Latin Amerika’nın çok güçlü yeraltı kaynaklarına sahip ülkesi Bolivya’da geçen yıl sosyalist Devlet Başkanı Evo Morales’i deviren ABD takviyeli askeri darbe ile Tesla, Space X üzere teknoloji şirketlerinin CEO’su Elon Musk ortasında irtibat olduğu argümanı bir defa daha gündeme getirdi.
Toplumsal medyada Tesla’nın ürettiği elektrikli araçlarda kullanılan lityum iyon pilinin ham unsurunun tedarik edildiği Bolivya’daki ‘Lityum darbesiyle’ ilişkisinin sorgulanması üzerine Musk pişkin şekilde teyit eden bir karşılık verdi.
ABD’de koronavirüse karşı yeni bir ekonomik dayanak paketi hazırlanmasıyla ilgili Twitter’dan “Bir diğer hükümet teşvik paketi halkın çıkarına değil” diye ahkam kesen Musk’a bir kullanıcı şu cevabı gönderdi:
“Halkın çıkarına olmayan neydi biliyor musun? ABD yönetiminin sen lityum alabilesin diye Bolivya’da Evo Morales’e darbeyi organize etmesi.”
Musk ise “Kime istiyorsak darbe yaparız. Aş bunları” karşılığını verdi.
ABD’li yüksek teknoloji üreticisi ve yatırımcısının bu haline toplumsal medyada reaksiyon yağdı.
Bolivya’nın ilk yerli devlet başkanı olan Morales de ‘darbenin Bolivya lityumu için düzenlendiğinin yeni bir kanıtının’ çıktığını belirterek “Kaynaklarımızı koruyacağız” dedi.
Önde gelen gazeteci-analisti Max Blumenthal da Musk’ın ‘darbenin sorumluluğunu üstlendiğine’ dikkat çekti.
Musk’ın tweetinden önce Bolivya’daki darbeci yönetim çok sayıda çok uluslu şirketi lityumun çıkarıldığı tuz gölü bölgesine davet etti, Brezilya’daki çok sağcı Bolsonaro yönetimine ortak lityum projesi teklif etti.
Bolivya’da kamulaştırma sürecini lityum üretimine yayan Morales’i deviren rejimin Dışişleri Bakanı Karen Longaric, 31 Mart’ta Musk’a gönderdiği mektupta, “Sizin ya da şirketinizin ülkemize gelmesini sağlayacağı her türlü şirketi şükranla hoşgeldiniz deriz” sözünü kullanmıştı.
Morales, darbeden birkaç gün önce Almanya merkezli çokuluslu ACI Systems Alemania (ACISA) ile yapılan lityum anlaşmasını durdurmuştu. Tesla’ya lityum tedarik eden ACISA, anlaşmanın durdurulmasının akabinde, ‘siyasi sakinlik ve berraklaşmanın sağlanmasının akabinde projenin devam edeceğinden emin olduğunu’ söylemişti.
Morales, Kasım 2019’daki darbe sonrası RT’ye verdiği mülakatta, lityumun bu darbede önemli bir rol oynadığından emin olduğunu belirterek şunları söylemişti:
“Birçok fabrika açmayı planlıyorduk. Bolivya açacağı bu fabrikalar sayesinde dünya için lityum fiyatını belirleyebilecekti. Artık kimi sanayileşmiş ülkelerin rekabet istemediğini fark ettim.”
