SELENAY YAĞCI
Girişim yatırımları, salgına rağmen ikinci çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 44 arttı. Girişim araştırmalarına odaklanan startup.watch’a göre sadece ikinci çeyrekte 28 girişime 29 milyon dolar yatırım yapıldı. Geçen yılın ikinci çeyreğinde 8 milyon dolar olan yatırımlar, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 262 artarak 29 milyon dolar oldu. Salgının ilgiyi artırdığı sağlık girişimleri, dikkat çekici fark yarattı. İkinci çeyrekte 6 sağlık girişimine 19.7 milyon dolar yatırım yapıldı.
İkinci çeyrekteki ilk 10 girişim, Meditopia, Pisano, Scotium, Virasoft, Inofab Health, Figopara, Yolda, We Walk, Digime3D, Brandfece oldu. İlk 10 girişime yapılan yatırımlar, toplam yatırımların yüzde 91’ini oluşturdu. Yatırım miktarına göre en çok fonlanan ilk 5 alan ise sağlık, SaaS, perakende teknolojileri, müşteri deneyimi ve spor oldu.
İlk 6 ayda ise 58 girişime 49 milyon dolar yatırım yapıldı. Tohum aşamasında 12 milyon dolar, erken aşamada 32 milyon dolar, geç aşamada 5 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirildi.
Yapılan yatırımların yüzde 78’i 1 milyon doların altında olurken, yüzde 19’u ise 1-5 milyon doların arasında… İlk 6 ayda ekosisteme 134 milyar dolarlık 5 yeni fon katılırken, bu fonlardan Techone ise ikinci çeyrekte kuruldu. Geçen yıl ise toplamda 137 milyar dolarlık 2 fon kurulmuştu.
Türkiye’nin dünyaya açılmış sayılı girişimlerinden biri olan pazarlama teknolojileri girişimi Insider’ın haziranda duyurulan yatırımı bu yılın en çok konuşulanlarından biri olacak.
Ancak Sequoia Capital, Riverwood Capital, Endeavor Catalyst ve Wamda Capital’in dahil olduğu, 32 milyon dolarlık yatırımın imzası ikinci çeyreğe yetişmedi. Ekosistemde temmuz da hızlı başladı. Online ödeme platformu Mobilexpress, Collective Spark liderliğinde 2 milyon dolar yatırım aldığını duyurdu.
Yılın ilk yarısının geçen yıldan daha iyi olduğunu ifade eden Startup. watch Kurucusu Serkan Ünsal, yatırımların artacağını ve unicorn çıkacağını tahmin ettiklerin söyleyerek, 2 yıl içinde yeni unicorn çıkacağını belirtti.
Pandemi ilgisi
TÜBİSAD Başkanı Erman Karaca, pandemi döneminde yatırım konuşmalarının dijital ortama taşındığını, yatırımcılar için online yatırım toplantılarının, toplantıları cazip hale getirdiğini vurguladı.
Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren ise salgınla dijitalin önemini ve girişimlerin hızlı hareket kabiliyetinin bu süreçte daha iyi anladığını ifade etti. Fırsatları gören her yatırımcının da yatırım oranlarını artırdığını kaydeden Eren, melek yatırımcılığa ilginin de arttığını söyledi. Salgın öncesinde farklı yatırımlar yapan kişilerin girişim ekosistemine yöneldiğini söyleyen Eren, “Salgının başlamasıyla beraber online eğitim, ödeme sistemleri, perakende Teknoparklardaki startup’lardan güzel haberler geldi. Maske, solunum cihazı gibi acil ihtiyaç duyulan ürünleri üreten startup’lar çok dikkat çekti. Bunlar da yeni yatırımların çıkmasına sebep oldu” dedi. Eren, sağlık, online ödeme sistemleri ve salgın yüzünden öne çıkan sektörlere yapılan yatırımlarla turizm gibi zarar gören sektörlere yatırımların düşüşünün birbirini dengeleyeceğini ve hedeflere ulaşılacağını öngördüklerini ifade etti.
Yeni ekonominin yeni dumansız fabrikalarının startup’lar olduğunu kaydeden TTT Global Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Akın Arslan, şunları söyledi: “Shell, Ikea gibi gruplar, kendi bünyelerinde onlarca milyar dolarlık risk sermayesi fonları kurdu ve yüzlerce startup’a yatırım yapıyor. Ülkemizdeki Teknoloji Startup’ları, 5 yılda 20 milyar dolarlık yabancı sermayeyi Türkiye’ye çekebilir.”
İLK 6 AYDA 2 MİLYAR DOLARLIK ‘EXİT’
İlk 6 ayda satın alma ve ikincil işlemlere bakıldığında yaklaşık 1.9 milyar dolar oldu. İlk ayda Paygruru, Fango, CepteTamir’in de aralarında olduğu 9 girişim ‘exit’ yaptı. Türkiye’nin ilk ‘unicorn’u olan Peak Games’in 1.8 milyarlık satın alması, toplam tutarın neredeyse yüzde 99’unu oluşturdu.
AVRUPA’DA 15 ÜLKEDE YATIRIMLAR DÜŞTÜ, 18 ÜLKEDE ARTTI
Startup.watch’un lig sıralamasına göre ise Türkiye ikinci çeyrekte 2. Lig’deki yerini korudu. İkinci çeyrekte Avrupa’da yatırımlar İngiltere, Fransa, Norveç, Hollanda gibi 15 ülkede düşerken, İspanya, İtalya Almanya, Belçika gibi 18 ülkede ise arttı. Bu yılın ikinci çeyreğinde 1. Lig’de 593 milyon dolarla İsviçre, 2. Lig’de 62.1 milyon dolarla Rusya, 3. Lig’de 6.7 milyon dolarla Polonya lider oldu. Süper lig’de ise 3 ülke yer alıyor. İngiltere 2.2 milyar dolar yatırımla lider olurken, onu 1.3 milyar dolarla Almanya, 1.1 milyar dolarla Fransa izliyor.
YURTDIŞINDA 9 GİRİŞİME 31.3 MİLYON DOLAR YATIRIM
İkinci çeyrekte Türklerin yurtdışında kurduğu 9 girişim 31.3 milyon dolar yatırım aldı. Bunlardan dikkat çekeni yerli otonun da ekranlarını yapacak olan CY Vision oldu. İlk 6 ayda ise yurtdışındaki 17 Türk girişime, 111 milyon dolar yatırım yapıldı.
