Haziranda SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya nazaran 1,0 puan artarak
Ekonomi

Haziranda SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya nazaran 1,0 puan artarak 44,1 pahasına yükseldi

Haziranda SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya nazaran 1,0 puan artarak 44,1 bedeline yükseldi.

MÜSİAD’ın haziran ayı SAMEK raporunun detayı şöyle:

“Yaşam için Soğuk Zincir”, SOSİAD’ın bu yılki 26 Haziran Dünya Soğutma Günü aktifliği olarak gerçekleşen web seminerinde ele alındı.

Dünya Soğutma Günü Memleketler arası Aktiflikleri kapsamında düzenlenen webinara, sektörel sivil topluluk örgütleri başkanları ve bilim kişileri konuşmacı olarak katıldı.

Geçen yıl ilk defa kutlanan ve soğutmanın sürdürülebilir gelecek açısından önemine dikkat çekmeyi amaçlayan 26 Haziran Dünya Soğutma Günü çerçevesinde, bu yılın teması olarak belirlenen, “Yaşam için Soğuk Zincir”, saat 14.00’te başlayan web seminerde, farklı yönleri ile tartışıldı. SOSİAD Idare Konseyi Üyesi Hayati Can’ın moderatörlüğünde gerçekleşen web seminerin açılış konuşmasında, SOSİAD Idare Heyeti Başkanı Turgay Karakuş, dünya genelinde besinlerin yaklaşık üçte birinin tüketilemeden israf edildiğine, bu nedenle azıktan yoksunluğun laf konusu olabildiğine dikkat çektiği konuşmasında özetle şunları söyledi: “Gıda eserlerinin %60’ının soğuk korumaya muhtaçlığı var. Gelişmekte olan ülkelerde besin kayıplarının %40’ından fazlası, hasat sonrasında ve sürece sürecinde meydana geliyor. Gelişmiş, endüstrileşmiş ülkelerde ise azık kayıplarının %40’ından fazlası perakende zinciri ve tüketici tarafında gerçekleşiyor. Besin kayıplarının önlenmesinde başrolü soğutma alıyor. Soğuk koruma, soğuk taşıma ve soğuk zincirin bütününde, bölümümüz dijital teknolojileri kullanıyor. Pandemi ile birlikte dijitalleşme, yediden yetmişe halka indi. Sanal ortamda düzenlenen fuarlar, etkinlikler, satış mağazaları ivme kazandı. Pandemi, azık güvenliği kadar dijitalleşmenin önemine de dikkat çekmiş oldu. SOSİAD olarak dünyanın geleceği için sürdürülebilir soğutmanın önemine, pek çok farklı çalışmamızla dikkat çekmeye çalışıyoruz. Bugünkü etkinliğimiz de bu hedefe yönelik.”

Derneğin geçen yıl gerçekleştirdiği UNIDO’nun Demonstrasyon Girişimi’nin ve AREA’nın Real Alternatives 4 Life Girişimi’nin Koordinatörü Kıvanç Aslantaş, gerçekleştirdiği sunumunda, Düşük Global Isınma Potansiyeline (KIP) sahip soğutucu akışkan tasarrufunun çevresel açıdan olumlu sonuçlarının yanı sıra, yüksek güç verimliliği, yatırım maliyetlerinin geri dönüş suratı, düşük işletme masrafları üzere avantajlarının meydanda gözlemlenerek raporlanmasına, etraf dostu soğutucu akışkan tasarrufu konusunda farkındalık yaratılmasına yönelik memleketler arası başarılı SOSİAD girişimlerinden bahsetti.

