
Sanal ortamda düzenlenen Kıtalararası Turizm Yönetimi Konferansı-MTCON’da konuşan Yaşar Üniversitesi Turizm Rehberliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Orhan İçöz, “Covid-19 nedeniyle yurt dışı seyahatlerin yapılamaması sonucu ülkede kalan para, kuşkusuz pandemi döneminin tek tesellisi olmuştur. Bu sayının, 9 milyon turist ile 5 milyar dolar harcama olduğu iddia ediliyor” dedi.
Türkiye Turizm Akademisyenleri Derneği (TUADER) tarafından düzenlenen ve 25 farklı ülkeden turizm profesyonelleri ile akademisyenleri buluşturan Kıtalararası Turizm Yönetimi Konferansı-MTCON, sanal ortamda Yaşar Üniversitesi Turizm Rehberliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Orhan İçöz’ün eş başkanlığında gerçekleştirildi. 3 gün boyunca gerçekleştirilen milletlerarası konferansta, turizmde son yıllarda sıkça dile getirilen etraf hassaslığı ve sürdürülebilirlik bahisleri çok kültürlü, bilimsel bir ortamda ele alındı. Yaşar Üniversitesinin de dahil olduğu çok sayıda ulusal ve memleketler arası üniversitenin paydaş olarak yer aldığı MTCON Konferansı’nda 210 bildiri sunuldu. Konferansın açılış konuşmasına gerçekleştiren Yaşar Üniversitesi Turizm Rehberliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Orhan İçöz, uzmanlara göre pandeminin etkilerinin 1 yıl daha sürebileceğine dikkat çekerek, “Bu durumda turizm bölümü işletmeleri ve turistler de kendilerine göre çeşitli önlemler almaktadır. Örneğin finansal yapısı güçlü olan otel işletmeleri bu yıl hiç açılmamayı tercih ederken, finansal olarak güçlü olmayan işletmeler ise yüzde 30 kapasite ile ve sıkı hijyen kuralları uygulayarak çalışmayı tercih etti. Dalın bu kaybı hiç kuşkusuz yalnızca bu daldaki işletmeleri ve çalışanları değil, onlara girdi sağlayan ve bir bakıma ’yan sanayi’ işlevi gören öbür üreticileri de etkiledi. Lakin Covid-19 nedeniyle yurt dışı seyahatlerin yapılamaması sonucu ülkede kalan para ise kuşkusuz pandemi döneminin tek tesellisi olmuştur. Bu sayının, 9 milyon turist ile 5 milyar dolar harcama olduğu iddia ediliyor” tabirlerini kullandı.
“Turizm gelirlerindeki büyük düşüş”
Tüm dünyada ömrü derinden etkileyen Covid-19 ismi da verilen korona virüsün turizm üzerindeki olumsuz etkilerine de değinen Prof. Dr. Orhan İçöz, “50 milyona yakın yabancı turist ağırlayan ve 30-35 milyar dolara yakın gelir elde eden Türkiye’de pandemi nedeniyle turizm dalı sıkıntı günler geçiriyor. Temmuz ayı başından itibaren İngiltere, Ukranya üzere kimi ülkelerden ve ağustos ayı prestiji ile de Almanya ve Rusya’dan birtakım illere uçuşların başlatılması ile muhakkak bir hareketlenme olsa da ziyaretçi sayısının yıl sonuna kadar 10-15 milyon kişiyi geçmeyeceği kestirim ediliyor. Ülkenin yıllık 40 milyar dolara yakın güç masrafına yakın bir gelir elde edilen bu bölümün kaybı kuşkusuz ekonomiyi son derece olumsuz etkilemektedir. Tıpkı durum klasik turizm ülkeleri olan İtalya, Fransa ve İspanya için de geçerlidir. Bu ülkelerin bu yıl için turizm gelir kayıpları yüzde 85-90 oranında düşüşler ile söz edilmektedir” bilgisini verdi.
“İnsanoğlu seyahat etme isteğinden kolay vazgeçmez”
Öte yandan, insanoğlunun seyahat etme isteğinden kolay vazgeçmeyeceğine ve alternatif olarak geliştirilen turizm tercihlerine değinen Prof. Dr. İçöz, şöyle konuştu: “Özellikle bilinçli ve eğitimli turistlerin kendilerine göre bir seyahat hali tercih ettikleri görülüyor. Örneğin, Covid-19 tehlikesini azaltan küçük kümelerle yat ve tekne ile seyahatler, daha ferdî seyahatler, ikincil konut kiralama, mümkün olduğu kadar dışarıda yemek yememe, büyük oteller yerine daha sakin bölgelerde butik otellerde ve küçük pansiyon tipi yerlerde konaklama üzere davranışlar bunlar ortasında besbellidir. Sonuç olarak, bir taraftan pandemiden uzak durmak ve tüm ferdî önlemleri almak, başka taraftan da günlük sosyo-ekonomik faaliyetlere devam etmek hassas bir istikrar gerektiriyor. Turizm kesiminin ne zaman toparlanacağı sorusunun cevabı ise pandeminin daha ne kadar devam edeceğine bağlı görünüyor. Umalım ve dileyelim ki Türkiye’nin turizm kayıpları yalnızca 2020 yılı ile sonlu kalır ve 2021’den başlayarak dal eski dinamizmini tekrar kazanır.”
Turizmde sürdürülebilirlik kavramı
TUADER Yönetim Şurası Başkanı Prof. Dr. Muharrem Tuna da konferansın açılış konuşmasında şunları söyledi: “Bizler turizmciler olarak turizm faaliyetlerini gerçekleştirirken birebir zamanda etrafın korunmasına da ihtimam gösteren bir kitleyiz. Turizmin çevresel, ekonomik ve toplumsal manada sürdürülebilir bir anlayış ile yapılmasını savunmaktayız. Turizmin toplum ve etraf üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirerek doğal ve kültürel mirasın mümkün. Bu bağlamda pek çok araştırmacı, turizmin sürdürülebilir bir biçimde yapılması için kimi ilkeler konusunda mutabık kalıyor. Bunlar; ekonomik manada sürdürülebilirlik, mahallî kalkınmanın desteklenmesi, istihdamın desteklenmesi, toplumsal iştirakin sağlanması, ziyaretçi memnuniyeti sağlanması, kültürel zenginliğin korunması ve gelecek nesillere aktarılması, biyolojik çeşitliğin korunması ile kentsel ve kırsal alanların korunması üzere bir ekip ilkeleri içeriyor.”
Dört farklı ülkeden gelen uzman davetli konuşmacıların turizmdeki son yenilikler üzerine bilgi verdiği MTCON Konferansı, çok sayıda turizm bahisli ulusal ve memleketler arası akademik bildirilerin sunumu ile devam etti.