Yeni tip koronavirüse en çok can kaybı veren Avrupa ülkesi olan Britanya’da Muhafazakar Partili Başbakan Boris Johnson’ın (BoJo) pandemiye müdahale siyasetlerini eleştirenler ortasına çok saygın bir bilim insanı katıldı.
2001 yılında Nobel Tıp Mükafatına layık görülen Britanyalı genetikçi ve hücre biyoloğu Sir Paul Nurse, Boris Johnson hükümetinin ‘bir gizlilik örtüsü gerisinde çılgın kararlar almasının pandemiyle çaba sürecine çok büyük ziyan verdiğini’ söyledi.
‘Bilim konseyi değil, kara kutu’
Londra’daki Francis Crick Enstitütüsü’nün başkanlığını yürüten ve Avrupa Komitesi’nin bilimsel başdanışmanı olan Sir Paul Nurse, Britanya’nın pandemiye müdahalesini yönlendirmesi için bilim insanları, bürokratlar ve siyasetçilerden oluşturulan heyeti ‘kara kutu’ diye niteledi.
Daha fazla açıklık, şeffaflık ve önemli kararlarla ilgili tartışma süreci olması gerektiğini anlatan Nurse, şunları söyledi:
“Sıklıkla kararların gizlilikle üstü örtüldü. Meğer sorgulama ve karşı önerilerle sınamadan geçmeleri gerekirdi. Bunun olmasını garanti edecek sistemlere gereksinimimiz var. Ulusun itimadını sağlamak istiyorlarsa, bu tartışmaları kamuoyuna açık yürütmeleri gerekir.”
‘Hazırlıksız olduklarını kabul etmemek için’
“Bizdeyse zaman zaman bilim insanları, bürokratlar ve siyasetçilerden yapılma bir kara kutu karar alıyor üzereydi. Çok daha açık olması gerekir. En yeterli sonuçları elde etmek için çok daha fazla şeffaflığa, daha fazla irdelemeye ve daha fazla meydan okumaya gereksinimimiz var.”
Hükümetin gerçek test yapma kapasitesinin çok düşük olduğu dönemde tüm gerekli Kovid-19 testlerini yapabildiği argümanında bulunmasını örnek gösteren Nobel ödüllü bilim insanı, “Hazırlıksız olduklarını, hakikat düzgün test yapamadıklarını kabul etmek istemediler, zira bu en baştan başarısızlıklarını itiraf etmeleri manasına gelecekti” dedi.
‘Çok acil müdahale gerekirken devasa laboratuvarlar kurdular’
Test kapasitesini süratle artırmak için sıfırdan büyük laboratuvar inşa etme ve donatma kararını da eleştiren Britanyalı genetikçi, karmaşık lojistik ve altyapı gerektiren büyük laboratuvarlar kurmanın uzun zaman aldığını, oysa çok acil müdahale gerektiren durumun sözkonusu olduğunu belirtti.
“Aylar alacağı herkes için aşikar olmalıyken, bu türlü bir karar nasıl alındı? Tümüyle meçhul” diyen Nurse, hükümetin bilimin ışığında aldığını sav ettiği pandemiyle ilgili kararlarının aslında hiçbir irdelemeden geçirilmediğini, bu şeffaflıktan uzaklığın gelecekte de sorun yaratmaya devam edeceğini vurguladı.
Toplumca bilimle ve siyaseti etkileyen bilimin kullanımıyla ilgili karmaşık tartışmalara giderek daha çok muhtaçlık duyduklarının altını çizdi.
Dünyada koronavirüse en çok kayıp veren dördüncü ülke olan Britanya’da pazar günü prestijiyle teyitli hastalanan sayısı 306 bin 319, ölü sayısı 46 bin 286’ydı.