Prof. Dr. Onur Devres, azık kayıplarının %5’e çekilmesinin muvaffakiyet sayılabileceğine dikkat çekerek, azıkların -türlerine göre- nasıl korunması gerektiğini, hijyen koşullarının sağlandığının ispatı olacak Besin Güvenliği Standartlarından bahsetti. Gerçek soğutma tesisinin projelendirme ve pratik esaslarından bahseden Prof.Devres, yeni bir soğuk zincir tesisi kurulacağı zaman ülkemizde genellikle nasıl bir süreç izlendiğini, şu laflarıyla lisana getirdi: “Önce fuarlar, mevcut tesisler gezilir, soğutmacı olarak bildik, tanıdık kimselerle görüşülür, teklif istenir, üzerinden pazarlık yapılır, en ucuz teklif kabul edilir, tesis inşa edilir, akabinde şikâyet etmeye başlanır. Soğutma, güçlü bir haber alt yapısı üzerine temellendirilen yüksek teknolojiyi barındıran güçlü bir tatbik ile vazifesini noktasına getirebilir. Devletimizde haber herkeste bulunan bir şey üzere görüldüğünden, fiyat ise tüm karar sürecini belirleyen yegane parametre olduğundan, pratiklerin sonuçları memnuniyet vermeyebiliyor. Âlâ sonuçlar, fakat güzel firmalar ve âlâ pratiklerle alınabiliyor.”

Webinara konuşmacı olarak iştirakiyle destek veren Eurovent Idare Heyeti Başkanı Naci Şahin, Eurovent hakkında verdiği kısa haberlerin akabinde, AB genelinde yasal mevzuatın güçlendirildiği mevzulardan birinin, süpermarket dolapları konusunun üzerinde durdu. Şahin, münhasıran 1 Mart 2021 yılından itibaren AB genelinde bu eser kategorisindeki cihazların EcoDesign regülasyonuna elverişliliği ve güç etiketlemesine sahip olması gereğine dikkat çekti. Şahin, “Olması gerekeni bilen lakin ticari dertlerle uygulamayan bir kesim olmak istemeyiz.

Standardizasyona uyulması, bunun sertifikasyonla taçlandırılması büyük önem taşıyor” dedi.

TOBB İklimlendirme Meclisi Başkanı S. Zeki Poyraz, geçmişteki -bugüne göre- ilkel soğutma yollarının bölgesini, giderek daha yüksek teknolojili, güç verimli tahlillerin aldığını, bunun, sağlık ve azık güvenliği açısından büyük önem taşıdığını belirttiği konuşmasında, elektriğin olmadığı gelişmekte olan yerlerde, elektriğin bölgesel olarak taşınamadığı pek çok tarafta, solar PV sistemler sayesinde, soğuk depo kurulumlarının mümkün olabildiğine dikkat çekti.

İSİB Idare Şurası Başkanı Mehmet H. Şanal, iklimlendirme ihracatı dünya pazarının 507 milyar USD hacminde bulunduğunu ve Türkiye’nin bu pazardan aldığı %1’lik hakkın, %1.5’e çıkarılması gayelerinin bulunduğunu lisana getirdi. Şanal, 174 ülkeye ihracat yapan Türkiye İklimlendirme Dalı içinde soğutma komponentlerinin %1.25 olan hissesinin, Türkiye ortalamasının üzerinde olduğuna dikkat çekti.

SOSİAD Onur Şurası Üyesi ve TEMA Vakfı Idare Heyeti Üyesi A. Metin Duruk, 870 binin üzerinde istekli üyesi bulunan TEMA Vakfı hakkında kısa bir haber verdikten sonra dünyada ve Türkiye’de çölleşme ve erozyon tehdidine dikkat çekecek çarpıcı istatistikleri paylaştı. Duruk konuşmasında mahsusen şu noktaları vurguladı: “Dünya karasal meydanının %25’i (4 milyar hektar) çölleşme tehdidi ile karşı zıdda. Türkiye, risk haritasına nazaran bir kısmı yüksek, bir kısmı orta sınıf olmak üzere %80 civarında riske sahip. Besinlerimizin %95’i direkt yahut dolaylı olarak toprakta yetiştiğine nazaran, dünya genelinde her yıl 12 milyon hektar tarım toprağının tahribata uğramasının azık güvenliğini ne denli tehdit edebileceği görülmektedir. Soğutmacılar ve tüketiciler olarak tercihlerimizi değiştirmek zorundayız, enerjiyi daha cimri kullanmalı ve genel olarak daha az tüketmeye uğraş göstermeliyiz.”

