
Yeditepe Üniversitesi Talim Üyeleri Prof. Dr. Fikrettin Şahin, Prof. Dr. Erhan Ayşan ve Dr. Öğr.Üyesi Emrah Nikerelin önderlik ettiği kalabalık bir ekiple 5 milyon TL’lik yatırım ve iki yıl süren ağır bir çalışma sonucunda Türkiye’de ilk sefer biyobenzer parathormon üretimi gerçekleştirildi. Üretim aşamasında son noktaya gelindiği belirtilen hormonun ruhsatlandırma süreci sonrasında raflarda olması bekleniyor.
“TÜRKİYE’DE BIRINCI DEFA ÜRETMENİN GURURUNU YAŞIYORUZ”
Türkiye’de ilk defa biyobenzer parathormon üretmenin haklı gururunu yaşadıklarını belirten Prof. Dr. Erhan Ayşan bu gelişmenin önemini şöyle anlattı: “Ülkem ismine sevinçle belirtmek istiyorum ki, Türkiye’nin ilk parathormonunu Yeditepe Üniversitesinde ürettik. Bu şimdiye kadar ülkemizde gerçekleşmemiş bir süreç. Bu hormon biyobenzer ilaç kategorisindedir. Biyobenzer ilaç, gerçeğinin gibisi demek. Günümüzde biyobenzer ilaçlar çok revaçta. Şu an dünyadaki tüm ilaçların yaklaşık yüzde 20’sini biyobenzer ilaçlar oluşturuyor. Bu orantının 2025’te yüzde 70’lere çıkması öngörülüyor. Ürettiğimiz parathormon da biyobenzer bir ilaç. Memnunuz zira iki yıllık bir AR-GE çalışmasından sonra hem kişilere yararlı olacak, hem de ülkemizin ilaç masraflarını önemli formda azaltacak bir hormon ürettik.”
“DÜNYA ARTIK BİYOTEKNOLOJİK İLAÇLARA YÖNELDİ”
Dünyanın sentetik ilaçlardan biyoteknolojik ilaçlara yöneldiğini belirten Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin, “Bunu üretebilmek için tecrübeye, yetişmiş bilim beşerlerine, Ar-Ge laboratuvarlarına, bu laboratuvarlardan çıkan eserleri de son kullanıcıya yönelik esere dönüştürecek pilot tesislerde üretim altyapısına muhtaçlık var ve bunların tümüne sahibiz” dedi. Hormonu üreten ekipte hizmet yapan Dr. Talim Üyesi Emrah Nikerel ise “Biyoteknolojik ilaçlarda fikirden raftaki esere giden yol, genetik çalışmaların yanı sıra, üretim safhasında mühendislik yaklaşımlarını da gerektiriyor. Üniversitemizde bu vizyonun ve teknik donanımın olması çok önemli” diye ekledi.
“MENOPOZA GİREN BAYANLARIN KIYMETLI BİR KISMI PARATHORMONA GEREKSINIM DUYUYOR”
Parathormonun, menopoza giren kadınlarda görülen kemik erimesinde kullanılabileceğini belirten Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Kullanım meydanlarının başında parathormon eksikliği yaşayanlar geliyor. Diğer önemli popülasyon, kemik eklem hastaları; kemik erimeleri, özellikle kadınlarda ileri yaşlarda yaygın olarak görülen osteoartritler, artrozlar. Nüfusun yaklaşık yarısı kadın. Ortalama insan ömrünün uzamasıyla birlikte menopoza giren kadın sayısı arttı. Her menopoza giren kadın görünür seviyelerde kemik erimesi sorunu yaşıyor. Tedavi gerektiren kadınlarda bilinen en etkili ilaç biyobenzer parathormon pratiği. Ama hem Türkiyede hem de dünyada bu ilaç yerinde seviyede kullanılamıyor. Zira çok pahalı. Biz bunu yüzde 100 yerli ve milli olarak üretip eczane raflarına koyduğumuzda fiyatı çok daha ulaşılabilir olacak üstelik ülkemiz bunu yurt dışından ithal etmek zorunda da kalmayacak” dedi.
“ÜLKEMİZ IKTISADINA ÖNEMLI BİR EK SAĞLAYACAK”
Türkiye’nin yurt dışından getirdiği ilaçların yaklaşık yüzde 30’unun biyobenzer ilaçlar olduğunu belirten Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi mütehassısı Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Yüzde 30 küçük bir nispet üzere dursa da, biz en çok dövizi bu ilaçlara ödüyoruz. Bir kilogram biyobenzerin Türkiye’ye maliyeti 1 milyon dolar, 1 kilogram kimyasal ilacın maliyeti ise yalnızca 17 dolar. Münasebetiyle bu hormon ülkemizde üretilmeye başladığında ekonomiye önemli ek sağlayacaktır.” biçiminde konuştu.
BİYOBENZER İLAÇ NEDİR?
Prof. Dr. Erhan Ayşan, biyobenzer parathormonunun ne olduğunu şöyle açıkladı:
Bu vücudumuzda var olan parathormonun birebir kopyası. Hormonun eksikliğinde ortaya çıkan problemleri birçok farklı kimyasal ilaçlarla çözmeye çalışmak mahalline, hormonun birebir kopyası ile en doğal bir biçimde çözülmesi sağlanıyor. Örneğin kalsiyum bedeliniz düşük ise, parathormona gereksiniminiz var demektir. Parathormonunuz yoksa dışarıdan kalsiyum almanız gerekir. Kalsiyum aldığınızda ise böbreklerde taş oluşumu, midede ülser oluşumu, bağırsaklar hareketlerinde bozulma, kemik erimeleri üzere birçok sorun oluşabiliyor. Fakat biyobenzer parathormon alındığında bunlar yaşanmıyor. Doğal hormon alınmış oluyor.
SIHHAT ESERLERININ YERLİ VE ULUSAL OLMASI DEĞERLI
Parat hormonun yarattığı etkiyi oluşturabilmek için 20’nin üzerinde farklı ilaç kullanılması gerektiğini belirten Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin “Paratiroid hormonunun yetersizliği durumunda endokrinolojik sistemde birçok marazın altyapısı oluşuyor. Şayet biyobenzer parathormon kullanıyorsanız bu kimyasal ilaçları kullanmanıza gerek kalmıyor. Sağlık bölümü; tıpkı savunma ve güç üzere öncelikli bölümlerdendir. Bu kesimlerdeki eserlerin yerli ve milli üretilmesi ülkemizin milletlerarası çıkarları için çok önemlidir. Biz de yerli ve milli üretime önemli ekler sağlayan bir kurum olduğumuzu bu eserimizle sergiledik” dedi.