
Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde yer alan “İn Delikleri” ve “Derviş Hücreleri” olarak bilinen kaya odalar yapısıyla dikkat çekerken, ziyaretçilerini de etkiliyor.
Çemişgezek ilçesinde Tağar Çayı Vadisi’nin üste yanlışsız uzanan kısımda sarp kalker kayalarına konut amaçlı oyulmuş “Derviş hücreleri” ve “İn delikleri” olarak dillendirilen kaya odalar, arkeolojik ve doğal sit alanı olarak muhafaza altında bulunuyor. Geçmişi yüz yıllara dayandığı bilinen fakat tam yapılış tarihi bilinmeyen 3 katlı bir yapıyı anımsatan odalar doğal hayatı akıllara getiriyor.
Kimler tarafından yapıldığı bilinmeyen in deliklerinin, üç kat halinde sıralı odalar ve bu odaları aydınlatan büyük pencereler ile uzun koridorlardan oluştuğu biliniyor. Ayrıyeten, su ihtiyacını karşılamak üzere, kayaların ortasından sızan suların toplandığı sarnıçlar, üstteki odalara ulaşmak için kayalardan yapılan merdivenler ve galeriler bulunan in delikleri iki kısımdan oluşuyor. Birinci kısmına dışarıdan merdivenle çıkılırken, ikinci kısımın çok dar olduğu, girişinde bekleme yeri ve sonrasında merdivenle uzun bir koridora çıkıldığı biliniyor. Kaya odaların en üstünde daha güç çıkılabilen ve başkalarına görece daha büyük olan oda ise “Bey Odası” olarak isimlendiriliyor.
İn delikleri ve etrafı drone ile de havadan görüntülenirken ilçe sakinleri bölgenin turizme kazandırılmasını istiyor. Öte yandan ilçeye yakın zaman da atanan Kaymakam Mehmet Güder, imkanlar dahilinde tarihi yapıya ilginin arttırılması ve ulaşımın daha da kolaylaştırılması için bir kadro düzenlemeler planladıklarını aktardı.
“Urartular döneminde yapılma ihtimali fazla”
İn deliklerinin turizme kazandırılmasının bölge ekonomisine katma kıymet katacağını dile getiren ilçe sakinlerinden Kaan Gökalp “ Memleketimizin tarihine, tabiatına ve kültürüne karşı farklı bir ilgimiz var. İn deliklerinin imaliyle ilgili farklı rivayetler var. 1891 yılı Arama Sonuçları Mamuret-ül-Aziz yani Elazığ il yıllıkları salname dediğimiz eski il yıllıklarında Cenevizliler dönemimde yapıldığına dair bir bilgi var. Ama Cenevizlilerin tarihine baktığımız zaman denizci bir toplum olduklarından burada bu türlü bir faaliyet göstermeleri pek mümkün görünmüyor. Lakin gerçek manada tarih kaynakları ve tarihçilerin yaptıkları araştırmalar sonucunda Milattan Önce 600 ve 300 yılları ortasında Çemişgezek ve etrafı 300 yıl boyunca Urartuların hakimiyeti altında kalmıştır. Bu dönemde yapılmış olma ihtimali daha fazladır. Tarihçiler tarafından kaya yerleşim alanları bilhassa Urartular yerleşimleri olarak kabul edilmektedir. Çemişgezek’te bu manada özel bir yerdir. İn delikleri aslında 3 katlıdır. Giriş katı, kullanım alanları üste hayat alanları ve en üstte beyefendi, kral odası dediğimiz farklı özel üretim odalar var. En büyük oda orasıdır. Bunu dışında 20 tane mumtazam yapılı yaklaşık 20 metrekarelik odalar var. Altta görülen kısımlar hayat alanları, güvenlik noktaları üzere günlük toplumsal gereksinimlerin temin edilecek noktalar. İn deliklerinin girişindeki sol tarafta su sarnıcı, su depoları, güvenlik noktalarıyla birlikte balkon dediğimiz bir alan vardır. Onlar gözetleme noktalarıdır. 1.5 ve 2 metre derinliğinde su depoları vardır. Taşın içinde yağışlarla birlikte damlayan sular orada depolanır ve orada yaşayan insanların su muhtaçlığını temin etmeye yöneliktir. Tabi özel bir mekandır”dedi.
İn deliklerini merak ettiğini ve Elazığ’dan ziyaret etmeye geldiğin aktaran Furkan Türkoğlu ise ” Elazığ ilinden Çemişgezek ilçesine geldim. Karşıdan görünen İn deliklerini merak ettim. Birkaç bireyden duymuştum. Ben de merakıma yenik düşüp gelip gezmek istedim. Ulaşım noktası konusunda biraz meşakkatler var. Patika yollar. Hani bunlar düzeltilirse, onarım yapılırsa çok güzel yerler. İn delikleri bölgesinde bulunan mağaralara girdiğimde içerisinde yaklaşık 15-20 metrekarelik küçük odalar vardı”ifadelerini kullandı.