ISKAV Idare Heyeti Başkanı Taner Yönet, besin güvenliği konusunda 3S kuralını şu laflarla açıkladı: “Saklama, Sağlık ve Sürdürülebilirlik… Besinlerin tiplerine nazaran soğuk koruma koşulları altında tutularak israfın önlenmesi, besin pahasını yitirmeyen besinlerin insan sıhhatine hizmet edebilmeleri ve ilaç, aşı üzere sağlık koruyucularının korunabilmeleri ile sürdürülebilirlik koşullarının gözetilmesi sayesinde daha az üretime, hasebiyle daha az güç tüketimine muhtaçlığımız olacak. Dünyanın soğutulmaya gereksinimi yok, 7.8 milyar insanın var, dünyanın da zati 7.8 milyar kişiye muhtaçlığı yok. Yapılması gerekenlerin en az güç ile yapılması ve ticaretin, tekniğin önüne geçmesinin engellenmesi kaide.”

ESSİAD Y.K. Başkanı Güray Korun, Türkiye’de yaş sebze-meyvenin yaklaşık %40’ının tüketiciye ulaşabilme noktasına kadarki süreçte zayi olduğunu, bu nispetin gelişmiş ülkelerde %10 seviyesinde bulunduğunu belirterek şunları söyledi: “Bu istatistikleri güzelleştirebilmek, STK’lardan kamu otoritelerine, kuruluşlara kadar işbirliği içinde olmayı gerektiriyor. Soğuk zincir ve soğuk depolama konusunda üreticilerin eğitim almaları, otoritenin gerekli murakabeleri yapıyor olmaları takip edilmeli, üreticiler yeni, ileri teknolojileri yakından takip etmelidir. Soğutma teknolojisinde ehil seviyede olduğumuzu düşünüyorum. ESSİAD üyeleri arasında global ölçüde marka pahası kazanmış kuruluşlarımız mevcut. Dünya Soğutma Günü’nü, farkındalık yaratabilme bedeli açısından, soğutmanın gelişimi için önemli görüyorum.”

Besin Güvenliği Derneği Idare Heyeti Başkanı Samim Saner, dernek hakkında verdiği genel tanıtıcı haberlerin akabinde sunum ile özetle şu haberleri paylaştı: “Gıda güvenliğinin sağlanamamasının, azık zehirlenmeleri, itibar kaybı, istenilmeyen tanıtım, malların iade edilmesi, bozulması ve ekonomik kayıplar, istenmeyen yasal süreçler ve işi kaybetmek üzere sonuçları olacaktır. Dünyada her yıl güvenliği korunamamış besin yüzünden, 76 milyon kişi hasta olmakta ve bunun maliyeti 20 milyar USD’ı bulmaktadır. Mikrobiyolojik zehirlenmelerin temel nedenleri, mütenasip olmayan sıcaklıkta saklama, zayıf pişirme ve çapraz bulaşmadır. Mikroorganizmalarla uğraşta bulaşmanın önlenmesi hijyen koşullarıyla sağlanır. Üremenin önlenmesi için yanlışsız depolama ve taşıma, bu süreçte münasip sıcaklık ve müddet koşullarına dikkat edilmesi gerekir. Mikroorganizmaları öldürebilmek için yanlışsız pişirme gerekir. Küresel tahlil, ilmî, proaktif, sistematik, tarladan çatala risk bazlı, sürdürülebilir yaklaşımdır. Konuya ilişkin milletlerarası besin güvenliği yönetmelikleri, prosedürleri, sertifikasyonu hassasiyetle takip edilmeli ve uyulmalıdır.”

