Mastercard tarafından yaptırılan araştırma, Avrupa’da COVID-19 salgın dönemi sonrası en süratli sıçrama yapan küçük işletmelerin kasap, fırın ve manavlar olduğunu; COVID-19 pandemi döneminde e-ticarette yaşanan ivmenin önümüzdeki dönemde de devam edeceğini ortaya koydu. Bağımsız araştırma şirketi Fly, araştırma kapsamında Haziran ayında Avrupa çapında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 16 ülkede 10 bin kişi ile anket gerçekleştirdi.
Araştırma sonuçlarına nazaran Türkiye’de salgın müddetinde yaşanan konuta kapanma dönemi sonrası alışveriş yapan tüketicilerin yarıdan fazlası (%59), esnafın işlerinin düzelmesine yardımcı olmak için kendi etraflarındaki dükkanları kullanmaya çalıştıklarını, yaklaşık yarısı da (%45) karantina başladığından beri yakın etraflarında yeni dükkan ve mağazalar keşfettiklerini söylüyor. Avrupa geneline bakıldığında, yakın etrafındaki dükkanları keşfedenlerin nispeti 3’te 1 (%34) seviyesinde kalıyor. Avrupa genelinde her 3 kimseden 2’si (%65), Türkiye’de ise neredeyse her 4 bireyden 3’ü (%71), alışveriş ve seyahatle ilgili tüm kısıtlamalar kaldırılsa bile, kendi etraflarındaki lokal dükkanlardan alışveriş yapmaya devam etmeyi planladıklarını belirtiyor.
TÜRKLER DAHA HASSAS
Türkiye’de her 5 insandan 4’ü (%81) son birkaç aylık düşünceli sürecin etraflarındaki gereksinim sahibi kişileri daha fazla fark etmelerine yol açtığını, yarısından fazlası da (%54) kendilerinde topluluk bilincini daha da geliştirdiğini söylüyor. Her 2 insandan 1’i (yüzde 54) artık komşularına merhaba deme olasılıklarının daha fazla olduğunu belirtirken, yüzde 42’si de mahallî dükkan sahiplerinin isimlerini bilmeleri gerektiğini düşünüyor. Avrupa geneli ile kıyaslandığında Türkler’in bu bahiste daha hassas olduğu görülüyor. Avrupa’da yaşanan sürecin etraflarındaki gereksinim sahibi kişileri daha fazla fark etmelerine yol açtığını söyleyenlerin orantısı 5 kimseden 3’te (%59), kendilerinde topluluk bilincini daha da geliştirdiğini söyleyenlerin orantısı da yüzde 47’de kalıyor.
Araştırma sonuçlarına nazaran Türkiye’de her 3 insandan 1’i (%35) mahallî kafeleri özlediğini, yüzde 33’ü de maddi düşüncelerinden kurtulmalarına yardımcı olmak için gelecekte yakın etraflarındaki kafe ve restoranlarda daha fazla yiyip içeceklerini söylüyor. Yüzde 29’u kısıtlamalar sonrası dükkanlar kapılarını açtığında lokal kafe ve barlarından ‘paket servis’ aldıklarını söyledi.
KUAFÖR VE BERBERLER
Karantina dönemi sonrası bir sıçrama görmesi beklenen sair dükkanlar arasında kuaför ve berberler geliyor. Tüketicilerin yarıdan fazlası (%56) meskende saçlarını kendileri kesmek ya da aile bireyleri yahut arkadaşlarına kestirmek mekanına kendi kuaförlerini bekliyor. Öte yandan Avrupa’da da, Türkiye’de de bu süreçte klâsik yolla süt satışlarında da bir canlanma oldu. Araştırma sonuçları içinde Türkiye’yi öteki ülkelerden ayrıştıran en büyük fark da bu sahada oldu. Türkiye’de kişilerin yüzde 46’sı meskene kapanma döneminde meskene süt getirttiklerini söylüyor ve yüzde 42’si bu hizmeti almaya devam etmek istiyor. Avrupa’da konuta süt getirtenlerin orantısı yüzde 20’de, bu hizmeti almaya devam etmek isteyenlerin nispeti da yalnızca yüzde 18’de kalıyor.
Mastercard Türkiye ve Azerbaycan Genel Yöneticisi Yiğit Çağlayan, “Yaşadığımız pandemi ve karantina süreci, tüm dünyada olduğu üzere Türkiyede de alışveriş yapma biçimimizi değiştirdi. Bu süreçte online ve temassız harcamalarda gözlemlediğimiz büyük sıçramaların yanı sıra, bir gayrı gözlemimiz de tüketicilerin kendi etraflarındaki lokal işletmelere yönelmesi oldu. KOBİ’lerimiz, mal ve hizmet sağlamak ve ekonomilerin canlanmasına ek sağlamak konusunda kuşkusuz önemli bir role sahip. Ancak bu dönemde tıpkı zamanda mahallî halkı destekleyen ve topluluk bilinç ve ruhunu geliştiren tamamlayıcı ve daha geniş bir rol üstlendiklerine de tanıklık ettik. Yaşadığımız bu sıkıntı zamanlar, Avrupa genelinde olduğu üzere Türkiye’de de mahallî işletmelere sadakatin arttığı bir dönem oldu. Bu durumun kalıcı olmasını bekliyoruz” diye konuştu.
EN SÜRATLI YÜKSELECEK KATEGORİLER
Mastercard’ın araştırmasına nazaran Türkiye’de kısıtlamalar sonrası en süratli sıçrama yapması beklenen 10 lokal işletme kategorisi şöyle:
1. Fırınlar
2. Manavlar
3. Kasaplar
4. Şarküteri / Mandıra
5. Lokal restoranlar
6. Berber ve kuaförler
7. Küçük butikler
8. Nalburlar / Hırdavatçı dükkanları
9. Mahallî kafeler
10. Monopol bayileri
Araştırma; Almanya, Avusturya, Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere, İtalya, Macaristan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna olmak üzere 16 ülkeyi kapsıyor.
