Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü uyumunda faaliyetlerini yürüten Orta Anadolu Kalkınma Ajansı (ORAN), Kangal köpeği ırkının korunması amacı doğrultusunda Sivas Vilayet Özel Yönetimi, Cumhuriyet Üniversitesi, Kangal Köylere Hizmet Götürme Birliği ve Sivas Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü ile yeni bir proje başlattı.
Projeyle, Sivas merkeze bağlı Çelebiler Köyü Meraküm mevkisinde yaklaşık 43 dönümlük arazi üzerine Kangal Köpeği Üretim, Eğitim ve Müdafaa Merkezi kurulacak. 7 milyon lira bütçeli projenin maliyetinin yüzde 75’ini ORAN karşılayacak. 2021 yılında hizmete girmesi planlanan merkezde her yıl 400 safkan Kangal köpeğinin üretilmesi hedefleniyor.
Merkezin en önemli işlevi, safkan Kangal köpeklerinin üretilmesi ve genlerinin korunması olacak. Yetiştiren köpekler çiple takip edilecek. Deri altına yerleştirilecek çiplerde, köpeklerin doğum tarihi, anne ve baba ismi, geçirdikleri hastalıklar üzere bilgiler yer alacak. Hayvanların kaybolması halinde de takipleri bu çip sayesinde yapılacak.
Merkezde kangalların soyağaçları çıkarılacak. Üretilen her köpeğin bir kimlik kartı olacak. Böylelikle Kangal köpeğinin ırkı ve bu ırkın saflığının koruması, denetimi ve raporlanması sağlanacak. Merkezde, genetik çeşitliliğe yönelik çalışmalar yapılacak, araştırma yapmak isteyen akademisyenlere uzun vadeli müşahede imkanları sağlanacak.
Bölgesel kalkınmaya katkı
Her türlü donanımı barındıran, eğitim alanlarının bulunduğu, veteriner hizmetlerinin verileceği merkezde, milletlerarası gösteriler de düzenlenecek.
Merkezi ziyaret edenler, konaklama, yeme-içme ve alışveriş, ikramlık eşya üzere aktivitelerle mahallî ekonomiyi canlandıracak. Hem kent turizmine katkıda bulunacak hem de kalkınma için artı kıymet oluşturacak.
Yavru satışları ve öbür gelirlerle merkezin finansal sürdürülebilirliği sağlanacak. Birinci etapta merkezde veteriner, laborant, uzman köpek bakıcısı misyonlarını üstlenecek 13 kişi istihdam edilecek.
Birinci etapta 80 köpeğin yetiştirileceği merkezde, 60 damızlık kangalın 20’sini erkekler, 60’ını dişiler oluşturacak. Yavru köpekler, 2. aylarını doldurmalarından itibaren web sitesi üzerinden sahiplendirilebilecek. Merkezin kapasitesi daha sonra 400 hayvana yükseltilecek.
“Sivas’ı dünyaya daha güzel tanıtacağız”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank toplumsal medya hesabından merkezle ilgili paylaştığı görüntüde “Cesareti, zekası ve güçlü önsezileriyle Anadolu beşerinin can dostu kangal köpeklerini çip teknolojisiyle muhafaza altına alıyoruz. Kalkınma ajansımızın dayanaklarıyla kurulacak çağdaş tesisle Sivas’ı dünyaya daha düzgün tanıtacağız.” sözünü kullandı.
“Irkın sürdürülebilir olması sağlanacak”
Merkezin inşaatında incelemelerde bulunan Sivas Valisi Salih Ayhan, “Merkezimiz sayesinde köpeklerimiz dünyanın neresinde olursa olsun bu özel çip sayesinde takip edilecek. Ömür şartları denetim edilecek. Irkın sağlıklı bir şekilde sürdürülebilir olması sağlanacak. Kangal yavrumuz dünyaya geldiği anda kimliklendirilecek. Belirli bir yazılım sayesinde tüm geçirdiği evreleri takip edilecek ırkın bozulması engellenmiş olacak.” dedi.
ORAN Genel Sekreteri Ahmet Emin Kilci de Kangal köpeklerinin sürü yönetimi konusunda dünyada bilinen en başarılı cins olduğunu belirterek, “Biz bu merkez sayesinde küçükbaş hayvancılığı da bir nevi desteklemiş olacağız. Katalizör olacağız. Burada yetiştirilen kangal köpekleri küçükbaş sürülerde sürü yönetiminde çiftçilerimize en büyük dayanağı sağlayacak.” diye konuştu.
Cumhuriyet Üniversitesi Kangal Köpeği Araştırma ve Yetiştirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Yusuf Ziya Oğrak da 30 yıl veteriner olarak Kangal köpekleri üzerinde çalıştığını dile getirerek, “Yaptığımız müşahedelere nazaran her doğumda yüzde 80’e varan ölümler olabiliyor. Bilhassa, yavrulara gerekli aşıların yapılmamasına bağlı ölümler en büyük sorunlardan biri. Bu proje sayesinde bütün köpeklerin aşılanmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.” tabirlerini kullandı.
