Türkiye genelinde geçen yıl hanehalklarının tüketim amaçlı harcamalarının en büyük kısmını yüzde 24,1 ile konut ve kira harcamaları oluşturdu.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2019 yılına ilişkin “hanehalkı tüketim harcaması” istatistiklerini yayımladı.
Buna nazaran, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalardan en yüksek üleşi yüzde 24,1 ile konut ve kira harcamaları aldı. Besin ve alkolsüz içecek harcamalarının behresi yüzde 20,8, ulaştırma harcamalarının hakkı yüzde 16,5 oldu.
Hanehalkları, yekun harcamalarının yüzde 2,2’sini sağlık, yüzde 2,5’ini eğitim hizmetleri ve yüzde 3,1’ini cümbüş ve kültür için yaptı.
Hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak hesaplanan eşdeğer fert başına aylık ortalama tüketim harcaması 2018’de 2 bin 181 lira iken geçen yıl 2 bin 465 lira olarak varsayım edildi.
AZIK VE ALKOLSÜZ İÇECEK HARCAMALARININ HAKKI ARTTI
Besin ve alkolsüz içeceklerin harcamalar içindeki hakkı 2018’e nazaran 0,5 puanlık artışla yüzde 20,3’ten yüzde 20,8’e yükseldi.
Alkollü içecek, sigara ve tütün harcamalarının üleşi yüze 4’ten yüzde 4,3’e, giysi ve ayakkabı harcamalarının hissesi yüzde 4,8’den yüzde 5’e, konut ve kira harcamalarının üleşi yüzde 23,7’den yüzde 24,1’e, cümbüş ve kültür harcamalarının hakkı yüzde 2,9’dan yüzde 3,1’e, eğitim hizmetlerinin üleşi yüzde 2,3’ten yüzde 2,5’e ve çeşitli mal ve hizmetlerin hissesi ise yüzde 4,9’dan yüzde 5,1’e çıktı.
Sair taraftan, mobilya ve mesken eşyaları harcamalarının hakkı yüzde 6,5’ten yüzde 6,4’e, ulaştırma harcamalarının üleşi yüzde 18,3’ten yüzde 16,5’e, haberleşme harcamalarının hissesi yüzde 3,8’den yüzde 3,6’ya düştü.
Sağlık (yüzde 2,2) ile lokanta ve otel harcamalarının (yüzde 6,5) üleşi geçen yıl değişmedi.
DÜŞÜK GELİRLİLER BESINE 2 KAT FAZLA HARCADI
Gelire nazaran sıralı yüzde 20’lik kümeler itibarıyla tüketim harcamalarının geçen yılki dağılımına bakıldığında, bir numara yüzde 20’lik kümede (en düşük gelir grubu) mekan alan hanehalklarının, konut ve kira harcamalarına yüzde 31,2, azık ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 30,7, ulaştırma harcamalarına yüzde 9, mobilya ve mesken eşyası harcamalarına yüzde 5,3 hisse ayırdığı görüldü.
En yüksek gelir kümesi olan beşinci yüzde 20’lik kümede yan alan hanehalkları ise konut ve kira harcamalarına yüzde 20,1, ulaştırma harcamalarına yüzde 20, azık ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 15,3 ve lokanta ve otel harcamalarına yüzde 8,1 hak ayırdı.
Besin ve alkolsüz içeceklere yapılan harcamalarda en büyük üleşi yüzde 19,4 ile et, balık ve deniz eserleri aldı. Bunu yüzde 17,8 ile ekmek ve tahıllar, yüzde 16,6 ile sebzeler, yüzde 13,9 ile süt, peynir ve yumurta izledi.
En düşük hakka sahip harcama kümeleri ise yüzde 2,3 ile gayrı besin eserleri, yüzde 3,2 ile kahve, çay ve kakao, yüzde 3,8 ile alkolsüz içecekler olarak sıralandı.
HARCAMA KALIPLARI DEĞİŞTİ
Temel gelir kaynağı maaş, fiyat, yevmiye geliri olan hanehalkları konut ve kira harcamalarına yüzde 22,4, azık ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 17,7 hak ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalklarının konut ve kira harcamalarına yüzde 20,4, azık ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19,8 ve ulaştırma harcamalarına ise yüzde 19,2 behre ayırdığı belirlendi.
