Bağlantı Başkanlığınca Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki hakkaniyet ve iş birliği vizyonu ile bunun milletlerarası sisteme etkilerinin ele alındığı “Uluslararası Doğu Akdeniz Konferansı” düzenlendi.
Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakan Yardımcısı Alparslan Bayraktar, videokonferans yöntemiyle gerçekleştirilen programda, Türkiye’nin güç piyasalarında son yıllarda büyük bir dönüşüm yaşandığını ve talebin artmaya devam ettiğini söyledi.
Türkiye’nin 2002-2016 döneminde güç dalına 60 milyar dolar yatırım çektiğini dile getiren Bayraktar, bu dönemde elektrik ve gaz talebinin 3 kat arttığını söz etti.
Talebi karşılayabilmek için özel kesim ve kamu sermayesinin kullanılması gerektiğini belirten Bayraktar, talebin yaklaşık yüzde 70’inin ithalat yoluyla karşılandığını bildirdi.
Bayraktar, Türkiye’nin yıllık yaklaşık 44 milyar dolar fiyatında güç harcaması yaptığına dikkati çekti, yıllık doğal gaz tüketiminin 45-50 milyar metreküp seviyesinde olduğunu dile getirdi.
Türkiye’nin 2017’de ilan edilen Milli Güç ve Maden Siyaseti kapsamında kendi sondaj gemilerini ve ekipmanlarını devreye sokmak istediğini söyleyen Bayraktar, “Bu dönemde, açık deniz (offshore) kesimi yavaşlamaya başlamıştı ve biz gemilerimizi epey rekabetçi fiyatlarla satın aldık. Bunun bir ekonomik motivasyonu da var” dedi.
YÜZDE 30 ORANINDA DÜŞÜK FİYATLI GAZ TEDARİĞİ
Bayraktar, bu kapsamda Karadeniz’de yapılan 320 milyar metreküplük doğal gaz keşfinin bu yıl gerçekleştirilen ikinci en büyük keşif olduğuna dikkati çekerek şöyle devam etti:
“Türkiye’nin doğal gazda uzun vadeli gaz kontratları mevcut lakin bu kontratlardaki taahhütlerimize bağlı kalmamız gerektiği için bazen esnek hareket edilemiyor. Ancak bu keşif çok önemli bir zamanda gerçekleşti ve Türkiye gaz piyasası için bir kilometre taşı oldu. Birçok doğal gaz kontratının yenileme tarihi yaklaşıyor. Bu sözleşmeler tekrar masaya yatırılacak, üzerinde görüşülecek. Gaz keşfi, kontratların görüşülmesi açısından önem taşıyor. Karadeniz’deki alandan ilk gazı 2023’te sisteme verebilmek asıl emelimiz lakin sahanın plato üretim noktasına ulaşması 2024-2025’i bulabilir.
Bu dönemde, diğer doğal gaz sözleşmelerinin de yenileme dönemi gelecek. Bu da Türkiye’nin tedarik portföyünde hayli önemli gelişmeler yaşanacağı manasına geliyor. Karadeniz’deki Sakarya Gaz Alanı’ndan üretilecek gaz rekabetçi olacak.
Var olan sözleşmelerin tarihinin bitmesiyle Türkiye’de yeni bir dizi sözleşmeler imzalanacak ve bunlar büyük bir ihtimalle fiyat açısından çok daha rekabetçi ve avantajlı kontratlar olacak. Mevcut tüketim oranına bakıldığında bu keşif, 2025’ten sonraki dönemde piyasa muhtaçlığının yaklaşık yüzde 30’unu karşılayacak. Hatta uzun vadede daha fazlasını da karşılayabilir. Yani, piyasada yüzde 30 oranında rekabetçi ve fiyatı düşük bir doğal gaz tedariği sağlanmış olacak.”
LİBYA MUTABAKATI KAPSAMINDA YENİ LİSANS
Türkiye’nin, Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini de doğal gazda ithalat bağımlılığını azaltma motivasyonuyla sürdürdüğünü dile getiren Bayraktar, “Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı Doğu Akdeniz’de tüzel ruhsatlar üzerinden hareket ediyor. Biz bu ruhsatlar çerçevesinde faaliyetlerimizi yürütmeye devam edeceğiz. Libya ve Türkiye ortasındaki deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşması kapsamında yeni bir bölge için de ruhsat alındı” dedi.
Bayraktar, Doğu Akdeniz’in hidrokarbon kaynakları açısından potansiyeli olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:
“Türkiye 3-4 yıl önce bölgedeki ülkelerle hidrokarbon kaynaklarının Türkiye’ye ve buradan Avrupa’ya gönderilmesi konusunda görüşmeler yaptı. ‘Bu proje Türkiye ve bölgenin güç tedarik güvenliğini destekleyecekse, kazan-kazan ilkesine dayanıyorsa, bölgesel çatışmaları çözmeye yardımcı olacak ve ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlayacaksa varız’ dedik. Yapan bir yaklaşım benimsersek, Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynakları da faaliyete geçirilebilir ve global piyasalarla paylaşılabilir.”
