Covid-19 salgınının pandemik bir afet olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtildi.
Hususla ilgili değerlendirmelerde bulunan Avrasya Üniversitesi Acil Durum ve Afet Yönetimi Bölüm Başkanı Öğretim Görevlisi Seda Uzunali, insanlık tarihi boyunca dünya üzerinde farklı birçok afetler gerçekleşmiş ve insanoğlu afetler sonrası ortaya çıkan birçok sorun ile karşı karşıya kaldığını hatırlattı. Afetin tarif prestiji ile toplumun tamamı ve aşikâr kısımlarını etkileyen fizikî, ekonomik ve toplumsal kayıplar doğuran, olağan hayatı ve insan faaliyetlerini durduran yahut kesintiye uğratan doğal ya da beşerî kaynaklı olaylar olarak değerlendirildiğini belirten Uzunali “2019 yılının son günlerinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı tesiri altına alan Covid-19 salgını ile büyük bir çaba vermekteyiz. Covid-19’un afet boyutunu afet tarifi ile ilişkilendirerek açıklamak gerekir. Birinci olarak ‘toplumun tamamı yahut aşikâr kesimleri’ sözüne bakılırsa dünya üzerinde yaşanan afetler genellikle bölgesel olarak etkilere neden olmuştur. Örneğin, Türkiye’de sarsıntı, ABD’de hortum, tayfun yahut kasırga ve Japonya’da zelzele ve tsunami ön plana çıkan afetlerdir. Ancak Covid-19’un neden olduğu sonuçlar bakımından afet tarifine girse de yalnızca bölgesel değil global manada bir tesir oluşturmuş ve dünyada yaşayan tüm insan topluluklarını etkilemiştir. İkinci olarak ise ‘fiziksel, ekonomik ve toplumsal kayıplar doğuran, olağan hayatı ve insan faaliyetlerini durduran yahut kesintiye uğratan’ sözüne bakmak gerekir. Covid-19’un fizikî olarak etkileri, dünya genelinde milyonlarca hadisenin görülmesi ve binlerce insanın hayatını kaybetmesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Toplumsal etkilerine bakıldığında ise olağan hayatın durma noktasına gelmesi, insanların konutlarında kalması ve öbür bir hayat formuna alışması, toplumsal aktivitelerin kesintiye uğraması, okulların kapatılması vb. durumlar görülmektedir. Ekonomik etkilerine bakıldığında birçok iş yerlerinin kapatılması, iç ve dış ticaretin durma noktasına gelmesi, seyahatlerin durdurulması, sağlık kuruluşlarında iş yükünün artması, turizm faaliyetlerin durdurulması vb. durumlardır. Tarifin son kısmı için ise etkilenen toplumun baş etme kapasitesinin kâfi olmadığı tabiat, teknoloji yahut insan kaynaklı olayların ortaya çıkardığı sonuç’ sözüne bakmak gerekir.Toplumsal ömrü felce uğratan, devletlerin sonlarını kapatmasına ve kentlerin karantina altına alınmasına yol açan bu salgın ile sağlık altyapısı başta olmak üzere ekonomik yapıları alt üst eden, etkileri şimdi tam olarak ölçülmese de derin olacağı varsayılan bu salgın sürecinde Türkiye’nin tecrübesi ve uğraşının gelecekte karşılaşılabilecek riskler karşısında uygulanacak olan siyasetlerin belirlenmesinde etkili olacağı düşünülmektedir” dedi.
“Covid-19 dünya üzerinde yaşayan tüm insan topluluğunu etkileyen bir afettir”
“Covid-19 dünya üzerinde yaşayan tüm insan topluluğunu etkileyen bir afettir” diyen Uzunali “Küresel çapta bir salgın olarak ortaya çıkan ve salgın karşısında elde ki imkân ve bilgilerin yetersiz kaldığı bir durum olduğu söylenebilir. Tüm dünya da aşı çalışmalarına sürat verilmiş ancak karşı karşıya kaldığımız tehlike virüs olduğu için elde edilecek aşının aktifliğinin ne olacağı da başka bir tartışma mevzusudur. Covid-19 salgını global boyutta tesir oluşturan bir afettir. Zira beşerden beşere bulaşması, damlacık ve temas yoluyla bulaşma göstermesi ve yayılma suratının yüksek olması nedeniyle dünya genelinde milyonlarca insanın etkilenmesine ve yüz binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Covid-19 salgını ister doğal ister insan faktörüyle ortaya çıkmış olsun dünya bu biyolojik afetin neden olduğu fizikî, ekonomik ve psiko-sosyal yıkımlarla karşı karşıyadır. Yaşanılan bu sürece yönelik hem ferdî hem de toplumsal olarak gerekli değerlendirmeleri yaparak afetlere karşı hazırlıklı olmanın önemli olduğu düşünülmektedir. COVID-19 salgını ile birlikte tüm dünya, olağan dönemde yaşadığı üretim ve tüketim süreçlerini çoğunlukla askıya almış ve toplumsal izolasyona maruz kalmıştır. Son derece süratli bir şekilde bulaşabildiği, ölümcül olabildiği ve klasik tıbbi tahlillerin kâfi olmadığı, kaynağının yırtıcı ömürle insan teması olduğu düşünülen bu hastalıktan tüm dünya farklı oranlarda da olsa hisselerini aldılar. Salgın, yaygın olarak maddi hayatın yine üretimi için gereken temel insan davranışlarını değiştirdiği ve günlük hayatın akışını böldüğü yahut yarıda kestiği için global bir kriz olarak görülmektedir. Bu cins krizlerin, yani insanlığı ölümle sınayan krizlerin afet olarak değerlendirilmesi yanlış olmayacaktır. COVID-19 salgını da pandemik bir afet olarak değerlendirilmedir” tabirlerini kullandı.
