Nükleer anlaşmanın tarafları, ABD’nin İran’a yönelik BM yaptırımlarını geri getirme talebini reddetti

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İran’ın nükleer çalışmalarını denetleme emeliyle kurulan Nükleer Anlaşma Ortak Komitesi, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreteri Helga Maria Schmid’in başkanlığında Avusturya’nın başşehri Viyana’da toplandı.

Nükleer anlaşmanın tarafları İran, İngiltere, Fransa, Almanya Rusya ve Çin’den Dışişleri Bakan Yardımcılarının katıldığı kurul toplantısı sonrasında yazılı açıklama yapıldı. 

Açıklamada, tüm iştirakçilerin BM Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) 2231 sayılı kararıyla desteklenen nükleer anlaşmanın korunması ve tüm taraflarca tam olarak uygulanmasının önemini vurguladığı belirtildi. 

Nükleer anlaşmadan 2018’de tek taraflı çekilmesine rağmen halen 2231 sayılı kararın taraflarından biri olduğunu savunan ABD’nin, İran’a yönelik yaptırım düzeneğini hayata geçirebilmek için BMGK nezdinde teşebbüslerde bulunmasına işaret edilen açıklamada, şu sözlere yer verildi:

“Katılımcılar, ABD’nin nükleer anlaşmadaki iştirakini 8 Mayıs’ta tek taraflı olarak sona erdirdiğini ve bunun akabinde KOEP ile ilgili rastgele bir faaliyete katılmadığını, bu nedenle de anlaşmanın tarafı kabul edilemeyeceğini yine teyit etti. Iştirakçiler tıpkı zamanda, ABD’nin, 2231 sayılı BMGK kararı kapsamında BM yaptırımlarını geri getirme sürecini başlatamayacağını yineledi.”

Açıklamada, Memleketler arası Atom Gücü Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi’nin geçen haftaki Tahran ziyareti sonrasında varılan anlaşmaya dair yapılan ortak bildiriden memnuniyet duyulduğu aktarılarak İran’daki Arak Ağır Su Reaktörü’nün modernize edilmesi üzere önemli projelerin sürdürülmesi gerektiği belirtildi.

Toplantıdan sonra açıklama yapan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi de nükleer anlaşmanın taraflarının ABD’yi anlaşmanın bir modülü olarak kabul etmediğini söyledi. Arakçi, “Anlaşmanın tarafları, ABD’nin kelam konusu mekanizmayı harekete geçirme talebini etkisiz görüyorlar.” dedi.

ABD yönetimi, 2015’te İran ile BMGK daimi üyeleri ve Almanya arasında imzalanan nükleer anlaşmadan 2018’de tek taraflı olarak çekilmişti. Washington, Ağustos 2018 prestijiyle Tahran’ın füze programı ve bölgesel nüfuzunun da sonlandırıldığı yeni bir anlaşmaya zorlamak için İran’a yönelik “tarihin en ağır yaptırımlarını” uygulamaya başlamıştı. Bu süreçte ekonomisi büyük yara alan İran, ekonomik meselelerden kaynaklı toplumsal hareketliliklerle de başa çıkmaya çalışmış lakin ABD Başkanı Donald Trump’ın tekliflerine karşın masaya oturmaya yanaşmamıştı. İran, ABD’nin yaptırımlarına karşılık nükleer anlaşmadaki taahhütlerini de geçen yıl durdurmuştu.

BMGK’nin İran’a 13 yıldır uyguladığı ve 18 Ekim’de sona erecek silah ambargosunu yenileme teşebbüsleri BMGK’de başarısızlıkla sonuçlanan ABD, İran’ın nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini askıya almasını münasebet göstererek Kurulun 2231 sayılı kararı ile kaldırılan tüm yaptırımların tekrar uygulanmasına imkan tanıyan mekanizmayı hayata geçirebilmek için BMGK nezdinde teşebbüslerine devam ediyor. 

İran ile nükleer anlaşmanın tarafları, anlaşmaya taraf olmayan bir ülkenin yaptırımların tekrar devreye sokulmasına imkan veren mekanizmayı hayata geçiremeyeceğini belirtiyor.