Türk-İş tarafından, çalışanların geçim şartlarını ortaya koymak ve temel gereksinim hususlarındaki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek maksadıyla her ay yapılan “açlık ve yoksulluk sonu araştırması” ağustos ayı sonuçları açıklandı.
Araştırmaya göre, yaş sebze-meyve fiyatlarına bağlı olarak mutfak harcamasında görülen gerileme ağustos ayında da devam etti. Böylelikle son üç ayda mutfak harcaması fiyatı nispeten azaldı.
Ağustos ayında, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 383 lira 76 kuruş olarak belirlendi.
Besin harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması mecburî başka aylık harcamalarının toplam meblağı ise (yoksulluk sınırı) 7 bin 764 lira 69 kuruş oldu.
Bekar bir çalışanın “yaşama maliyeti” ise aylık 2 bin 891 lira 65 kuruş olarak hesaplandı.
Haziran, temmuz ve ağustos aylarında besin fiyatlarındaki durum mutfak harcamasını olumlu etkiledi. Dört kişilik bir ailenin aylık besin harcaması (mutfak masrafı) meblağı, yılın ilk sekiz ayı prestijiyle önceki yıl sonuna göre 221 lira, temel muhtaçlıklar için yapılması gereken toplam harcama ise 720 lira artış gösterdi. Son bir yıl prestijiyle bakıldığında, ortaya çıkan ek harcama gereği besin için 325 lira, toplam hane halkı harcaması için 1059 lira oldu.
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatı bir önceki aya göre yüzde 0,94 oranında geriledi. Yılın ilk sekiz ayı prestijiyle fiyatlardaki artış yüzde 10,22 oranına ulaştı. Besin enflasyonunda son on iki ay prestijiyle artış oranı yüzde 15,79 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 12,67 olarak hesaplandı.
SEBZE-MEYVE ORTALAMA FİYATI GERİLEDİ
Araştırmaya göre, süt, yoğurt, peynir kümesinde önemli bir fiyat değişikliği saptanmadı. Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat eserlerinin bulunduğu kümede, Kurban Bayramı sonrası et ve sakatat ile tavuk fiyatı değişmedi. Yüklü olarak satılan kültür balıkları fiyatı da birebir kaldı. Tavuk fiyatı ile yumurta fiyatı da değişmedi. Bakliyat eserleri (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya ve benzeri) fiyatlarında geçen aya göre bir değişiklik olmadı.
Yaş sebze-meyvedeki fiyat gerilemesi bu ay da mutfak harcamasını rahatlatan temel faktör oldu. Mevsime bağlı olarak kimi eserler pazar tezgahlarında görülmez oldu. Geçen ay gerileyerek 7,23 lira olarak hesaplanan sebze-meyve ortalama kilogram fiyatı, bu ay 6,59 liraya geriledi. Ağustosta hem zerzevatın hem de meyvenin ortalama kilogram fiyatı geriledi. Zerzevat ortalama kilogram fiyatı 5,88 lira olarak hesaplanırken (geçen ay 6,63 lira), önceki ay 8,04 lira olan meyve ortalama fiyatı bu ay 7,54 lira oldu.
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere eserlerin bulunduğu kümede, ağustosta bir fiyat değişikliği tespit edilmedi.
Son küme içinde yer alan besin unsurlarından, tereyağı, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatında değişiklik olmazken, margarin fiyatı arttı. Açık satılan siyah ve yeşil zeytin fiyatı bu ay tıpkı kaldı. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ay çekirdeği ve benzeri) eserlerinde ufak meblağda fiyat ayarlaması yapıldı. Baharat eserleri (kimyon, nane, karabiber ve benzeri) ile çay ve ıhlamur değişmedi. Bal, reçel, pekmez, şeker ve tuz fiyatı birebir kaldı, salça ucuzladı.