UTİKAD Idare Konseyi Başkanı Emre Eldener konuşmasında, soğutma sanayicileri ile birlikte, bir bütünün ayrılmaz modülleri olduklarını, soğutma komponentleri ile donatılı frigofrik araç filosuna sahip, yüksek metrekarelerde soğuk depolama ortamlarına sahip olanlar dahil, UTİKAD’ın 500’den fazla ileri gelen lojistik kuruluşunu çatısı altında topladığını vurgulayarak şunları söyledi: “Isı denetimli parsiyel taşımacılık konusunda birtakım dertlerimiz bulunuyor, bu yerde gelişmiş ülkelerin bir miktar gerisinde olduğumuz söylenebilir. Lojistik operasyonlar, üreticiler tarafından yapılmaya devam ettikçe, lojistik operatörlere devredilmedikçe bu badireler devam edebilir. Çünkü bu takdirde lojistik operasyoncular için, bu işleri nizamlı yapabilecekleri bir yük havuzu oluşmuyor. Soğuk hava taşımacılığının lojistik operasyonculara devredilmesi yarar sağlayabilecektir. Birlikte, işbirliği içinde hem tüketicilere hem de ihracatçılarımıza giderek daha güzel seviyede hizmet verebileceğimize inanıyorum.”

TOBB İklimlendirme Meclisi Tarım Eserleri Çalışma Grubu Başkanı Levent Aydın, Komite tarafından hazırlanan bölüm raporunun içeriği hakkında haberler verdi. Aydın, “Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Uyulması Gereken Standart Pratiklere Ait Metot ve Esaslar Hakkında Tebliğ”den bahsederek özetle şunları söyledi: “Ülkemizde, bildiri kapsamında bulunan sebze-meyve eserlerinin yekun yıllık üretimi 60 Milyon tondur. Bu eserlerin yaklaşık 5 Milyon tonu ihracat maksatlı sevk edilmekte, kalan 55 Milyon tonu yurt içi pazarda kullanılmaktadır. Çalışmamızda yıllık 25 Milyon Ton eserin yukarıda açıklanan soğuk zincir prensibi dahilinde hareket etmesi gerektiği esas alınmıştır. Memleketimiz, sebze-meyve eserleri konusunda %25-40 arasında fire vermektedir. Bu firenin en büyük sebebi, soğuk zincir prensiplerinin tam manasıyla uygulanamamış olmasıdır. Bu girişim, fire ölçülerinin azaltılması konusunda büyük ek sağlayacak ve firelerin tekli rakamlara düşmesi beklenecektir.”

İSKİD Endüstriyel ve Ticari Soğutma Sistemleri Komisyonu Başkanı Ayk S. Didonyan, Endüstriyel Soğutma’nın Hayatımızdaki Yanı başlıklı sunumunda, özetle şunları söyledi: “Yeterli ölçüde inançlı ve besleyici azığa erişim, hayatı sürdürmek ve sıhhati güzelleştirmek için anahtardır. Zararlı bakteriler, virüsler, parazitler yahut kimyasal hususlar içeren inançlı olmayan azıklar, ishalden kanserlere kadar 200’den fazla illete neden olur. Varsayımı 600 milyon kişi (dünyadaki her 10 kimseden yaklaşık 1’i) bozuk yiyecekler yedikten sonra hastalanıyor ve her yıl 420.000 kişi ölüyor. Düşük ve orta gelirli ülkelerde inançsız besinlerden kaynaklanan verimlilik ve tıbbi harcamalarda her yıl 110 milyar dolar kaybedilmektedir. Besin kaynaklı hastalık ölümlerinde 5 yaşın altındaki çocuklar her yıl 125.000 ölümle önemli bir bölge alıyor. İshalli marazlar, kontamine besinlerin tüketilmesinden kaynaklanan en yaygın hastalıklardır ve 550 milyon insanın hastalanmasına ve her yıl 230.000 kişinin ölümüne neden olmaktadır. Bu nedenle, sistemlerin projelendirilmesi, imalatı, işletimi, murakabesi üzere süreçlerin bütününde, sertifikalandırılarak yetkinliği kanıtlanmış teknik insanların, eksper mühendislerin varlığı büyük önem taşıyor.”

