
ABD yönetiminin Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nın (NSA) hem ülke hem de dünya çapında yasadışı dinleme ve takip yaptığını 2013 yılında ifşa etiği için hatalı ilan ettiği ve dünya dar getirdiği Edward Snowden’ın yüzünü güldüren haber geldi.
ABD’nin 9. Bölge Temyiz Duruşması, eski istihbarat analisti Snowden’ın ifşa ederek dünyayı haberdar ettiği ABD’lilerin telefonlarının toplu dinlenip kaydedilmesi programının yasadışı olduğuna karar verdi.
Temyiz duruşmasının üç yargıçlı heyetinin verdiği kararda, ABD istihbarat yetkililerinin kamuoyuna programı savundukları açıklamalarında doğruyu söylemediği belirtilirken, Snowden’ın kamuoyunun programdan haberdar olmasını sağlayan rolüne birçok defa atıf yapıldı.
Mayıs 2013’te ABD’den çıkıp haziranda programın içeriğini memleketler arası yayın kuruluşlarıyla paylaşmasının akabinde ABD yönetiminin istihbaratı yetkisiz taraflara ileterek casusluk yasasını ihlal ettiği suçlamalarından resmen aradığı ve güvenlik aygıtını peşine düşürdüğü Snowden, 7 yıldır yenilemeye tabi sığınmayla Rusya’da yaşıyor.
Programa karşı dava açan Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği (ACLU) isimli STK, dün Twitter hesabından “Federal bir temyiz duruşması, NSA’nın Amerikalıların telefon kayıtlarını yığın olarak toplamasının yasadışı olduğuna hükmetti. Bizim başından beri bildiğimizi teyit eden bu karar, mahremiyet haklarımız açısından bir zaferdir” açıklamasını yaptı.
Hala casuslukla suçlanan ve gıyabında dava açılan Snowden, açıklamayı paylaşarak şöyle tweetledi:
“7 yıl önce gerçeği söylediğim için hatalı ilan edildiğime dair haberler geldiğinde, mahkemelerimizin NSA’nın faaliyetlerini yasadışı olması sebebiyle kınayacağı ve birebir kararda bunu ortaya çıkardığım için bana prestij edeceği günü göreceğimi asla hayal edemezdim. Lakin işte o gün geldi.”
Duruşma kararında, yargı kararı çıkarmaksızın milyonlarca Amerikalının telefon iletişiminin gizlice data tabanında toplanmasının Dış İstihbarat İzleme Yasasını ihlal ettiği ve ABD Anayasasını da ihlal ediyor olabileceği belirtildi.
Snowden ifşa edene dek NSA’nın asla bilerek Amerikalılar hakkında istihbarat toplamadığında ısrar eden ABD istihbarat yetkilileri, ifşa olmalarının akabinde, bu kere programın ülke içindeki aşırılıkçılıkla uğraşta önemli rol oynadığını savunmaya geçti, bunun için San Diego’dan Somali’deki cihatçılara yardım sağlamakla suçlanan dört Somalili göçmen hakkındaki davayı örnek gösterdi.
Temyiz duruşması ise bu iddianın saklı kayıt içeriğiyle dengeli olmadığını söyledi. Dörtlü hakkındaki mahkumiyeti etkilemeyecek karar, yasadışı dinleme-izlemenin davada sunulan ispatları bozmadığı görüşünü bildirdi.