İspanyol ekonomisinde “en berbatı şimdi gelmedi” tartışması

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kovid-19’a karşı tedbir olarak bir devir (31 Mart-12 Nisan) ekonomide kontak kapatmak zorunda dahi kalan İspanya’da, “yeni normal” süreciyle birlikte içtimaî ve ekonomik manada toparlanma başlasa da yıl sonu beklentileri büyük bir ekonomik buhranın kapıda olduğunu gösteriyor.

Kovid-19’dan ötürü 2020 ekonomik iddialarını 8 Haziran’da olumsuz cephede bir sefer daha revize eden İspanya Merkez Bankası, yıl sonu itibariyle yüzde 15’e varan ekonomik daralma, yüzde 23,6’ya kadar çıkan işsizlik orantısı, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) orantısı yüzde 115’i bulan kamu borcu ve yüzde 11,2’lik bütçe açığı öngörülerinde bulunmuştu.

Devletin yüksek tirajlı gazetelerinden El Pais de geçen hafta sonu “En berbatı şimdi gelmedi” manşetiyle verdiği haberde, İspanya’nın beklentilerin ilerisinde bir ekonomik bunalımla karşı zıdda kalabileceği ihtarında bulundu.

Madrid’deki IE Business School Üniversitesi Ekonomi ve Maliye Profesörü Fernando Fernandez ile Ekonomik Muhit ve Devlet Tahlili Profesörü Gayle Allard, Kovid-19’un İspanyol ekonomisindeki mümkün etkileriyle ilgili tartışmaları AA muhabirine kıymetlendirdi.

“Felaket senaryoları için şimdi erken” olduğunu savunan Fernandez ve Allard, “her şeyin Kovid-19’un nasıl gelişeceğine bağlı şekilleneceğini, şimdilik tam bir belirsizlik olduğunu” kaydetti.

“İSPANYOL IKTISADI GLOBALLEŞMEYI VE AVROYU KORUMALI”

Fernandez, “Eğer 2021 Temmuz’unda hala Kovid-19’dan konuşuyor olursak o zaman acımasız bir ekonomik buhrandan ve çok daha büyük boyutlarda bir ekonomik daralmadan bahsetmek zorunda kalırız. Lakin mevcut durumda, onaylanması halinde AB’den gelecek mali yardım paketi İspanya’yı bir yıl daha kurtarır.” değerlendirmesinde bulundu.

İspanya’nın ekonomik bunalıma karşı göstereceği direnişte “küreselleşme ve avro para biriminin” iki anahtar söz olacağını lisana getiren Fernandez laflarına şöyle devam etti:

“İspanya, gizli bir ekonomi iken her şey berbattı ne zaman tüm dünyaya açıldı işler yolunda gitti. İspanya şayet dışa açık olmayı, avroyu ve turizmde değerli bir destinasyon olma imajını koruyabilirse her biçimde buhrana karşı ekonomik sistemini ayakta tutabilir.”

Kamu borcu ve bütçe açığının büyük boyutlarda olmasının tehlikeli olduğunu fakat “en büyük tehdidin işsizlik olacağına” işaret eden İspanyol ekonomi profesörü, Kovid-19’un tesirinin birebir biçimde devam etmesi halinde eylül ayında ülkedeki işsiz sayısına 2 milyon kişinin daha ekleneceğini kaydetti.

“İSPANYA’NIN YATIRIMI KOLAYLAŞTIRMAYA VE YENİ BİR EKONOMİK PROGRAMA MUHTAÇLIĞI VAR”

İspanya’da ülke GSYH’si içindeki hakkı yüzde 13’ü bulan turizm dalının en büyük telaşlarından biri olduğunu kaydeden Amerikalı ekonomi profesörü Allard da, “Turizm ve onun yan kollarından yiyecek ve içecek dalında 8 milyondan çokça çalışan var. Kovid-19’dan beşerler hala korkuyor ve bu yıl turist sayısında çok önemli bir düşüş olacaktır ve İspanya bunu ülke olarak hissedecektir.” dedi.

Ekonomide yatırımın değerli bir araç olduğunu vurgulayan Allard, “İspanya’nın yatırımda bürokratik handikapları en aza indirmesi, dışarıdan gelecek yatırımla üretim yüklü, tertipli iş ve istihdam sağlaması koşuldur. Yatırımı daha cazibeli hale getirmek gerekiyor.” tahlilini yaptı.

İspanya’da ocak ayından bu yana iktidarda olan gelgelelim meclis çoğunluğu bile olmayan sol koalisyon hükümetinin “yeni bir ekonomik programa gereksinimi olduğunu” lisana getiren Allard, “Ülkedeki mevcut ekonomik kurallarda genç bir İspanyol, aile yardımı olmadan kendi hayatını kuramaz, hane satın alamaz. Yeni bir ekonomik program koşul fakat bu türlü bir program yok zira onaylanmış bir bütçe bile yok.” biçiminde konuştu.

“Kovid-19’a karşı, ekonomiyi kapatmadan daha ucuz bir biçimde, maske tasarrufuyla, savaş edilebileceğini öğrendik.” diyen Allard, ekonomik toparlanmanın kolay ve süratli olmayacağını, başkalarından farklı olan bu ekonomik bunalımın, göçmen aksiliği sıkıntısını alevlendirme riskinin de göz gerisi edilmemesi gerektiğini vurguladı.

AB’NİN EKONOMİK KURTARMA PAKETİ

Başka yandan Fernandez ve Allard, AB’nin 2021-2027 yıllarındaki bütçesini belirleyecek “Çok Yıllı Mali Çerçeve” taslağı kapsamında onaylanması beklenen Kovid-19 ekonomik kurtarma paketinin İspanya için âlâ bir haber olacağının altını çizdi.

Ekonomi bilirkişileri, “Almanya ve Fransa’nın AB’nin daha çokça birlik olmasıyla ilgili bildirisi çok kıymetli. Lakin şunu unutmamak gerekir. Kimse kimseye parasız para vermez. AB’den gelecek yardımın kaideleri, paranın ne biçimde dağılacağı ve İspanya hükümetinin bunu nasıl harcayacağı da çok değerlidir. Sunulacak koşullar rasyonel ve dinamik olmalıdır. Bir de unutulmamalıdır ki, en lakin en düzgün durumda bu mali yardımın ilk kısmı Nisan 2021’de gelecektir.” görüşünde birleşti.