Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanları hızla kaybediyoruz”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sulak alanları restore etme zamanı!

Sulak alanların beşerler ve gezegen için hayati rolü hakkında global farkındalık yaratmak emeliyle her yıl “Dünya Sulak Alanlar Günü” kapsamında çeşitli farkındalık aktiflikleri düzenleniyor. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dinçer Ayaz, “Dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90’ı, 1700’lerden beri bozuldu ve sulak alanları ormanlardan üç kat daha süratli kaybediyoruz” dedi.

Sulak alanların korunmasına yönelik gerçekleştirilen yasal süreçlerden bahseden Prof. Dr. Ayaz, “1971’de İran’ın Ramsar kentinde sulak alanlar mukavelesi kabul edildi. Mukavele, 170 taraf ülkeyi sulak alanları korumakla, bunların akılcı idaresini ve devamlılığını sağlamakla yükümlü kılmaktadır. Türkiye de sulak alanlarının korunması, akılcı kullanımı ve sürdürülebilirliğini taahhüt ederek 1994’te Ramsar Sözleşmesi’ne taraf olmuştur. Memleketler arası toplum, süratli kayıplarını aksine çevirmek için sulak alanlar hakkında farkındalık yaratmak ve onları muhafaza ve geri kazanma aksiyonlarını teşvik etmek için ‘Dünya Sulak Alanlar Günü’nü kutlamaktadır. Her yıl farklı bir bahiste farkındalık yaratılması gayesiyle belirlenen tema 2023 yılı için sulak alan onarımına ivedilikle öncelik verilmesi gerektiğini vurgulayan ‘Sulak Alan Onarımı Zamanı’dır” diye konuştu.

Sulak alanlar tabiatın istikrarını koruyor

Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanların ekolojik hizmetleri, insan sıhhatine, mutluluğuna ve güvenliğine yılda 47,4 trilyon dolar katkıda bulunuyor. Sulak alanlar, içme suyu elde edilmesi ve besin tedariki sağlaması açısından değer arz ediyor. Sulak alanların sel, kuraklık, çok yağış üzere harikulâde hava olaylarının tesirini azaltan rolü bulunuyor. Yer altı suyunu besleyen yahut dengeleyen bu alanlar, çok yağışlarda fazla suyu depolayarak taşkınları denetim ediyor. Sulak alanlar, dünyada kara yüzeyinin yaklaşık yüzde 6-7’sini kaplamasına karşın, tüm bitki ve hayvan cinslerinin yüzde 40’ına mesken sahipliği yapıyor. Dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90’ı, 1700’lerden beri bozuldu ve sulak alanları ormanlardan üç kat daha süratli kaybediyoruz” dedi.

Sulak alanların biyoçeşitliliğe, iklimin hafifletilmesi ve adaptasyonuna, tatlı su mevcudiyetine, dünya ekonomilerine katkıda bulunduğunu tabir eden Prof. Dr. Ayaz, “Hızlı kayıplarını bilakis çevirmek için sulak alanlar hakkında ulusal ve global farkındalığı artırmamız ve onları müdafaaya ve restore etmeye yönelik aksiyonları teşvik etmemiz acil bir hale gelmiştir” dedi.

Farkındalık aktiflikleri artırılmalı

Bireysel ve toplumsal olarak farkındalık oluşturmak için yapılması gerekenlerden de bahseden Prof. Dr. Ayaz, “Sulak alanların kaybını ve bozulmasını en aza indiren ve onarımlarının ne kadar acil olduğu konusunda farkındalığı en üst seviyeye çıkaran seçimler yapılmalı. Bu alanların  insanlar ve gezegen için bedelleri hakkında daha fazla bilgi edinilmeli; drenaj, atık ve kimyasallardan kaynaklanan kirlilik ve istilacı cinsler üzere bu pahalı ekosisteme yönelik büyük tehditlerin farkına varılmalı. Su dostu ve ekosisteme hassas kararlar alınmalı. Diğerlerini lokal sulak alan düzgünleştirme eforlarını direkt desteklemeye teşvik edilmeli. Mahallî sulak alanların korunmasını ve bozulmuş sulak alanların restore edilmesi savunulmalı” dedi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı