Prof. Dr. Erol Akgül, ölüme yol açabilen şah damarı darlığına ilişkin ’’Sigara, alkol, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kanda yağların yükselmesine yol açan ailesel hastalıklar ve hareketsiz hayat şah damarı darlığına neden olabilir. Kimi hastalarda bu durum, beyne pıhtı atmadan damarın giderek daha fazla daralması ile baş dönmesi, unutkanlık üzere şikayetlere yol açabilir” dedi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Girişimsel Radyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Erol Akgül, felce ve hatta ölüme kadar götürebilen şah damarı darlığına karşı uyardı, mevzu hakkında açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Akgül, karotid arter yani halk ortasındaki ismiyle şah damarında meydana gelen darlığa ilişkin, ’’Boyunda her iki tarafta sağlı sollu yer alan karotid atardamar darlıkları öteki ismiyle şah damarı darlıkları, damar iç yüzeyinin plak ile kaplanması sonucu oluşur. Epey önemli bir hastalıktır. Zira beyne pıhtı atıp hastaların ölümüne yahut felçli yaşamalarına yol açabilir. Bu hastalar genellikle beyne pıhtı atması nedeniyle doktora başvururlar. Kimi hastalarda bu durum, beyne pıhtı atmadan damarın giderek daha fazla daralması ile baş dönmesi, unutkanlık üzere şikayetlere yol açabilir. Darlık derecesinin yüzde 50’nin üzerine çıkması durumunda beyne pıhtı atma riski bariz şekilde artar. Bu hastaların beyne pıhtı atmadan yakalanması ve acilen önlem alınması epey önemli. Bu hastaların kan sulandırıcı ilaç kullanmaları pıhtı oluşma riskini azaltır’’ dedi.
Tansiyon ve şekere dikkat
Prof. Dr. Akgül, genellikle ileri yaşlarda görülen şah damarı darlığının nedenlerini ise şöyle açıkladı: ’’Bu hastalık genellikle, ileri yaş hastalığı olup nedeni ateroskleroz yani damar sertliğidir. Bu hastalığın oluşmasına sıklıkla sigara, alkol, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kanda yağların yükselmesine yol açan ailesel hastalıklar ve sedenter yani hareketsiz ömür yol açar. Darlık gelişimini önlemek için sigara içilmemeli neden olan hastalıkların tedavisi yapılmalı. Ayrıyeten spor yapmak hastalığın ilerlemesini yavaşlatır. Bu hastaların teşhisinde doppler ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ve gerekirse anjiografi kullanılır. Genellikle tanısı için, kasıktan girilerek yapılan anjiografiye gerek kalmaz’’.
’’Damar yoluyla tedavi mümkün’’
Şah damarı darlığı tedavisinde cerrahi yahut endovasküler tedavinin (damar yoluyla) mümkün olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Akgül, ’’Şah damarı darlığı olan hastaların takip edilmeleri ve şikayete yol açıyorsa yüzde 50’nin üzerinde, şikayete yol açmasa bile yüzde 70’in üzerinde darlık olması durumunda cerrahi yahut endovasküler yolla yani damar içinden tedavi edilmeleri gerekir. Her iki yöntem de tedavide hayli başarılıdır. Ama son yıllarda şah damarı darlıklarının tedavisi daha yaygın ve sık olarak damar yoluyla hastayı kesmeden yapılmakta. Bu yöntem girişimsel radyologlar tarafından uygulanmakta. Bu yöntemde darlık, hasta uyutulmadan, müdafaa filtresi eşliğinde tedavi edilir. Yaklaşık 30 ila 40 dakika süren süreçte darlık stent ve balon ile açılır. Hastalar 1 gün hastanede yatırıldıktan sonra taburcu edilir. Hastalar, tedavi yapılsa bile kan sulandırıcı ilaç kullanmaya devam etmeliler ve muhakkak aralıklarla takibe gelmelidir’’ formunda konuştu.
