sunabiliyor. Ama, otomatik algoritmalarla çalışan bu tıp davranış kıymetlendirme sistemleri şahsî hayatımızı etkileyebilen toplumsal kredi kademelendirmeleri de yapabiliyor. Tüketiciler bu konuyla ilgili yaşadıkları deneyimleri Kaspersky’nin “Sosyal kredi ve güvenlik: Derecelendirme dünyasını kucaklamak” başlıklı yeni raporunda paylaştı.

Elde edilen bulgulara nazaran, Türkiye’de tüketicilerin %11’i kendileri hakkında toplumsal medyadan toplanan haberler nedeniyle kredi almakta zorlandı. Toplumsal medya ve gibisi hizmetleri en çok kullanan 25-34 yaş arası küme bu durumdan en çok etkilenen (%13) bölümlerden biri oldu. Finansal davranışlara nazaran kredi aşamalandırma için bilinen mevcut düzenlemeler bulunurken, çevrim içi profillerden zatî haber toplayan sistemler için herkes tarafından bilinen sınırlı bir kurallar çerçevesi bulunmuyor.

Kaspersky’nin hazırladığı raporda, kişilerin daha iyi fiyatlar, indirimler ve şahsi hizmetler için hassas hususî datalarını paylaşabileceği sonucuna ulaşıldı. Aynı zamanda, tüketicilerin büyük bir çoğunluğunun toplumsal medyayı dikkatli bir halde kullandığı ve bir küme kullanıcının kurumlara zatî haberlerine göz atma müsaadesi vermeyi düşünmediği de ortaya çıktı. Örneğin, araştırmaya Türkiye’den katılanların %33’ü kredi kartı başvurusu için yapılan denetimleri süratle geçebilmek için profillerini paylaşmaya sıcak bakmadıklarını söyledi. Evladını yeterli bir okula yazdırmak (%12) yahut kirada indirim (%11) için profilini paylaşmaya razı olmayanların nispeti ise biraz daha düşük oldu.

Kaspersky Küresel Araştırma ve Tahlil Ekibi Avrupa Yöneticisi Marco Preuss, “Günümüzün dijital dünyasında toplumsal aşamalandırma sistemleri daha da yaygınlaşarak sadece bir tercih olmaktan çıkıp birçok hizmetin önemli bir kesimi haline gelecek. Fakat, Kaspersky’nin dünya çapında yaptığı anket daha yeterli teklifler için şahsî haberlerini paylaşmaya sıcak bakmayan geniş bir kitlenin olduğunu gösterdi. Bu bireylerin görüşleri göz gerisi edilemez. Geliştiriciler toplumsal aşamalandırma sistemlerine yapay zeka algoritmaları eklerken herkesin menfaati gözetilmeli, inanç ve şeffaflık konusunda başlarda soru işareti bırakılmamalı.” dedi.

Şirketler teknolojiden ve tüketici olgularından yararlanmanın yeni yollarını ararken, tüketiciler de hangi kurumlara güvenebileceklerini pahalandırıyor. Siber tehdit meydanının daima genişlediği bir ortamda zatî donelerin korunması çok çekişmeli bir süreç haline geliyor. Yapılan araştırmada Kaspersky, dünya genelinde tüketicilerin datalarını devletlerden çok tıp kurumlarına, bankalara yahut sigorta şirketlerine emanet edebileceğini ortaya çıkardı. Gelgelelim Türkiye’deki iştirakçilerin %27’si şahsî olgularını saklaması için bu şirketlere yahut hizmetlere güvenmediğini belirtirken, %26’sı devlete güvenmediğini söyledi.

INSEAD Strateji Kısmından Prof. Chengyi Lin konu hakkında şu açıklamayı yaptı: “Sosyal kademelendirme sistemlerinin temel hedefi hem dijital hem de fiziksel dünyada inancı ölçmek ve artırmaktır. Sistemin çalışması için kişilerin buna inanç duyması gerekir. Ekonomik, toplumsal ve kültürel bağlama nazaran genel inanç, çeşitli kurumlara inanç ve dijital dünyaya itimat ülkeye nazaran değişir. Bu nedenle, kısa vadede bir toplumsal aşamalandırma sistemi pratik kararını her ülke için farklı almak gerekir. Olgu kapalılığı ve güvenliği konusundaki soru işaretlerinin ötesinde, bu kararı alırken topluluğun ne istediğini, bu sistemin tasarımı ve işletilmesi için kime güvenebileceğini ve sistemin nasıl uygulanacağını da dikkatli bir halde pahalandırmak kaidedir.”