Hareketleri sağlayan, kasların ürettiği gücü kemik ve eklemlere ileten tendonlar, ölçüsüz tasarruf ya da yaşlanma nedeniyle aşınıp yıpranabildiğini, bilhassa işlerinde yahut egzersiz sırasında tıpkı hareketi tekrar tekrar yapan kişilerde tendon yaralanmalarının ortaya çıkma riskinin artığını bildiren Ortopedi ve Travmatoloji Bilirkişisi Prof. Dr. Bülent Dağlar, “Tendon yaralanmalarının tedavilerinden başarılı sonuçlar almak için tedaviye armoni sağlamak, sabırlı olmak ve yaralı tendonu çok erken kullanmaya başlamamak önem taşıyor” dedi.
Tendon yaralanmaları hakkında bilgi veren Itimat Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümünden Prof. Dr. Bülent Dağlar, tendonların, hareketi sağlayan, kasların ürettiği gücü kemik ve eklemlere ileten bağlar olduğunu belirterek, “Sağlıklı tendonlar, hareketin en önemli elemanlarından biridir. Tendonlar kasları kemiğe bağlayan sert liflerdir. Örneğin; Aşil tendonu baldır kasını topuk kemiğine bağlar” dedi.
Tendon yaralanmaları nelerdir?
Tendon yaralanmalarının birden fazla omuz, dirsek, diz ve ayak bileği üzere eklemlerin yakınında meydana geldiğini bildiren Prof. Dr. Bülent Dağlar, bir tendon yaralanmasının aniden ortaya çıkabileceğini, fakat daha sıklıkla zaman içinde tendon yapısında meydana gelen küçük yırtıkların sonucu olarak görüldüğünü belitti. Dr. Dağlar, tendon yaralanmaları ve sebepleri hakkında şu bilgileri verdi:
“Tendonların oluşturduğu işlev kaybının nedenleri farklı isimlendirilebilirse de genel olarak “tendinopati” terimi hem inflamasyonu hem de mikro yırtıkları içeren kapsayıcı bir isimlendirme olarak daha sık kullanılmaktadır. Bununla birlikte, uzun yıllar tendon sıkıntılarının birçoklarına “tendinit” ismi verilmiştir. Birçok kaynak tendon hasarını tanımlamak için hala bu tanıdık kelimeyi kullanmaktadır. Tendon yaralanmalarının birden fazla, şiddetli tasarruf yahut yaşlanma nedeniyle tendona taşıyabileceğinden fazla uygunsuz yüklenmenin oluşturduğu aşınma ve yıpranmanın sonucu ortaya çıkmaktadır. Tendon yaralanmaları herkeste ve her yaşta görülebilir. Lakin, işlerinde, sporlarında yahut günlük aktivitelerinde tıpkı hareketleri tekrar tekrar yapan kişilerin bir tendona zarar verme ihtimali daha yüksektir. Tendon yaralanması aniden yahut yavaş yavaş ortaya çıkabilir. Tendon zamanla zayıfladığında ani bir yaralanma yaşanması daha muhtemeldir.”
Tendon yaralanmalarının belirtileri nelerdir?
Tendon yaralanmalarının belirtileri hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Dağlar, tendinopati genellikle etkilenen nahiyede ağrı, sertlik ve güç kaybına neden olduğunu belirterek, “Tendonun bulunduğu eklem kullanıldığında ağrı daha da kötüleşebilir. Gece boyunca yahut sabah uyanınca daha fazla ağrı ve sertlik yaşanabilir. İlerlemiş ve müsait tedavi edilmemiş durumlarda tendonu kullanırken gevrek bir ses yahut sürtünme formunda bir his fark edilebilir” bilgisini verdi.
Tendon yaralanması nasıl teşhis edilir?
Tendon hasarını teşhis etmek için birden fazla zaman şikayetlerin âlâ sorgulanması ve yorumlanmasını izleyen hassas bir muayenenin kâfi olacağını söz eden Dr. Dağlar, şu bilgileri verdi:
“ Yaralanma bir alet yahut spor ekipmanı tasarrufuyla ilgiliyse, tasarruf ile ilgili ayrıntılı ve bazen uygulamalı bilgi istenebilir. Semptomlar şiddetliyse yahut tedavi ile düzelmiyorsa, röntgen, ultrason yahut MRI üzere bir test yaptırmak gerekebilir. Birden fazla durumda, tendon yaralanması olağan yöntemlerle tedavi edilebilir. İyileşmeyi sağlamak için şunlar yapılır: Ağrılı yer dinlendirilir ve ağrıyı daha da kötüleştiren aktivitelerden kaçınılır. Birinci 48-72 saat boyunca her seferinde 10-15 dakika olmak üzere saatte 1 yahut 2 kere buz yahut soğuk paketler uygulanır. Yardımcı olduğu sürece buz kullanmaya devam edilir. Günlük yaşantıyı yahut gece uykusunu bozan ağrı varsa yalın ağrı kesiciler alınır. Sertliği önlemek için nazik egzersizler ve esneme yapılır.”
Bu tatbikler sonrasında iyileşme hissedildiğinde günlük yaşantıya ve aktivitelere denetimli olarak dönülebileceğini bildiren Prof. Dr.Bülent Dağlar, fakat münhasıran ağır egzersiz yahut müsabakalı spor faaliyetlerine ağrının büsbütün geçtiğine emin olmadan başlanmaması gerektiğini bildirdi. Dr. Dağlar, “ Tercihen yaralanma öncesi seviyenin nispeten altından hafif aşamalarda başlanmalıdır. Önceki seviyeye yavaşça geri dönülmeli ve yapıldığında ağrı oluşturuyorsa durulmalıdır. Egzersiz yapmadan önce ısınmaya kesinlikle zaman ayırılmalıdır. Bunlar yardımcı olmazsa, fizik tedavi önerilebilir. Yaralanma şiddetli ise yahut uzun sürerse, tendonu sabit tutmak için bir atel, destek yahut alçı üzere sabitleme yöntemleri kullanmak gerekebilir. Tendon yaralanmasının iyileşmesi haftalar yahut aylar alabilir. Bu noktada sabırlı olmak ve tedaviye armoni sağlamak önem taşımaktadır. Yaralı tendonu çok erken kullanmaya başlamanın daha fazla hasara neden olabileceği ve bu durumda tedavi biçimini değiştirmek gerekebileceği unutulmamalıdır” dedi.
