Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan Piyasa Denetim Faaliyetleri
Bakanlık tarafından yapılan son açıklamalara göre, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı Metroloji ve Sanayi Ürünleri Güvenliği Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonu ile 81 il müdürlüğündeki nitelikli denetçiler tarafından yürütülmektedir. 2024 yılının ilk dokuz ayında, bakanlık denetçileri tarafından toplamda 26 bin 763 gözetim ve denetim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte, 15 bin 35 ürün denetimi ve 6 bin 420 hizmet yeri denetimi yapılmıştır. Uygunsuz olarak tespit edilen ürünler nedeniyle imalatçılar, ithalatçılar, dağıtıcılar ve satıcılar hakkında toplam 82 milyon 688 bin 994 TL tutarında idari para cezası uygulanmıştır.
Bu dönemde en çok denetim yapılan ürün grubu elektrikli ekipmanlar ve asansörler olarak öne çıkmaktadır. Denetimler sırasında 396 ürün, güvensizlik şüphesi ile teste gönderilmiş ve 369 üründe tespit edilen aykırılıkların giderilmesi için süre tanınmıştır.
Tüketici Güvenliğini Tehdit Eden Ürünler Toplatıldı
Metroloji ve Sanayi Ürünleri Güvenliği Genel Müdürlüğü, yılın ilk dokuz ayında 101 farklı marka ve model hakkında güvensizlik kararı alarak bu ürünleri piyasadan toplatmıştır. Toplatılan ürünler arasında:
- Kablo
- LED panel
- Şarj cihazı
- Priz
- Elektrikli battaniye
- Vantilatör
- Kazan
- Motosiklet kaskı
- Karavan
- Ekskavatör
- Kaplanmış lastik
- O1 kategorisi araçlar
- Et kıyma makinesi
- Set üstü ocak
- Kaya kırıcı kartuş
- LED sürücü
Bakanlık, denetimlerinde hem tüketicilerin hem de yerli üreticilerin rekabet edebilirliğini tehdit eden ithal ürünlere de özel bir önem vermektedir. Yıl içerisinde gerçekleştirilen ürün denetimlerinin %56’sı ithal ürünler, %44’ü ise yerli ürünler olarak kaydedilmiştir.
İki Aşamalı Eylem Planı
Denetimlerde ithal ürünlere ağırlık verilmesi, Türkiye’ye gelen güvensiz ürünlerin piyasadan toplatılması ve yerli üreticilerin oluşan haksız rekabetten korunması amacı taşımaktadır. Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığı’nın Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi üzerindeki büyük veri, risk analizine tabi tutularak teknik düzenlemelere uygun olmayan ürünler iç piyasada denetlenmektedir. Benzer şekilde, iç piyasa denetimlerinde tespit edilen ve ürün güvenliği mevzuatına uygun olmayan ithal ürünler Ticaret Bakanlığı’na bildirilmektedir. Bu sayede, iki aşamalı eylem planı ile Türkiye’ye giren güvensiz ithal ürünlerin önüne geçilmektedir.
Etkinliğin Artırılmasına Yönelik Strateji
Gözetim faaliyetleri kapsamında firma ziyaretleri gerçekleştirilerek 4 bin 448 ürün ve 860 hizmet yeri için bilgilendirme faaliyetleri yapılmıştır. Bu faaliyetler çerçevesinde, yerli üreticilere ve ithalatçılara mevzuatın getirdiği yükümlülükler hakkında detaylı bilgilendirme sağlanmıştır. Bilgilendirmelerde, piyasaya arz edilen ürünlerin tüketici güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde tasarlanması ve üretilmesi hususuna özel bir vurgu yapılmıştır.
Dijitalleşme ile Mükerrerliklerin Önüne Geçildi
Denetimlerin dijitalleşmesine yönelik çalışmalar kapsamında bakanlık, mobil uygulama projesini hayata geçirmiştir. Bu proje ile denetimin her aşamasının anlık olarak etkin bir şekilde izlenebilirliği ve raporlanması sağlanmıştır. Tüm denetim verilerinin anlık izlenmesi ve raporlanması ile mükerrer denetimlerin ve numune alımının önüne geçilmiş, böylece denetim faaliyetlerinin hızı ve etkinliği artırılmıştır. Geliştirilen piyasa gözetimi ve denetimi veri tabanı üzerinde test ve muayene, idari para cezası, idari yaptırım ve gönüllü geri çağırma faaliyetlerini de içeren tüm denetim süreçleri etkin bir şekilde izlenmektedir.