Elazığ’ın Ağın ilçesinde oluşumu hakkında çeşitli rivayetler olduğu için gizemini koruyan 40 metre derinliğindeki 500 metre genişliğindeki kup ismi verilen devasa çukurun karstik bir obruk olduğu ortaya çıktı.
Ağın ilçesinin Şenpınar Mahallesi mevkisinde bulunan 40 metre derinliğindeki 500 metre genişliğindeki devasa çukur dikkat çekiyor. Yöre sakinleri tarafından “Kup” ismi verilen çukurun yıllardır nasıl oluştuğu bilinmezken meteor düşmesi yahut toprak çökmesi sonucunda oluştuğu söyleniyordu. Kup çukuru ile ilgili son noktayı Fırat Üniversitesi (FÜ ) İnsani ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Şengün, koydu. Çukurun karstik bir obruk olduğunu belirten Prof. Dr. Şengül, katiyetle meteor çukuru olmadığını vurguladı.
“Kesinlikle meteor çukuru değildir”
Çukur hakkında bilgi veren FÜ İnsani ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Şengün, “Ağın ilçesinde Kup çukuru olarak bilinen yapı, meteor çukuru mu diye gündeme geldi. Alanla ilgili yaptığımız çalışmalar sonucunda bu alanın karstik bir obruğa karşılık geldiği görülüyor. Yer altındaki mağara sistemlerinin zamanla çökmesi sonucu meydana geldiğini söz edebiliriz. Katiyetle bu bölgenin meteor çukuru olmadığını söyleyebilirim. Bahsedilen alan il merkezine 87, ilçe merkezine yaklaşık 3,5 kilometre uzaklıkta. Deniz düzeyinden yaklaşık 923 metre yükseltide bulunuyor. Derinliği yaklaşık 40 metre, çapı 150 metre ve etraf uzunluğu 500 metre civarındadır. Karstik bir obruktur, muhakkak meteor çukuru değildir” dedi.
Yaptıkları incelemeler sonucunda çukurun çökmeye bağlı olduğunu tespit ettiklerine değinen Prof. Dr. Şengül, “Çökmeye bağlı enkazın, yani eski mağara tavına ilişkin enkazın çökme çukurunun tabanında bloklar halinde bulunduğu görmekteyiz. Gerçekten bu şekil oluşumlar karstik bölgelerde eriyebilen kayaçların bulunduğu alanlarda zaman zaman karşımıza çıkan oluşumlardır. Bilhassa İç Anadolu ile Akdeniz bölgesinde ve Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde bu üslup oluşumlara rastlayabiliyoruz. Bunlardan bir tanesi de Ağın’da bulunan ve Kup diye tabir edilen yapı, obruktur ve karstik bir çukurdur” diye konuştu.
“Yakın bir tarihte olduğunu düşünmüyoruz”
Erozyona bağlı olarak yamaçlardan inen gerecin dolması sonucunda enkazın örtülmüş olduğunu aktaran Şengül, “Tabanın da tarım yapılamamaktadır. Çukurun derinliği 40 metredir. Karstik çalışmalar sonucunda geçmiş jeolojik dönemlerde olduğu belirlenmiştir. Yakın bir tarihte olduğunu düşünmüyoruz. Bununla ilgili rastgele bir yaşlandırma çalışması yapılmadı. Bölgeye has orjinal yapının bu bölge fazla görülmeyen karstik çukurlardan bir tanesi olduğunu görebiliyoruz. Bu stil oluşumlar turizme açıldığı takdirde insanların hayli ilgisini çekebiliyor. İlla meteor çukuru olmasına gerek yok. Karstik bir çukurda turizm amaçlı destinasyon içerisine alınabilir”ifadelerini kullandı.
