Türkiye’de Midye Yetiştiriciliği ve Gelecek Hedefleri
Yalova, Balıkesir ve Çanakkale İlleri Midye Yetiştiricileri Üretici Birliği Başkanı Özerdem Maltaş, Türkiye’nin yıllık çiftlik midyesi üretiminin 8 bin tonun üzerinde olduğunu ve bu miktarın büyük bir kısmının midye dolması olarak tüketildiğini belirtti. Maltaş, Türkiye’de çiftlik midyesi üreten çiftlik sayısının giderek arttığını ifade ederek, yıllardır kontrolsüz bir şekilde devam eden üretimin artık daha iyi şartlarda, kontrollü ve sağlıklı bir şekilde yapılmaya başlandığını kaydetti.
Birliklerinin yeni kurulduğunu vurgulayan Maltaş, sektör içerisindeki üreticilerin sorunlarının çözümüne yönelik çalışmalar yapmayı ve daha verimli, sağlıklı bir üretim ile tüketim sağlamak amacı güttüklerini aktardı. Çiftlik midyesinin ağırlıklı olarak Marmara Denizi’nde yer alan çiftliklerde üretildiğini belirten Maltaş, 2024 yılında bölgede 35 çiftlikte yıllık 8 bin tondan fazla midye üretileceğini ifade etti.
Maltaş, 2020 yılında 4 bin ton olan çiftlik midyesi üretiminin günümüzde 8 bin tonun üzerine çıktığını ve bu rakamın yeni yatırımlarla daha da artacağını belirterek, gelecekte 50 bin tonluk bir üretim kapasitesine ulaşmayı hedeflediklerini de ekledi.
Deniz Üstü Üretim Yöntemi
Mevcut durumda birlik üyesi olan midye çiftliklerinden 21’inin Yalova, Balıkesir ve Çanakkale illerinde denizde kurulu olduğunu dile getiren Maltaş, çiftlik midyesinin nasıl üretildiğine dair şu bilgileri paylaştı:
- Denizde kurulu sistemler, şamandıralar ile askıda tutulan halatlarda midye yetiştirmektedir.
- Deniz tabanıyla herhangi bir temas olmaksızın, halatlarda tutunarak büyümektedirler.
- Midyeler olgunlaştıktan sonra, özel gemilerle hasat edilmektedir.
Tüketici sağlığını korumak amacıyla, hem üründen hem de deniz suyundan her hafta Tarım ve Orman Bakanlığı görevlileri tarafından numuneler alındığını belirten Maltaş, sürekli analizler yapıldığını ve mikrobiyolojik, toksikolojik, ağır metal ve poliaromatik hidrokarbonlar gibi çeşitli parametrelerin incelendiğini vurguladı. Bu sayede sağlık açısından bir sorun oluşmaması için gerekli önlemlerin alındığını ifade etti.
İklim Değişikliği ve Üretim Zorlukları
Maltaş, 2024 yılında Marmara Denizi’nde su sıcaklıklarının artması nedeniyle midye üretiminin olumsuz yönde etkilendiğini, bu durumun yavru problemleri ve büyüme sorunları ortaya çıkardığını belirtti. Ayrıca, turizm ve yerleşim dolayısıyla Marmara Denizi’nde uygun yer bulmanın ve yeni çiftlik kurmanın zorlaştığını da sözlerine ekledi. Ancak yatırımların sürdüğünü ve özellikle Bursa tarafında ilgili bakanlıklardan gerekli tüm izinleri almış yeni yatırım aşamasında olan çiftliklerin üretime yakın zamanda dahil olmasının beklendiğini ifade etti.
Midye Dolma Türkiye’ye Özgü Bir Lezzet
Maltaş, Türkiye’de yıllık üretilen 8 bin tonun üzerindeki midyenin genellikle iç piyasada ve midye dolması şeklinde tüketildiğini ifade ederek, iç midye olarak da tüketim yapıldığını belirtti. Midye dolmasının sağlıklı bir seçenek olduğunu çünkü özenle işlendiğini vurguladı. Ancak, nereden toplandığı ve nasıl yapıldığı belli olmayan bazı merdiven altı dolmaların son derece sağlıksız olduğunu belirterek, tüketicilerin menşei hakkında sorgulama yapmaları gerektiğini dile getirdi. Çiftlik midyelerinin üretildiği yerlerin sürekli su analizine tabi olduğunu, çiftlik yerlerinin bile 2 yıllık bir araştırma, analiz ve çalışmadan sonra seçildiğini belirtti. Önceliğin tüketici sağlığı olduğunu ekledi.
Gelecek Hedefleri ve İhracat Potansiyeli
Marmara Bölgesi’nde yeni kurulan çiftliklerle önümüzdeki birkaç yıl içerisinde üretimin 10 bin tonun üzerine çıkmasının beklendiğini vurgulayan Maltaş, bu üretimin ülke ekonomisine önemli katkılar sağlayacağını kaydetti. Daha önce Ortadoğu ve Rusya’ya yapılan midye dolma ihracatının günümüzde azaldığına dikkat çeken Maltaş, Avrupa Birliği onaylı tesislerde daha kontrollü ve kurallı üretim yapıldığını belirtti. İhracat potansiyelinin yüksek olduğunu belirten Maltaş, önümüzdeki dönemde artan ihracatla birlikte sektörün daha canlı ve verimli olacağına inandığını ifade etti.
