Prof. Dr. Demir: “Deniz suyu sıcaklığının yükselmesi şiddetli yağış ve selleri beraberinde getiriyor”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

SAMSUN (İHA) – Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Demir, “Son günlerde yaşanan sel felaketleri bir sefer daha göstermiştir ki, global iklim değişiklikleri ve Karadeniz Bölgesi’nde tabiata yapılan bilinçsiz ve denetimsiz müdahaleler bu olaylarda etkili olmaktadır” dedi.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Demir son günlerde yaşanan sel ve su taşkını afetlerine ilişkin bir açıklama yaptı.

Giresun’da yaşanan sel felaketinde vefat eden şehitlere ve vatandaşlara rahmet, kederli ailelerine ve Türk milletine sabırlar dileyerek kelamlarına başlayan Prof. Dr. Demir, “İnşallah kayıp vatandaşlarımıza en kısa müddette ulaşırız, yaralılarımıza acil şifa diliyorum. Devletimizin, milletimizin yarasını saracağına inancımız tamdır” diye konuştu.

Global iklim değişikliği ve tabiata yapılan müdahalelerin bu olaylarda etkili olduğunu söyleyen Demir, “Küresel iklim değişikliği ve buna bağlı kuraklığın tesiri güneyden kuzeye yanlışsız yayılmakta, Karadeniz Bölgesi’nde son yıllarda karasal iklimin yansımalarını daha sık ve net görülmektedir. Bilhassa son günlerde yaşanan sel felaketleri bir kere daha göstermiştir ki, global iklim değişikliklerinin ve Karadeniz Bölgesi’nde tabiata yapılan bilinçsiz ve denetimsiz müdahalelerin bu olaylarda tesiri olmaktadır” biçiminde konuştu.

İklim değişikliğinin buharlaşmayı artırdığını bunun da ani yağış ve sellere sebep olduğunu söyleyen Prof. Dr. Demir, “İklimin olumsuz etkilerine karşı önlem alınmaması halinde gelecekte daha büyük sorunları yaşamamız kaçınılmaz olacaktır. Dünyadaki iklim değişimine bağlı olarak ülkemizde bundan önemli manada etkilenmektedir. Türkiye’de iklim değişikliklerinde ki farklılıklar ani yağış ve kuraklık olarak kendini göstermektedir. İklim değişikliklerine karşı önlem alınmadığı takdirde doğal afetlerin artması kaçınılmazdır. Bunun son örneğini iki gün önce yaşanan sel felaketinde gördük” sözlerini kullandı.

Karadeniz Bölgesi’nde son yıllarda artarak yaşanan doğal afetlerde iklim değişiminin tesiri kadar öteki parametrelerin de olduğunu söyleyen Demir, “Karadeniz Bölgesi Türkiye ve dünyanın göz bebeği olmasına karşın insanoğlunun bilinçsizce yaptığı müdahaleler ile tabiatta bozulmalar meydana gelmektedir. Denetimsiz yapılan HES’ler, dere yataklarında yapılan yetersiz ve yanlış ıslah çalışmaları ve betonlaşma tabiatta tahribatlar meydana getirmektedir. Son yıllarda Karadeniz’de deniz suyu sıcaklığının yükselmesiyle deniz suyu yüzeyinde oluşan buharlaşma; deniz üzerinden gelen hava hareketi ile dağlara çarparak ani ve kısa vadeli şiddetli yağış ve ardından selleri meydana getirmektedir” kelamlarına yer verdi.

Doğal kaynakların korunması gerektiğini belirten Prof. Dr. Demir şunları anlattı:

“Her geçen gün Ülkemiz, global iklim değişiminin tesirini yaşayan bir ülke haline gelmektedir. Bundan sonraki süreçte toplum olarak hassas ve bilinçli hale gelmemiz kaçınılmaz bir zorunluluktur. İçinde bulunduğumuz dünyayı yaşanılabilir ve sürdürülebilir bir yer haline getirmemiz gerekmektedir. Doğal afetlerden korunacak uzun müddetli projeler hayata geçirmemiz, doğal kaynaklarımızı müdafaamız ve geleceğe taşımamız bir mecburilik haline gelmiştir. Doğal ve etraf muhafaza projeksiyonu yapılması gerekmektedir. Su kaynaklarımızdaki azalmaya bağlı olarak yaşadığımız ezalar, mevcut suyun hidrolojik çevrimini tetikleyecek doğal olayların ve etraf etkilerinin azaltılması bu çeşit felaketlerin azaltılmasında önemli bir parametre olacaktır. Bu birebir zamanda ziraî üretimi de etkilemektedir. Bu sene fındıkta aşikâr bölgelerimizde ilkbahar ve yaz dönemlerinde; dökülmeler ve randımanda düşüşler meydana gelmiştir. Fındık muhakkak bölgelerimizde sulamasız yapılamaz hale gelmektedir.”