SOMTAD Idare Heyeti Başkanı Prof. Dr. Rahmi Türk, Dünya ve Türkiye’de Soğuk Koruma, Ambalaj Lojistikte Son Gelişmeler başlıklı sunumunda, farklı eserler için farklı depolama teknikleri, soğuk zincirin süreç basamakları, eser kayıplarını etkileyen depo özellikleri, birtakım ürenler için depolama sıcaklığı/süre ilişkisi, depolamada yeni teknolojilere uzanan pek çok başlık altında kapsamlı haberler aktardı.

Webinara Marco Buoni, medya mesajı ile katıldı. SOSİAD Ömür için Soğuk Zincir Web Seminerinin ve Marco Buoni’nin medya kaydı, kaçıranlar ve yine izlemek isteyenler için derneğin YouTube kanalında yayınlanacak.

Sanayi Bölümü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Kolu Endeksi, 2020 yılı Haziran ayında, bir önceki aya nazaran 7,0 puan artarak 51,6 seviyesine yükselmiştir.

Yeni siparişlerin önceki aya nazaran 9,8 puan birden artarak 52,8 seviyesine yükselmesi, bu periyotta sanayi kesiminin ivme kazanmasında belirleyici rol oynamıştır.

Yeni siparişlerde gözlenen hızlanmaya bağlı olarak, girdi alımları da önceki aya nazaran 9,0 puan artarak 57,5 seviyesine yükselmiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak üretim alt endeksi, önceki aya nazaran 8,5 puan artarak 49,2 seviyesine yükselmiştir.

Sektöre ilişkin en son mal stokunda önceki aya nazaran değişim gözlenmezken, tedarikçilerin teslimat mühleti alt endeksi ise 46,7 seviyesinde gerçekleşmiş ve olumsuz görünümünü sürdürmüştür.

Bu devirde sanayi dalında faaliyet gösteren firmaların işgücü talepleri süratli bir formda artmış ve istihdam alt endeksi önceki aya nazaran 13,5 puan artarak 58,1 seviyesine yükselmiştir.

Bu gelişmeler neticesinde 51,6 seviyesine yükselen SAMEKS Sanayi Kolu Endeksi, 3 aylık aradan sonra tekrar 50 referans kıymetinin üzerinde gerçekleşmiş ve sanayi kolunda toparlanma sürecinin hızlandığına işaret etmiştir.

Hizmet Dalı SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Dalı Endeksi, 2020 yılı Haziran ayında bir önceki aya nazaran 0,5 puan artarak 42,4 seviyesine yükselmiştir.

Bu periyotta önceki aya nazaran 3,4 puan artarak 50,1 seviyesine yükselen girdi alımları alt endeksi, hizmet bölümünde gözlenen artışta belirleyici rol oynamıştır.

Evvelki aya nazaran 0,7 puan artış kaydetmesine rağmen 38,4 puanla referans pahanın altındaki seyrini sürdüren iş hacmi alt endeksindeki zayıf görünümün devam etmesi, kesin mal stokunda 5,6 puanlık artışa neden olmuştur.

Hizmet koluna yönelik istihdam alt endeksi ise, önceki aya nazaran 2,5 puan artış kaydetmesine rağmen 42,8 seviyesinde gerçekleşmiş ve olumsuz görünümünü Haziran ayında da sürdürmüştür.

Böylelikle, önceki aya nazaran 0,5 puan artış kaydederek nispi bir toparlanma arz eden SAMEKS Hizmet Kolu Endeksi, 50 referans kıymetinin altındaki seyrini sürdürerek daldaki durgunluğa işaret etmiştir.

-iDeal Haber Merkezi-

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu