Egeli bilim insanı Prof. Dr. Haşmet Çağırgan’ın yürütücülüğünde hazırlanan proje kapsamında; PCR testi negatif olan lakin klinik ve radyolojik olarak olumlu bulunan hadiselerin teşhisini koymada önemli kriter oluşturacak ve belirti göstermeden hastalığı yayan kişilerin tespitini sağlayacak teşhis kiti geliştirilecek.
Ege Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Su Eserleri Yetiştiriciliği Bölümü Hastalıklar Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haşmet Çağırgan’ın yürütücüsü olduğu ve Sağlık Bakanlığı tarafından desteklenen “Covid-19 Enfeksiyonunda Portörlüğün Belirlenmesine Yönelik IgM ve IgG ELISA Geliştirilmesi” isimli projenin ön denemeleri gerçekleştirildi. Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Prof. Dr. Haşmet Çağıran’ı ziyaret ederek tebrik etti. Rektör Prof. Dr. Budak, “Covid-19’un tedavisi kadar erken teşhis edilmesi de epey önemli. Belirti göstermeden hastalığı yayan kişiler, salgının önlenmesi açısından büyük sorun teşkil ediyor. Proje ile geliştirilen kit, teşhis koymada önemli bir kriter oluşturacak” diye konuştu.
“Hatalı negatif sonuçlar verebiliyor”
Proje yürütücüsü Prof. Dr. Haşmet Çağırgan, “Covid-19’u teşhis etmek için hala tüm dünyada PCR testleri ile kullanılmaktadır. PCR testi hassas ve güvenilir bir yöntem olmasına rağmen örneğin alınmasındaki ve uygulamadaki kimi yanlışlıklar sonucu kusurlu negatif sonuçlar verebilmektedir. Yürütücüsü bulunduğum Sağlık Bakanlığı tarafından stratejik araştırma kapsamında desteklenen projemizin ön denemelerini gerçekleştirdik. Proje ile kan serumunda enfekte bireylerde, akut dönemde hasta bireylerde beden tarafından üretilen immunoglobulin M ve iyileşme dönemi ve sonrasında uzun mühlet kanda bulunan immunoglobulin G’nin ölçülmesini amaçlıyoruz. Kanda yüksek seviyede immunoglobulin M olduğu ama immunoglobulin G bulunmaması ya da düşük seviyede bulunması durumda, hastalığın yeni başladığı ve akut dönemde olduğu, bu evrede teneffüs sisteminde virusun PCR ile olumlu bulunabileceği, iyileştikten sonra ise immunoglobulin G seviyesinin yükselip immunoglobulin M seviyesinin düşeceği PCR testinin de negatif olması beklenmektedir” dedi.
“2 saatte sonuç vereceği öngörülüyor”
Araştırmanın tamamlanmasıyla elde edilecek sonuçlar ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Haşmet Çağırgan, “Kit, PCR negatif ancak klinik ve radyolojik olarak olumlu bulunan hadiselerin teşhisini koymada önemli kriter olacak. Hasta ve hasta olmayanların ayrımını yaparak PCR ile birlikte serum IgM ve IgG seviyelerini belirleyip belirti göstermeden hastalığı yayan kişilerin tespitini sağlayacağını öngörmekteyiz. Geliştirilecek olan bu ELISA kitinin her hastanede uygulama alt yapısı bulunduğu için yaygın olarak kullanılabileceği, kitin hazırlanma evreleri ve rutin olarak uygulanması durumunda virüs içermeyeceğinden her laboratuvarda inançla uygulanabileceği, kitin yerli olması nedeniyle maliyetinin düşük olacağı ve 2 saatte sonuç vereceği öngörülüyor” dedi.
Prof. Dr. Haşmet Çağırgan, projenin hazırlanması ve ön denemelerinin gerçekleştirilmesinde takviyelerinden dolayı Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığına ve Ege Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Dekanlığına teşekkür etti.
