Merhum başbakanlardan Adnan Menderes’in gelini Ümran Menderes, Yassıada yargılamalarının türel dayanağının kaldırılmasını içeren kanun teklifi için “Yüreğime su serpti. Keşke eşim, kardeşleri, onlar da görselerdi. Manen büyük rahatlık içindeyim” dedi. TBMM Başkanlığı ise 592 mağdurdan hayatta olan ve İstanbul’da yaşayan iki isimle görüşmek için hareket geçti.
Bu arada Anayasa Komisyonu’nda teklifte değişikliğe gidilerek mağdurların direkt Danıştay’a dava açması mahalline Cumhurbaşkanlığı bünyesinde oluşturulacak Kurul’a üç ay içinde müracaat yapmaları benimsendi. 27 Mayıs 1960 askeri darbesinin akabinde idam edilen eski Başbakan Adnan Menderes’in oğlu Aydın Menderes’in eşi Ümran Menderes, Yassıada düzenlemesini Milliyet’e kıymetlendirdi. Teklifin mağdurlar üzerinde büyük memnuniyet yarattığını lisana getiren Ümran Menderes, “27 Mayıs yargılamalarına ait kararların yok sayılması yüreğime su serpti. Eşim öleli 8 yıl oldu, kardeşleri… Keşke onlar da görselerdi. Kaybedilenleri geri getirmeyecek fakat yıllardır yanan yüreğimize su serptiğini söyleyebilirim” sözlerini kullandı.
Tazminatı istemiyor
Ümran Menderes, teklifin öngördüğü maddi tazminat için müracaat yapıp yapmayacağı konusunda ise “Şimdilik müracaat yapmayı düşünmüyorum. Maddi ciheti bir yana manevi kısmı beni ilgilendiriyor. Bu kararların ortadan kaldırılıp yok sayılması beni daha çok duygulandırıyor” değerlendirmesinde bulundu. Düzenlemenin düşünülmesi ve hazırlanıp Meclis’e sunulmasında ön ayak olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile TBMM Lideri Mustafa Şentop’a teşekkür eden Ümran Menderes, “Teklife imza atanlar, emeği geçenlere kalben teşekkür ederim” dedi.
Mirasçılar belirlenecek
TBMM Başkanlığı, 27 Mayıs’ta yargılanan 592 insandan ikisinin hayatta olduğunu belirledi. İstanbul’da yaşayan bu iki isimle direkt TBMM Lideri Mustafa Şentop temas kurarak teklif hakkında haber verecek ve müracaat yapmalarını isteyecek. Şentop, parlamento muhabirleriyle sohbetinde Menderes ailesiyle de görüşeceğini belirtmişti. Şentop, mağdur ailelerinden bir kısmının hâlâ ruhsal olarak tedirginlik yaşadığını vurgulayarak, “Yassıada’daki açılışa aileler davet edilmişti. Gelmeyenler oldu, çekinerek. ‘Artık bu defteri biz kapattık’ diyenler olmuş” tabirlerini kullanmıştı. Şentop, mağdurlara ödenecek tazminatların nasıl belirleneceğine ait olarak “Biz, Yüksek Adalet Divanı ile ilgili maddeyi kaldırıyoruz. Mağdurların maddi, manevi tazminatlarıyla ilgili Danıştay’da bir daire görevlendirilecek” demişti.
Üç ay içinde müracaat
Encümenden geçen teklife nazaran; mağdurların uğradıkları manevî zararlar ile el konulan malvarlıklarından kaynaklanan maddi zararlar Kaynak tarafından karşılanacak. Mağdurların müracaatlarını kıymetlendirmek üzere Cumhurbaşkanı tarafından bir encümen kurulacak. Mağdurlar komitenin çalışma esaslarının Resmi Gazete’de yayınlanmasını izleyen üç ay içinde müracaat yapacak. Encümen kararlarına karşı, kararın bildirisini izleyen 15 gün içinde bir keze mahsus olmak üzere itiraz müracaatında bulunulabilecek. İtiraz üzerine verilen kararlara karşı birinci radde duruşması sıfatıyla Danıştay’da dava açılabilecek.
