Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Kısmı Uzman Psikoloğu Tuğçe Denizgil Evre, canlılar üzerinde gerilim oluşturan etkenlerden biri olan çok sıcak havaların, nefes alma ve kalp atım suratında artış üzere vücutta meydana getirdiği değişimlerin, panik bozukluk yaşayan hastalarda panik atakları tetikleme, depresyonu olan hastalarda ise gerilimi ikiye katlayarak keyifsizlik ve mutsuzluk durumları oluşturabilme üzere etkileri olduğunu söyledi.
“Stresi kabaca, organizmanın ahenk kapasitesini etkileyen etmenlere ve yaşanılan değişime ahenk sağlama tepkisi olarak tanımlayabiliriz” diyen Tuğçe Denizgil Evre, bu bağlamda, artan sıcaklık ortalaması ile nemin vücut üzerinde halsizlik, kalp çarpıntısı, ateş basması, yüksek tansiyon üzere istenmeyen meselelere neden olmasının yanı sıra, insan psikolojisini de yakından etkilediğini bildirdi.
“Hava sıcaklıklarındaki artış uyku bozukluklarına neden olabiliyor”
Sıcak havalarda uyku sorunlarının de sıkça karşılaşılan meselelerden biri olduğunu belirten Evre, yetersiz uykunun, bitkin ve yorgun hissetme ile tahammülsüzlüğü de beraberinde getirebildiğini tabir etti. “Yaz aylarında yaşanan önemli psikiyatrik yakınmalardan biri de uykusuzluktur” diyen Evre şöyle devam etti; “Buradaki en önemli faktör ise uykusuzluğun bipolar hastalığının, çok sevinçli, haraketli vb. manik dönemi tetikleyebilmesidir. Ayrıyeten uykusuzluk gün içerisinde huzursuzluk, sinirlilik, tahammül edememe ve gerginliğe de yol açabilmekte, bu da gerek duygusal, gerek toplumsal, gerekse profesyonel ilişkilerde yıpranma ya da bozulmaya yol açabilmektedir” dedi.
Artan sıcaklıklar ruhsal hastalıkları tetikliyor
Artan yaz sıcakları nedeniyle açık havada gerçekleştirilen aktivitelerin sekteye uğraması ya da azalmasının kelam konusu olduğu durumlarda da kişilerde huzursuzluk halinin yaşanabileceğini söyleyen Evre, bir öteki önemli sorunun ise dikkat gerektiren işleri sürdürmede yaşanan olumsuz etkilenmeler olduğunu belirtti. “Hava sıcaklığındaki artışlar bilhassa ruhsal hastalıklar içinde en çok anksiyete bozukluklarına neden olabilmektedir” diyen Evre, nem oranındaki artışların ise panik bozukluğu olanlar için huzursuzluk hissi oluşturduğu, bu kişilerin atak geçirme sıklığının da bu bağlamda artabildiğini söz etti. “Yaz ayları birden fazla kişi için rahatlama, deniz ya da tatil demekken, tıpkı zamanda kişilerde öfke denetleme meselelerinin da artış gösterebileceği bir dönemdir” diyen Evre, yapılan araştırmaların, birçok toplumsal olayın yaz dönemine ya da sıcak havalara denk geldiğini, hata sürece oranlarında ise yeniden bu dönemde artış yaşandığını gösterdiğini bildirdi. Birçok kişinin tatile çıktığı zaman alkol ya da unsur kullanımını artırabildiğini kaydeden Evre, tatil döneminin, bağımlı kişiler ya da tedavi süreci devam eden hastalar için alkol ya da unsura kolay ulaşmak açısından epeyce riskli olabileceğini söyledi.
Hava sıcaklıklarının olumsuz etkilerinden korunmak için öneriler
Evre, yaz mevsiminde sıvı tüketiminin gereğince olmadığı zamanlarda çok terleme nedeniyle beden elektrolit istikrarının bozulabileceğini, halsizlik, yorgunluk, iştah kaybı, isteksizlik hissi yanında çabuk öfkelenme üzere davranışların artabileceğini söyleyerek şu önerilerde bulundu; “Yaşanabilecek olumsuz etkileri en aza indirgemek hedefiyle yaz aylarında sıvı tüketimine daha çok dikkat edilmesi gerekmektedir. Sıcak havalarda tercih edilecek rahat kıyafetler, bedeni daha konforlu hissettirip, gerilimi azaltabilir. Hissedilen sıcağın etkilerini azaltmak ve ahenk sağlamak öncelikli maksadımız olmalıdır. Daima negatif otomatik niyetlere odaklanmak, yaşanılan gerilimi artıracağından, kişiler için temel amaç gerilimi denetim etmek olmalıdır. Ayrıyeten akşam saatlerinde keyif alınabilecek zamanlar oluşturulmalı, gün içinde sıcaklardan dolayı ket vurmak zorunda kalınan aktiviteleri gerçekleştirmeye itina gösterilmelidir” tabirlerini kullandı.
