Domates fiyatları tarlada 35 kuruşa düştü, çiftçi iflas noktasına geldi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye’nin domates gereksiniminin yüzde 40’ının karşılandığı Karacabey ve Mustafakemalpaşa ilçelerinde çiftçiler iflasın eşiğine geldi. Türkiye’deki salça fabrikaların yüzde 70’inin bulunduğu iki ilçede fabrikaların tek taraflı fiyat belirleme siyasetleri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın pandemi sürecinde “Ekilmedik yer kalmasın” daveti üzerine domates ekimlerini ağırlaştıran çiftçiler domates fiyatlarının 35 kuruşa kadar düşmesi, düşürülmesi nedeniyle maliyetlerinin altında satış gerçekleştiriyor. Çiftçiler artık kendilerini koruyacak yasanın bir anca önce hayata geçmesini bekliyor. Mustafakemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Mehmet Aydemir, “Önümüzdeki yıl domates ektirmemek için elimden geleni yapacağım” diye konuştu.

Mustafakemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Mehmet Aydemir, domates fiyatların taban düzeylere düşmesi ve salça fabrikaların fırsatçılık yaptığının altını çizdiği açıklamalarında yetkililere seslendi. Aydemir yaptığı açıklamada, “Karacabey ve Mustafakemalpaşa Türkiye’nin domates muhtaçlığının yüzde 40’ını karşılarken, Türkiye’deki toplam salça fabrikalarının yüzde 70’i bu bölgede bulunuyor. Bu yıl çiftçilerimiz mısırdan çok domates ekti. Ekimler başladı fakat iklim kaidelerinden ve yağışlardan dolayı hastalıklar baş gösterdi. Domateslerin bir kısmı hastalıklardan dolayı yandı. Yüzde 40 randıman kaybı yaşandı. Hastalıklardan dolayı çiftçilerin ilaçlama maliyetleri iki katına çıktı. Salça fabrikalarında eserlerdeki hastalıklardan ve yanmalardan dolayı endişe başladı. Lakin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetinden sonra eser çok olduğu için; sanayiciler fiyatları düşürdü. Bir kilo domatesin ortalama maliyeti 60 kuruşa kadar çıktığı bu dönemde sanayiciler 35-40 kuruşa domates almayı amaçladılar. Bu yıla kadar salça fabrikalarının yanındaydık ancak pandemi nedeniyle sıkıntı günler geçirdiğimiz bu günlerde çiftçileri ziyana uğratacak kadar düşük fiyatta alım yapan fabrikalara artık fırsat vermeyeceğiz. Onların fırsatçılığına göz yumarsak çiftçimizin seneye tarım yapacak sermayesi elinde olmayacak ve bu kriz tüm Türkiye’yi, tarım kesimini önemli manada etkileyecek. Bu süreç bu şekilde devam eder çiftçi sahipsiz bırakılırsa, çiftçiler iflas edecek ve domates üretimi duracak.” dedi.

“Çiftçiler boş senetlere imza attırılıyor”

Çok çarpıcı açıklamalarda bulunan ve salça fabrikalarının çiftçileri iflasın eşiğine getiren adımlarından bahseden Aydemir, “Hastalıklardan ve yanmalardan dolayı domateslerde erken oluşmalar başladı. Bunlarla birlikte İzmir ve Manisa bölgelerinin hasat zamanıyla birebir zamana denk geldi. Köylülerimiz erken oluşmalardan dolayı eserlerini topladı. Eser çokluğundan dolayı Karacabey ve Mustafakemalpaşa ilçelerindeki salça fabrikaları bilhassa de piyasayı belirleyen fabrikalar, domates fiyatlarını düşürerek çiftçilerimizi çok sıkıntı durumda bıraktılar. Bölgedeki domateslerin yüzde 50’sinin fabrikalarla anlaşmalı olarak taahhütlü olduğunu aktaran Aydemir, “Geri kalan yüzde 50’lilik kısım ise serbest piyasada satışa sunuluyor. Taahhüt gereği domatesi kilogram fiyatı 50-55 kuruş. Fabrikalar, çiftçilerimize boş senetlere yani tek taraflı mukavelelere imza attırdıkları için çiftçilerimiz taahhüt yapmaktan çekiniyorlar. Bizler kontratlı tarımdan yanayız. Şu anda serbest ekilişten dolayı serbest domates fiyatları 36 kuruşa kadar düştü. Piyasada 35-40 kuruşa domates olunca fabrikalarda bizden alımlarını düşürdüler. Fire oranlarını artırdılar. Çok büyük oyunlar oynanıyor. Devletimizden beklentimiz bu oyunlara son verilip, çiftçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi yönünde kanunların çıkarılıp bir an önce hayata geçirilmesidir.” dedi.

“Salça fabrikaları çiftçilerin kanını emiyor”

Salça fabrikalarının birçoğunun yurtdışına ihracat yaptığını ve dolar kurundan dolayı kar oranlarının büyük ölçüde arttığını anlatan Aydemir, “İç piyasa da şuan da besin toptancılarında salça külfeti var. Piyasayı belirleyen fabrikalar kendi ortalarında anlaşarak bilhassa taahhütlü eserlerde fire oranlarını artırarak eser alımını daha ucuza getirmeye çalışıyorlar. Ayrıyeten fiyat siyasetleriyle da çiftçilerin kanını emiyorlar. Çiftçilerin battıklarını, bittiklerini, bildikleri halde bunu yapıyorlar. En azından kontrat fiyatlarının altına fiyat belirlemeseler çiftçiler daha az ziyan edecek. Domatesin satış fiyatı en az 60 kuruş olması gerekiyor.” tabirlerini kullandı.

Çiftçiler kendilerini koruyacak maddeyi bekliyor

Çiftçilerin haklarını koruyacak yasanın uzun zamandır bekletildiğini aktaran Aydemir, “Uzun zamandır bu yasanın çıkması için bekliyoruz. Yasa çıktığında fabrikalar, eserleri alacağı tarihleri ve fiyatları karşılıklı anlaşarak belirleyecek ve çiftçilerin artık boş kontratlara imza atmasının önüne geçilecek. Fire konusunda da büyük kahırlar yaşanıyor, fireyi kendilerine avantaj olarak kullanan fabrikaların bu duruma son vermesi için gerekli kontrollerin yapılmasını sağlayacak yasal yer oluşturulacak. Pandemiden dolayı birçok ülke gerek endüstride gerekse tarım konusunda sıkıntı günler yaşarken Türk çiftçileri Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın daveti üzerine seferberlik ruhu ile elindeki imkanları zorlayarak tarım konusunda atağa kalktı. Bizim tek istediğimiz, devletimizin davetine bu güç zamanda dayanak veren çiftçilerin devletimizin takviye olarak elinden tutmasıdır.” açıklamasında bulundu.