İklim değişikliğinin üretime de etkileri olduğuna yer veren Demir, “Aşırı hava olayları, ani ve şiddetli kar(belli dönemlerde hiç yağmayan kar) ve yağmur yağışları, bilhassa seller ve heyelanın daha şiddetli yaşanmaya başlanması, çok hava olayları sonucu ziraî üretimde azalma, mevsimlerde kaymaların gözükmesi, mevsim trendlerinin değişmesi ve buna bağlı ziraî üretimde azalmalar Karadeniz Bölgesindeki iklim değişiminin tesiri algısını kuvvetlendirmektedir. İklimdeki değişime bakıldığında Karadeniz Bölgesinin muhakkak bölümlerinde yazları 1-1.5 aylık kurak dönemler görülmeye başlanmıştır. Seller ve heyelanların canlı çeşidi ve sayısını azaltması, endemik çeşitlerin yok olması önemli bir ekolojik sorun oluşturmaktadır. Ayrıyeten deniz ekosisteminin ve balıkçılık kesiminin ziyan görmesi, deniz sularının ısınması sonucu istilacı cinslerin artmaya başlaması ve Akdeniz’deki tiplerin Karadeniz’de görülmeye başlanması, Deniz suyunun ısınması sonucunda balıkların Karadeniz’in kuzeyine çekilmesi önemli problemlerdir” kelamlarının altını çizdi.

Prof. Dr. Demir, gelecekte yaşanabilecek sorunları “Halk sıhhatinin olumsuz etkilenmesi, bakteriyel hastalıkların artması, kanser ve kalp krizi üzere sağlık meselelerindeki artış, yapılaşma ve azalan kar yağışı ve tabiata yapılan denetimsiz müdahaleler sonucunda su kaynaklarının azalması ve kirlenmesi, kar yağışının azalması sonucu yaylalardaki su kaynaklarında azalması ve birebir zamanda yer altı sularında azalma görülmesi, kaynak sularının kuruması bölgenin bugün ve gelecekteki önemli problemleridir” şekilde sıraladı.

Etkilerin en aza indirilmesi için yapılması gerekenleri sıralayan Demir, “Bölgede ekosistemin korunması için çalışmalar artırılmalı, HES yapılacak bölgelere karar verilirken bütüncül havza planlaması, yani Kümülatif ÇED yapılması zarurî hale getirilmelidir. Havzalar kendilerine has özellikleriyle başka ayrı planlanmalıdır. Ayrıyeten HES’lere yönelik izleme sistemi kurulmalı, mevcut HES’ler bu mantık çerçevesinde gözden geçirilmelidir. Selleri önlemek için ıslah projeleri ekosistemi yok etmektedir. Buna rağmen yatak işgali mutlaka önlenmelidir. Kanala konulmuş dere ıslahı değil, tabiat ve ekolojiye uygun dere ıslahı çalışmaları yaygınlaştırılmalıdır. Tarım arazilerinde erozyonu önleyici bitkiler yetiştirilmeli, tarım dışı amaçlarla kullanılmamalıdırlar. Toprak sürece erozyona göre yapılmalı, arazilerde teraslamaya gidilmeli. Orman köylülerine, ormanları tahrip etmeyecek şekilde yeni ekonomik faaliyetler ve arıcılık faaliyetleri yaratılmalıdır. Yollar ve altyapı yatırımları sel ve heyelan göz önünde bulundurularak yapılmalıdır. Buna göre planlamalar yapılmalıdır. Yeşil yolun tabiata tesiri göz önünde bulundurulmalıdır. Dolayısıyla bundan sonraki sürecin çok iyi denetim edilmesi gerekmektedir. Biz beşere bağlı doğal afetlerin önüne geçebilecek önlemler almalıyız. Bu bahiste hepimize sorumluluklar düşmektedir” diyerek kelamlarını tamamladı.