Pandemi sürecinde ‘Korona virüsü önlüyor’, ’Virüse karşı sıhhate yararı var’ üzere söylentilerle fiyatı oldukça yükselen
ve önceki yıl başından beri fiyatı inmek bilmeyen sarımsaktaki artışın önümüzdeki yılda da artarak devam edeceği düşünülüyor.
2019 yılında ünlü Taşköprü sarımsağının bölgeden çıkışı 35-40 liraya, büyükşehirlerde perakende satış fiyatı 50-60 liraya kadar çıkmıştı. Dünyayı tesiri altına alan Korona virüse döneminde, korona virüse karşı sarımsağın iyi geldiği ile ilgili dolaşan söylentiler, bu fiyatta daha da tepe yaptırarak 80-100 kadar çıkarttı. Yaklaşık 1 buçuk yıldır inmek bilmeyen sarımsak fiyatında yaşanan bu fahiş yükseliş, vatandaşları endişelendiriyor. Dünya meşhuru Kastamonu Taşköprü sarımsağın kışlık için ilk kısmı Ağustos ayın başından yapılırken, bu sene fiyatlarda bir iniş olacağı bekleniyordu. Bu yıl sucuk ve pastırmacıların yüksek talebi, Korona virüs hadiselerinde devam eden artış, kimi kentlerde yeri sarımsak tohumların yerine Çin tohumun ekilmesi üzere sıkıntılar nedeniyle bekleyenlerin umutları olumsuz sonuçlandırarak yeni dönemde sarımsak fiyatı 50 liradan başladı. Kış gelmeden yaşanan bu fiyat yükselişinin önümüzdeki kış aylarında aratarak devam edeceği düşünülüyor.
Vatandaşlar alım gücüne uyarak adetle yahut demetle satın alan sarımsağın Eskişehir’deki satıcıları, bu dönem toptan satışların yüksek fiyatla başlanması nedeniyle tezgâhlarında da bundan etkilendiğini belirtti. Uzun yıllardır Eskişehir Kapalı Pazarda sarımsak satıcısı olan Sevil Yalçın yeni dönemde gelen sarımsağın fiyatını kıymetlendirdi. Sevil Yalçın, “Geçen sene sarımsak değerliydi, fakat Korona virüs olana kadar fiyatlar en azından sabitti. Korona zamanı sarımsak fiyatı daha da katılandı. Niçin? Zira Korona virüse karşı sarımsağın bir müddet yararları hakkında birtakım söylentiler dolaştı ortalarda. ‘Korona virüsü önlüyor. Virüse karşı sıhhate yararı var’ üzere söylentiler dolaşınca biz piyasada sattığımız 50-60 liralık sarımsağı toptan bile 60-70 liraya almak zorunda kaldık. Masraflarımızı ekleyerek biz satarken fiyat 80 liraya kadar yükseldi. Hatta kimi yerlerde kilosu 100 liraya satan sarımsak satıcısını de gördük. Geçen sene sel olduğu için randıman az oldu ve fiyat yüksek olmuştu. Bu sene Kastamonu’nun yani sıra diğer kentlerde de sarımsak ekti. Bu nedenle biz fiyatlar ineceği bekliyorduk, lakin olmadı. Zira virüs hadiselerinde ki artış nedeniyle toptan sarımsağı satışı yapanlar yeniden fiyatta büyük iniş yapmadı. Üstelik ‘verim yok’, ‘üretim az’ diyerek toptan bu sefer kilosu 35-40 liraya satılmaya başladı. Biz de üstüne kar ekleyerek 55 liradan satıyoruz. Fiyatlar yakın zamanda düşmez. Şayet düşerse de kasım, aralık ayında lakin bir nebze düşebilir” biçiminde konuştu.
“Fiyatlar sabit olmayınca biz önümüzü göremiyoruz”
Sarımsak pazarında fiyatlar sabit olmadığından toptan alanlar da büyük siparişler edince ziyana uğramaktan korkuyor. Dolayısıyla tezgâhlarında sarımsak satanlar az eser alıp sattıktan sonra yeniden sipariş ediyorlar. İki defa sipariş ve farklı nakliye fiyatı ise bu sefer tekrar sarımsağın fiyatı yükseliyor. Bahis ile ilgili konuşan Yalçın, “Pazardaki fiyatlar da bu sene sabit değil. Yani bir düşüyor bir çıkıyor. Bu sefer biz önümüzü göremiyoruz. Yüksek fiyatta alıp daha sonra ziyan ederiz diye az sarımsak alıyoruz. Az satıp yeniden alıyoruz. Bu durumda nakliye fiyatı de yükseliyor, fakat tekrar de fazla mal alıp satamamak yahut ucuza satmaktan iyidir. Bu yıl dönem sonunda ellerinde kalan sarımsağı bile bize 65 liraya sattı. Biz aldıktan sonra tek tek arayarak kalitesi ve boyutuna göre fiyat koyduk. Onlardan en son gidenler kaldı şuan. Onları da 40 liraya satıyoruz. Bir de Çin sarımsağı bulabilirsiniz kimi tezgâhlarda, marketlerde. Onlar biraz ucuz oluyor, lakin onlarda sarımsağın tadı ve aroması bulamazsınız. Kastamonu sarımsağın bir kesim alırsınız ve Çin sarımsağından bir tane alırsanız tıpkı etmez. Onlar yalnızca ‘içinde sarımsak var’ diye düşünüp vatandaş kendini rahatlatmak için alıyor. Zira Çin sarımsağı, sarımsağın yapması gereken yararları asla etmiyor. Bunu bilenler bu nedenle fiyat yüksek de olsa yerli üretimi olan Kastamonu Taşköprü sarımsağı alıyorlar” diye anlattı.
“Pastırmacı ve sucukçular sarımsağın talebi yükletiyor”
Kapalı Pazarında sarımsak satan öbür bir tezgâhtar Şakır Erdemir de Yalçın’ın görüşlerine katılarak, bu yıl fiyatlarda iniş olmayacağı belirtti. Ayrıyeten Erdemir, sarımsağın yüksek fiyatının nedeni olarak ise sucukçu ve pastırmacıların yüksek talebi dolaysıyla oluşan mal krizi olduğu tabir etti. Erdemir, “Sarımsak fiyatı bu sene düşmez. Korona virüs nedeniyle fiyatlar yükseldiği düşünmüyorum, fakat Kastamonu sarımsağı kaliteliyken üretim azdır. O nedenle kıymetli olur. Urfa, Antep ve Kahramanmaraş’ta Çin tohumu ekerler. Onların fiyatı biraz düşük oluyor. Ancak onların lezzeti bile olmaz. Onlar ne sucuğa ne de pastırmaya katabiliyorlar. Türkiye’de sucuk ve pastırmaya bir tek Kastamonu sarımsağı katarlar. Oburu değil. Geçen senede yaşanan selin tesiri hala devam ediyor. Nasıl? O sel verimli topraklarını da alıp götürdü. Bu sene Kastamonu’da ekiş var, lakin randıman tekrar beklediği kadar olmadı bizim duyduğumuza kadar. Toptan satış yapanlar bize 35-40 liradan kapı açtı. Biz de ona göre alıp 40-50 liraya satıyoruz. Bir de pastırmacı ve sucukçular sarımsağın talebi yükletiyor. Bu nedenle piyasada kiriz oluşuyor ve fiyatlar yüksek gidiyor.. Bu sene fiyatlarda düşüş olacağı da düşünmüyorum. Geçen sene üzere birebir kalır” dedi.
