Türkiye’nin birinci nükleer santral girişimi olan Akkuyu’da çalışmak üzere Rusya’da eğitim alan gençler, kavi sürecin akabinde kademeli olarak meydanda çalışmaya başladı.
Hürriyet‘ten Emre Eser‘in haberine nazaran, bir yıllık Rusça hazırlık programından sonra kendilerini çok ağır bir bilirkişilik eğitiminin içinde bulduklarını söyleyen gençler, “1 yıl Rusça hazırlık, 3 yıl genel mühendislik ve 2.5 yıl bilirkişilik dersleri aldık. Obninsk’te daha öğrenciyken üzerimize yüklenen sorumluluğun farkına vardık. Imamlarımızın hepsi dünyada kullanılan tabirleri bulan ve kuramları ortaya çıkaran bilim kişileriydi. Bize asla günah yapmamayı öğrettiler. Daima daha evvel yapılmış kusurları gösterdiler. Sınav sistemi bizi epeyce zorladı. Bir dersten bile kalma seçeneğimiz yoktu. Dersten kalan eğitim sisteminin de dışında kalıyor. Sınavlar tükenmez kalemle yapılıyor. Sınav esnasında imamlar mülakat üzere sorular soruyordu” tabirlerini kullandı.
‘Teknik lisan yararlı olacak’
Seda Yürekli: Gebze Yüksek Teknoloji Üniversitesi’nde okudum. İnternetten staj programı aradığım periyotta bu programı gördüm. Daha sonra başvurdum ve kabul edildim. 2021’de eğitime başladım. Rusların eğitim sistemi ile bizim eğitim sistemimiz arasında çok fark vardı. Münhasıran teknik lisan olarak Rusçayı düzgün kademede öğrenmek izim için çok yeterli oldu. Artık santralda çalışmaya başladım.
Yemek sıkıntısını Türk firma çözdü
Atahan Kisecik: ODTÜ kimya mühendisliğini okurken yurtta kalıyordum. 2012’de programa katıldım. Şiddetli bir sınav sürecimiz oldu. Rusya’ya alışmak başlarda çetindi. Yemek alışkanlıkları değişik olduğu için biraz zorlandık. Bir Türk inşaat firmasının yemekhanesi ile sorunu çözdüler. Eğitimler çok detaylı, önemli ve sertti. Cürme bölge yoktu. Vietnam, Bolivya, Gana, Bulgaristan üzere ülkelerden gelen talebeler de vardı. Nükleer santrallarda staj yaptık. Eğitimlerde Çernobil’i anlatan dersler de vardı. Bu işin en düzgünlerinden eğitimler aldık. Öğrendiğimiz en kıymetli şey şahsi sorumluluk alıp bir günah yapmamak oldu. Her şeyin bir kuralı var.
‘Sürekli diken üstündeydik’
Ülkü Savaş: Hacettepe’de Nükleer kısmında okuyordum. Bir gün derste sınıfa girip bu programı anlattılar. Benim de ilgimi çekti ve çok heyecanlandım. 2011’de eğitim başlayınca çok zorlandık lakin devletin desteğini de gerimizde hissettik. Sokağa bakınca bile Rus edebiyatında yaşıyor üzereydik. Bizi en çok diken üstünde tutan tek ders problemiydi. Akademik takım çok sağlamdı ve mütemadi bir sınav halindeydik. Ben artık alanda mütemadi olarak kaza ve sızıntı riskini tahlil edeceğim. Esasen bir kahır anında sistem artık insan müdahalesine müsaade vermiyor.
‘Sınavların birçok mülakattı’
Umur Yılmaz: KTÜ elektrik elektronik kısmında okuyordum. TV’de kuvvet bakanını gördüm. Bu programdan bahsediyordu. Derhal başvurdum. 2011’de programa katıldım. Oradaki dekan ve rektörler çok yeterliydi. Bize karşı çok samimi davrandılar. Eğitim sistemi çok disiplinliydi. Tek bir dersten kalmamız bile bizim için son demekti. Sınavların birden fazla mülakat üzereydi. Tamamlayıcı ve komplike bir sistemin içinde bilirkişilik eğitimi aldık. Artık alanda çalışmaya başladık. Öğrencilik yıllarından itibaren aldığımız sorumluluğu artık daha çokça hissediyoruz.
‘Kurşun kalem yasak’
Berrin Emel Baran: TOBB matematik kısmında okuyordum. Okul talebelere mail atmış fakat ben görmemiştim daha sonra sair bir tanıdığımız bu programı hatırlattı. Okulumu çok sevmeme karşın katılmaya karar verdim. Artık gurur duyuyorum ancak bizim için şiddetli bir süreç oldu. Bilhassa sınavlar çok gerilimliydi. Kurşun kalem kullanmak yasaktı. Tükenmez kalemle yazıyorduk ve sınavlar kişiseldi. Mülakat üzereydi. Imam siz kağıda yanıtları yazarken araya girip öteki şeyler de soruyordu. Her şeyi bilmeniz gerekiyordu. Başkaca Rusya’da bulunurken orantının kültürünü öğrenmek de bize çok şey kattı.
‘Hocaların hepsi bilim insanıydı’
Orçun Çoban: Hacettepe’de nükleer okurken öğretmenlerin tavsiyesi üzerine 2013’te programa katıldım. Giderken bize sorumluluklarımız anlatıldı. Çok değerli bir girişim.Nükleer bir bilim kolu ve biz bu bilim kısmı ile ilgili kitapları yazan, kuramları oluşturan imamlardan ders aldık. Bu bizim için çok büyük bir talih. Rusya’da çeşitli nükleer santrallarda stajlar yaptık. Eğitim sisteminde daima olarak sınava olağan tutulduk. Asla bize bir şeyi unutturmuyorlardı. Yanlışa nokta yok.
Eğitimler devam ediyor
2018 yılında 35 öğrenci lisans+yüksek lisans programından mezun oldu. (2011 yılında gönderildi)
2019 yılında 53 öğrenci lisans+yüksek lisans programından mezun oldu. (2012 yılında gönderildi)
2020 yılında 55 öğrenci lisans+yüksek lisans programından mezun oldu. (2013 yılında gönderildi)
2021 yılında ve 2022 yılında yekun 102 mekteplinin daha lisans+yüksek lisans programından mezun olması bekleniyor. (2014 ve 2015 yıllarında gönderildi)
Birebir devranda 22 öğrenci st. Petersburg’da yüksek lisans programında eğitimlerine devam ediyor.
2020 yılı eğitim talim periyodu başında 25 talebenin daha Yüksek lisans programına Rusya’ya gönderilmesi planlanıyor.
