Mizahın ustası Oğuz Aral anılıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Mediha Aral ile İsmail Aral çiftinin üç çocuğundan biri olan usta karikatürist, 1936’da İstanbul Silivri’de dünyaya geldi. Babasını 9 yaşında kaybeden Aral, annesi ve kardeşleriyle anneannesinin Üsküdar’daki konutuna yerleşti. 

Oğuz Aral, Davutpaşa Lisesinin akabinde gittiği İstanbul Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’nin 3. sınıfından ayrıldı.

Döneme damga vurmuş Akbaba, Marko Paşa, Dolmuş isimli dergi ve gazetelerde 1950’den itibaren karikatürlerini okuyucuyla buluşturan Aral, 17 yaşındayken Akbaba’da profesyonel olarak çalışmaya başladı.

Usta çizer, 1972’de kardeşi Tekin Aral ile kurduğu mizah dergisi Gırgır’ı yönetmeye başladı. Gırgır dergisinde Hasan Kaçan, Latif Demirci, Mehmet Çağçağ, Metin Üstündağ ve Gani Muştu’nun de ortalarında olduğu ünlü karikatüristler ve müellifler yetişti.

Dergi, zaman zaman 1 milyona ulaşan haftalık tirajıyla çok satan mizah dergileri ortasında yer aldı. Muhalif tutumuyla da bilinen Gırgır, 12 Eylül döneminde kapatılan ilk yayın organlarından biri oldu ve birebir dönemde birçok kere soruşturmaya uğradı.

Karikatürist Aral’ın Gırgır’da 1973’te çizmeye başladığı Avanak Avni’nin maceraları Türkiye hudutlarını aşıp Güney Afrika’daki ırkçı olaylara karşı, Meksika’da ise ABD aksisi kümelerin sembolü oldu. Bir karikatüründe Avanak Avni’ye konuk olan Aral, Avni’den bir taş da kendisi yemişti.

Aral, mesleği boyunca Avanak Avni’nin yanında Hayk Mammer, Köstebek Hüsnü, Utanmaz Adam ve Vites Mahmut üzere unutulmaz tiplemelere de imza attı.

Gırgır’ın, 1989’un kasım ayında el değiştirmesi üzerine, çizerlerle birlikte dergiden ayrılan Aral, ünlü karakterinden ismini alan “Avni” dergisini yayımlamaya başladı. Aral, Avni’yi 1996’ya kadar çıkarmayı sürdürdü.

Başarılı çizer, Avanak Avni’nin yanında Hayk Mammer, Köstebek Hüsnü, Utanmaz Adam ve Vites Mahmut üzere tiplemeleriyle de karikatür dünyasının unutulmazları ortasına girdi.

Oğuz Aral, tiyatroya ilgisi dolayısıyla 1958’de pandomim tiyatrosu kurdu ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde pandomim gösterileri sergiledi.

Tekin Aral, Ferruh Doğan ve Oğuz Aral’ın 1964’te kurduğu “Canlı Karikatür” isimli stüdyoda 1966’da “Koca Yusuf”, 1967’de “Direklerarası”, 1968’de “Bu Kenti İstanbul”, 1971’de “Ağustos Böceği ile Karınca” filmleri yapıldı. 50 kadar kısa filme imza atılan stüdyoda yapılan filmlerden en ünlüsü, 19. yüzyılın sonunda Türkiye, Fransa, Belçika ve Amerika’da güreşerek hayranlık uyandıran Koca Yusuf’un muvaffakiyetlerini işleyen, çizgi ve tiplemeleriyle muvaffakiyet sağlayan “Koca Yusuf” filmi oldu.

Müşfik Kenter ile uzun yıllar süren bir dostluğa sahip olan Aral, 1981’de usta oyuncunun rol aldığı tek kişilik oyun “Bir Garip Orhan Veli”yi sahneye koydu.

Aral, Haldun Taner’in kaleme aldığı “Keşanlı Ali Destanı” oyununu 1994’te izleyiciyle buluşturdu. Müşfik Kenter’in oynadığı, Aral’ın kaleme alıp yönettiği ve dekor dizaynını üstlendiği “Huysuz İhtiyar” oyunu ise 2001’de ilk gösterimini yaptı.

Halit Kıvanç: “Oğuz Aral beni ben yapan isimlerdendir”
Gazeteci Halit Kıvanç, 2013’te Beşiktaş Belediyesince düzenlenen “Ustalara Hürmet Gecesi”nde sahneye çıkarak, “Sevgili Oğuz’a borcumu ödemek zorundayım. Beni ben yapan isimlerden birisidir. Ondan çok fazla şey öğrendim. Sahnede izleyicilerin tepkilerine nazaran nasıl hareket etmem gerektiğini bana tane tane anlatırdı. Halit Kıvanç bugün varsa onun ilk öğretmeni, yönetmeni Oğuz Aral olduğu için var diyebilirim.” sözlerini kullanmıştı.

Oğuz Aral, 26 Temmuz 2004’te tatil için gittiği Bodrum’da kalp krizi geçirerek 68 yaşında yaşama veda etti. Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilen Aral’ın anısına 26 Temmuz 2005’te Cihangir Parkı’na heykeli dikildi.