Demir yolu sınırını kapatan, araçları yakan, bir hükümet binası ile otobandaki bilet gişelerini ateşe veren protestocular, suyun ABD’ye verilmesine reaksiyon gösterdi.
Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador, muhalif siyasetçilerin kendi münasebetleriyle protestolara dayanak verdiğini belirtti.
Çiftçiler ve ABD’ye geri ödemeler için yeteri ölçüde su bulunduğunu vurgulayan Lopez Obrador, göstericilerin “çatışmacı tavrını” ve federal mülkiyeti yakmasını eleştirdi.
Meksika’nın, hudut boyunca, bilhassa de Colorado Irmağı havzasında, ABD’den iki ülke ortasındaki anlaşma çerçevesinde verdiğinden dört kat daha fazla su aldığını söz eden Lopez Obrador, “çiftçilere ve yöre sakinlerine sudan mahrum kalmayacakları” kelamı verdi.
Chihuahua Valisi Javier Corral, eyalette “vandallık ve şiddet olaylarını” kışkırtanların araştırıldığını ve “suçluların aksiyonlarının cezasız kalmayacağını” söyledi.
Bölgede su kullanımında büyük bir artış olduğunu kabul eden Corral, federal hükümeti su kaynaklarını yanlış yönetmekle eleştirdi.
DAHA ÖNCE DE PROTESTO VE ÇATIŞMALAR YAŞANMIŞTI
Meksika’nın ABD’ye su verme yükümlülüğü dolayısıyla ülkede daha önce de protesto ve çatışmalar yaşanmıştı.
Devlet Başkanı Lopez Obrador, şubat ayında yaptığı açıklamada, yeteri ölçüde su bulunduğunun altını çizerek, “Uluslararası bir çatışma istemiyoruz. Bir antlaşma imzaladıysak ona uymak zorundayız.” demişti. Obrador’un, ülkesinin ABD’ye su borcunu ödemesi gerektiğini açıklamasının akabinde hudut bölgesinde bir barajı ele geçirmek isteyen çiftçiler ile Ulusal Muhafız kuvvetleri ortasında arbede yaşanmıştı.
Protestocular, mart ayında da araçları ateşe vererek yolları kapatmış ve eyaletteki La Boquilla Barajı’nda protesto düzenlemişti.
Milletvekili Mario Mata Carrasco tarafından bu ay içinde toplumsal medyada yayınlanan bir görüntüde, güvenlik kuvvetlerinin Chihuahua’da yaşanan bir protestoya göz yaşartıcı gaz ile müdahale ettiği görülmüştü. ABD’nin Teksas eyaletinin yakınındaki Las Virgenes Barajı’nda yaşanan çatışmada çiftçiler mahsulleri için suya gereksinimleri olduğunu dile getirmişti.
Eyalet hükümeti, bahisle ilgili kesin karar verilene kadar ABD’ye suyun salıverilmesinin durdurulduğunu açıklarken, Meksika Ulusal Su Komitesi çiftçilerin eserleri için kâfi ölçüde su bulunduğunu ve suyun ABD’ye salıverilmesinin sürdüğünü belirtmişti.
MEKSİKALI ÇİFTÇİLER ENDİŞELİ
Anlaşma uyumluluklarını denetleyen Milletlerarası Hudut ve Su Kuruluna nazaran, Meksika, ABD’ye her beş yılda bir olmak üzere 2,1 milyar metreküp su vermekle yükümlü. ABD de buna karşılık Meksika’ya batıdaki su kaynaklarından daha fazla su veriyor.
Mevcut beş yıllık döngüde Meksika, 2015 ile 2017 ortasında ödemelere devam etti. Ama, Obrador’un misyona başladığı 2018’den itibaren Meksika, daha az su vermeye başladı. Obrador yönetiminin 24 Ekim’e kadar 512 milyon metreküp suyu ABD’ye vermesi gerekiyor. Kelam konusu ödeme ise Meksika’daki baraj suları aracılığıyla yapılıyor.
Bölgedeki çiftçiler ise suyun ABD’ye verilmesi halinde su yetersizliği ile karşı karşıya kalacaklarını belirtiyor.
