Fabrika, Türkiye’nin en büyük havai fişek fabrikalarından biri ve sicili de kabarık. 11 yıl içerisinde 6 olay yaşanmış. Bu türlü büyük bir patlamanın yaşandığı, bu türlü büyük bir fabrika sigortalı mıydı, hayatını kaybedenler ve yararlananlar sigortadan yararlanabilecek mi; diye merak edip, biraz araştırdım. Farklı sonuçlara ulaştım.
Kimse bilmez ancak bu cins yanıcı, patlayıcı unsurlar ile uğraşan küçük, büyük istisnasız tüm işyerlerinin tehlikeli hususlar sigortası ismi altında sorumluluk sigortasını yaptırması farz. Araçlardaki trafik sigortası üzere düşünün. Farz olmasının nedeni ise; bu üzere patlamalar sonucu başta çalışanlar olmak üzere üçüncü kişilerin uğrayacakları hem maddi hem de ölüm ve sakatlık üzere vücudu zararların sigorta sistemi aracılığı ile karşılanması. Onun için de daha ruhsat aşamasında sigorta yaptırılmak zorunda. Yoksa ruhsat verilmiyor.
ÖLENLER İÇİN 360 BİN LİRA TAZMİNAT
Fakat büyük sanayi tesislerinin dışında binlerce işletme bu sigortayı yaptırmıyor. Ruhsat aşamasında zorunluluktan dolayı yaptırsa bile ya acilen poliçeyi iptal ettiriyor ya da yenilemiyor. İstanbul Davutpaşa’daki ve sonrasında Denizli, İstanbul Zeytinburnu’ndaki patlamaları hatırlayın; çokça kişi hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı ve hiçbirinde de sigorta yoktu.
Neyse ki, geçen hafta patlamanın yaşandığı Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası, bu sigortayı yaptırmış. Bu da şu meale geliyor, artık devreye sigorta şirketi girecek ve patlamada vefat edenlerin ailelerine kişi başına 360 bin lira (en yüksek teminat tutarı) ödeyecek. Tekrar patlamada yararlananların tedavi masraflarını sigorta karşılayacak ki, kişi başına 360 bin liraya kadar sağlık sarfiyatı ödeniyor. Sigortacılar ile konuştum, patlamada ölenlerin yakınlarına ödenecek tazminatlar, yararlananlar için ödenecek tedavi masrafları ve maddi zarar yekununun 5 milyon lirayı geçeceğini söylüyorlar.
FABRİKA SİGORTALI DEĞİL
Tıpkı zamanda patlamadan dolayı zarar gören civardaki işyerleri, konutlar, araçların maddi zararı da sigortadan karşılanacak ki, tehlikeli unsurlar sorumluluk sigortasında maddi teminat limiti 2 milyon 160 bin lira. Evet, mecburî olan bu sigorta olmasaydı ne olacak? Yıllarca davalar sürecekti ve tüm tazminatları şirket sahibi cebinden ödeyecekti.
Pekala, patlamada büyük zarar gören, neredeyse kullanılamayan hale gelen fabrikanın durumu ne olacak? İşte burası ilginç. Tesisin sigortası yok. Öğrendiğime nazaran, sigorta yaptırmak için birçok sigorta şirketinin kapısı çalınmış ancak geçmişte vukuat çok olduğu için kimse sigortalamaya yanaşmamış. Sigortacılarla konuştum, ‘bu kadar riskli bir yanı sigortalamak mümkün değil’ tahlilini yaptılar.
