Kum fırtınaları için korkutan ikaz

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

DÜZCE (İHA) – Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Oktay Yıldız, geçtiğimiz günlerde iç Anadolu bölgesinde görülen kum fırtınasının oluşum sebepleri ve sonuçları hakkında açıklamalarda bulundu. Yıldız, bölgelerde önlem alınmadığı takdirde kum fırtınalarının etkili olmaya devam edeceğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Ankara başta olmak üzere Kayseri, Konya, Nevşehir, Yozgat, Aksaray, Kırşehir, Kırıkkale ve Niğde üzere kentlerde meydana gelen kum fırtınası ile ilgili olarak Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Oktay Yıldız, dikkat alımlı açıklamalarda bulundu. Türkiye’de 3 kurak yer olduğunu hatırlatan Yıldız, “Birisi Güneydoğu, birisi İç Anadolu birisi Iğdır yöresi lakin daha çok iç Anadolu bölgesi daha geniş olduğu için biraz da kapalı olduğu için ve çok daha geniş alanlarda tarım yapıldığı için daha çok öne çıkıyor. Dolayısı ile burası hem iklimden kaynaklanan hem coğrafik durumdan kaynaklanan hem de insan tahripleri sonucu oluşan geniş düzlüklerin olması da bunları perdeleyecek engelleyecek yani rüzgarı kesecek yapının da olmaması topografik yapının olmaması bütün bunların nedeni. Biz daha çok kendi coğrafyasından kaynaklanacak duruma bir şey yapamadığımızdan dolayı anca insan tesirinden kaynaklanan duruma dikkat çekmeye çalışıyoruz” dedi.

“Ovada ağaç yetişmemesi toprakların çoraklaşmasına sebep oldu”

Kum fırtınasının meydana geldiği bölgedeki bitki örtüsünün bozkır olduğunu, ovada ağaç yetişmemesi nedeni ile toprakların çoraklaştığını belirten Prof. Dr. Yıldız: “ İnsan faktörü dediğimizde burası ağır bir koyunun otladığı bir yer. Ovada ağaç yetişmiyor. Dere kenarlarının dışında bozkır dediğimiz cılız bitki örtüsü var. Toprağı üst katmanda tutuyor bitki örtüsü. Otlatma sonrasında bu yapı büsbütün değişiyor. Kimi yerlerde makineli tarım artması ile birlikte meraların tahrip edilmesi ile birlikte çok geniş düzlüklerde bu toprağı koruyan bitki örtüsü tahrip edildiği için bu rüzgar erozyonu hızlandı. 1950-1960’larda ilk makineli tarım başladığında çok şiddetli durumdaydı. Yavaş yavaş büyük bir kısmı toprakları taşındığı için rüzgar erozyonu burada çok yaygındır. Son zamanlarda da birtakım yerlerde daha fazla alanlarda bu bakir alanların tarıma açılması bu şiddetli rüzgar erozyonunun tarım alanlarına yerleşim yerlerine toprakları yığması taşıdığı yerlerden de toprakların çoraklaşmasına neden oldu.”

“Kum fırtınasının global ısınmaya tesiri dolaylı olarak var”

Kum fırtınasının global ısınmaya yönelik dolaylı olarak bir ilişkisi olduğunu belirten Yıldız, “ Direk her şeyi Global ısınmaya bağlama üzere bir eğilimimiz var lakin tesiri dolaylıda olsa var. Bu cins eko sistemler kırılgan eko sistemler. Dolayısı ile global ısınmanın tesirinden önce bu kırılgan eko sistemlerde hissederiz. Bedende hassas bir yer var ise hafif bir dengesizlikte burada hissederiz. Dolayısı ile burası bitki örtüsü bakımından su kıtlığı bakımından son derece kırılgan bir eko sistem olduğu için buralardaki bitki örtüsünün tahrip edilmesi oradaki organik hususun toprağa bağlayıcı unsurların yok olması ve susuzluğun daha da artması kuru gevşek hale gelen toz taneciklerinin rüzgarla daha çok savrulmasına neden oldu. Bir de çok birtakım yerlerin fazla ısınması kimi yerlerin az ısınması zati rüzgarın nedenidir. Dolayısı ile bütün bunlara baktığımızda Global ısınmaya tesiri dolaylıda olsa vardır” biçiminde konuştu.

“Önlem alınmazsa kum fırtınaları etkili olmaya devam edecek”

Alınacak önlemler hakkında da fikirlerini paylaşan Yıldız; toprağı tutacak bitki örtüsünün şeritler halinde ağaçlandırılması üzere yöntemlerle rüzgarın suratının kesilmesi, mera alanlarının tarım ve hayvancılığa açılmasının önlemesi, mevzuyla ilgili toplumsal farkındalığın artırılması üzere yöntemlerin önemle üzerinde durdu. Prof. Dr. Oktay Yıldız, “Kum fırtınaları daha da olacak. Hatta şiddetlenerek olacak. Zira biz çok daha geniş alanlarda bu toprakları korumaz halde hem açıp hem de koruyacak bitki örtüsünü getirmezsek biraz daha ormanlaştırmamız lazım. Buradaki orman alanları yüzde 1 civarında. Dolayısı ile düzlük alanlarda bitkilendirme yapmaz isek giderek artan bu toprakların hem bitki örtüsü bakımından sıyrılması hem de giderek daha da kuru hale gelmesi bu tıp toz fırtınalarını önümüzdeki yıllarda çok daha şiddetli bir şekilde görmemize neden olacak” sözlerini kullandı.