Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Emre Tutal, Tip 1 yahut tip 2 diyabet, yüksek tansiyon böbrek enfeksiyonları böbrek yetmezliğine sebep olabilecek durumlardır” dedi.
Kronik böbrek yetmezliği, böbrek işlevlerinin kademeli olarak kaybı olarak tanımlanır. Hastalığın nedenleri, belirtileri, teşhis ve tedavi yöntemleri üzere merak edilen noktaları Medicana International İstanbul Hastanesi Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Emre Tutal, sizler için açıkladı.
“Böbrek yetmezliği ileri basamağa geldiğinde bedende sıvı birikmesine neden oluyor”
Böbreklerimiz; bedendeki ziyanlı hususları ve sıvı fazlasını kandan süzer, bedenden uzaklaştırılmasını sağlar. Kronik böbrek yetmezliğinde böbreğin bu işlevi yavaş yavaş azalır. Böbrek yetmezliği ileri etaba geldiğinde ziyanlı hususlar, atıklar ve fazla sıvı bedende birikmeye başlar. Tablonun ağırlaşması hayat kaybı ile sonuçlanabilir. Böbrek yetmezliği belirtileri çok farklı şekillerde olabilir. Her hastada tüm belirtiler görülecek diye bir kural yoktur. Prof. Dr. Emre Tutal “Bulantı, kusma, iştah kaybı, yorgunluk, güçsüzlük, uyku tertibinde bozulma, idrar ölçüsünde değişim, kas seyirmesi, kramplar, geçmeyen kaşıntı, ayakta ve ayak bileğinde şişlik, hipertansiyon (yüksek tansiyon), fazla sıvının akciğer etrafında birikmesine bağlı nefesin kısalması halinde sayılabilir. Hastalığın başlarında böbrek, işlev kaybını telafi edebildiğinden belirti ve bulgular ortaya çıkmayabilir. Hastalığın ilerleyip böbrekteki hasarın artmasıyla belirtiler görülebilir.” Dedi.
“Yüksek tansiyon böbrek yetmezliğine neden olabilir”
“Kronik böbrek yetmezliği, altta yatan öbür bir hastalığın böbrek işlevlerinde bozulmaya yol açması ve zaman içinde böbrekte kalıcı hasar meydana getirmesiyle ortaya çıkan bir tablodur” diyen Prof. Dr. Emre Tutal, “Tip 1 yahut tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, glomerulonefrit (böbrekte süzme sürecini gerçekleştiren yapının iltihabı), polikistik böbrek, üriner yollarda tıkanıklık yapan durumlar (taş, prostat büyümesi gibi), vezikoüretral reflü (idrarın böbreğe geri kaçması), tekrarlayan böbrek enfeksiyonları böbrek yetmezliğine sebep olabilecek durumlardır” tabirlerini kullandı.
“Erken dönemde teşhis edilmezse ayaklarda, bacaklarda şişme olabilir”
Kronik böbrek yetmezliği, erken dönemde teşhis edilmediğinde ya da tedavisi düzgün yapılmadığında bedende kimi değişimlere sebep olur. Sıvının böbrekler tarafından gereğince uzaklaştırılamamasına bağlı ayaklarda ve bacaklarda şişme, yüksek tansiyon, akciğerler etrafında sıvı toplanmasına neden olabilir. Kandaki potasyumun ani yükselişine bağlı olarak kalp işlevleri bozulabilir. Kalp ve damar hastalıklarına sebebiyet verebilir. Kemiklerin zayıflamasına ve kırılganlığının artmasına sebep olabilir. Hudut sisteminizi etkileyerek konsantre olmada zahmet, kişilik değişiklikleri, nöbet üzere durumlara yol açabilir. Bağışıklığı zayıflatarak enfeksiyona yatkınlık yapabilir. Böbreklerde geri dönüşümsüz hasara yol açarak hastanın diyalize girmesi ya da böbrek nakli olması gereksinimini doğurabilir. Görüldüğü üzere kronik böbrek yetmezliğinin pek çok farklı sonuçları olabilir. Bu sonuçlar çok önemli, hayatı tehdit edebilecek sıkıntılara yol açabilir. Böbreklerinizle ilgili bir sorununuz olabileceğini düşündürecek belirtileriniz varsa uzman bir nefrolağa başvurmalısınız. Hastalığın, böbrekteki hasar şimdi önemli boyutlara ulaşmadan teşhis ve tedavi edilmesi çok önemlidir.
“Böbrek işlevleri önemli derecede azalmış hastalarda tedavi diyaliz ve böbrek nakli”
Teşhiste; kan ve idrar testi yapılarak böbreğin atık hususları ne ölçüde uzaklaştırabildiğine bakılabilir. Görüntüleme tekniklerinin yardımıyla böbrekte muhtemel yapısal anormallikler görülebilir. Böbrek biyopsisi yani böbrekten modül alınması da yeniden teşhiste yardımcı olabilecek yöntemlerdendir. Hastaların durumu ve risk faktörlerine göre teşhis yöntemlerinden birkaçı birlikte kullanılabilir. Kronik böbrek yetmezliğini büsbütün iyileştirmek mümkün değildir. Tedavide maksat hastanın yakınmalarını azaltmak, hastalığın ilerlemesini durdurmak, hastalığa neden olan durumu tespit etmek ve ortadan kaldırmaktır. Prof. Dr. Emre Tutal “Tansiyon ilaçları: Yüksek tansiyon hastaları böbrek yetmezliğine girdiklerinde durumları kötüleşebilir. Bu hasta kümesinde tansiyon düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Kolesterol ilaçları: Böbrek yetmezliği hastalarında kolesterol düzeyleri sıklıkla yüksek olabilir. Bu hastalarda kolesterol seviyelerini düşürmek kalp damar hastalıkları riskini azaltır. Ödemi azaltan ilaçlar: Böbrek yetmezliği, bedende su tutulumuna ve buna bağlı şişliğe yol açabilir. Diüretik kümesi dediğimiz ilaçlar bu şişkinliğin azaltılmasında kullanılır. Diyetteki protein içeriğini düşürmek: Proteinler, bedenimizde çeşitli süreçlere uğrar. Bu süreçler sonucu azot içeren atık hususlar oluşur ve böbrek bu atık hususların atılmasından sorumludur. Böbrek yetmezliği durumunda protein alımı kısıtlanarak atık unsur oluşumu azalır ve böbreklerin iş yükü azaltılmış olur. Kronik böbrek yetmezliğinde sıklıkla kullanılan tedavilerden birkaçıdır. Prof. Dr. Emre Tutal, böbrek yetmezliğinin tedavisinde hastanın sahip olduğu başka hastalıklar göz önüne alınarak farklı tedavi yöntemleri uygulandığını belirtti. Hastalığı iyice ilerlemiş ve böbrek işlevleri önemli derecede azalmış hastalarda diyaliz ve böbrek nakli üzere tahlillerin gündeme gelebileceğini de kelamlarına ekledi.
