Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Planlama Bakanı Taher Jehaimi başkanlığındaki Türk ve Libya heyetleri, Türk müteahhitlik firmaları tarafından üstlenilen ve 2011 yılında yaşanan olaylardan sonra yarım kalan müteahhitlik projelerinin tekrar hayata geçirilmesine yönelik yol haritası üzerinde anlaşmaya vardı.
İki ülke heyetleri ortasında 12 Ağustos 2020 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda hazırlanan Mutabakat Zaptı, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile Libya Planlama Bakanı Jehaimi tarafından Bakanlık toplantı salonunda imzalandı.
İki ülke ortasındaki görüşmelere, Türkiye Müteahhitler Birliği, DEİK Türkiye-Libya İş Kurulu, Libya’daki Türk Müteahhitleri Birliği’nin (LTMB) yanısıra, Konut ve Altyapı Projeleri ile Ulaştırma Projeleri Uygulama Kurumları, Libya Sayıştayı, İdari Merkezlerin Geliştirilmesi Kurumu (ODAC) üzere Libya’nın alt ve üstyapı projelerini yürüten patron yönetimlerin temsilcileri de katıldı.
Ticaret Bakanı Pekcan, imza merasimi sonrasında yaptığı açıklamada, tarih boyuncu iki ülkenin birbirlerine dost ve kardeş olduklarını ve bunun ekonomik ve ticari ilişkilere yansıdığını belirterek, bu ilişkilerin en önemli boyutunu müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetlerinin oluşturduğunu söz etti. Türk firmalarınca Libya’da üstlenilen ve geçmişte yarıda kalan proje ve alacak sıkıntılarının tahlili ve gelecekte yeni projelerin ve yatırımların gerçekleştirilmesi için çok kapsamlı, hoş bir çalışma yaptıklarını anlatan Pekcan, bu mevzuda geleceğe yönelik çok olumlu bir adım atmanın memnuniyeti içerisinde olduklarını söyledi.
“Sorunların çözülmesi önünde engel kalmadı”
Pekcan, “Bugün Türkiye ile Libya ortasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerimiz açısından çok önemli bir belgeye imza atmış bulunuyoruz. İmzaladığımız belge firmalarımız ve Libyalı patron yönetimler ortasında yapılacak ikili görüşmelerin tahlil üretecek biçimde sonuçlanması için yol gösterici bir kılavuz belge olma niteliğindedir” dedi.
Başta Türk müteahhitlik firmaları olmak üzere her iki tarafın da 10 yıldır bu meselelerin çözülmesini, Libya’nın muhtaçlık duyduğu projelere devam edecek yol ve yöntemleri bulmayı bekleyerek sancılı ve dertli bir dönem geçirdiklerini anlatan Pekcan, Libyalı muhataplarının bu sıkıntıların tahlili için iki ülke ortasında resmi seviyede imzalanacak bir kılavuz metnin yararlı olacağı yönündeki değerlendirmeleri sonunda çalışmalarını tamamladıklarını ve mutabakat zaptını imzaladıklarını kaydetti.
Bakan Pekcan, imzalanan kılavuz metinle birlikte firmalarımızla ve Libyalı patron yönetimler ortasındaki sıkıntıların çözülmesi önünde rastgele bir engel kalmadığını değerlendirdiklerini vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Bu mutabakat zaptının yürürlüğe girmesiyle bir arada firmalarımızı ellerindeki tüm bilgi ve belgelerle Libya’daki patron yönetimlere başvurmalarını ve imzalanan metin uyarınca görüşmelere başlamalarını beklemekteyiz. İmzaladığımız metni firmalarımızla paylaşacağız. Libyalı muhataplarımız da ilgili tüm patron yönetimlere imzalanan metni iletecektir. Bu görüşmelerde, hakediş alacaklarından, avans ödemelerine; teminat mektuplarından, makine-ekipman, şantiye yahut yapılan projenin gördüğü ziyanlara; fiyat artışlarından, projelerin devam edip etmemesine; devam etmeyecek projeler için tasfiye süreçlerinin belirlenmesine kadar tüm bahislerin ele alınıp, kalıcı bir tahlil elde edilmesini bekliyoruz. Libyalı patron yönetimlerin, firmalarımız ile görüşmeleri gerçekleştirmek ve sonuç odaklı tamamlamak ismine her türlü dayanağı ve uzlaşmacı yaklaşımı göstereceklerinden hiçbir kuşkumuz yok.”
Geçmişten gelen sıkıntıların tahlile ulaştırılmasının, şiddetli bir süreçten geçen Libya açısından da önemli olduğunu belirten Pekcan, böylelikle hem Libya’nın hem de firmaların geleceğe daha umutla bakacağını söyledi.
Libya’daki Türk müteahhitlerinin toplam proje hacmi 28,6 milyar dolar
Bugün Türk müteahhit firmalarının dünyanın her yerinde 10 bini aşkın projede, 127 ülkede 407 milyar dolarlık proje üstlendiğini anlatan Pekcan, Libya’daki toplam proje hacminin de 28,6 milyar dolara ulaştığını söz etti.
Türk firmalarının Libya’nın muhtaçlıkları ve güvenlik şartları dikkate alınarak belirli projeler çerçevesinde tekrar işbaşı yapmalarının ve Libya’nın muhtaçlıklarını karşılayacak yeni projelere başlamalarının Libya’daki istikrar ve gelişme sürecini destekleyeceğini vurgulayan Pekcan, “Bu durum tıpkı zamanda Libya halkının refah düzeyinin yükseltilmesine katkı sağlayacaktır. Bu süreci, Türkiye-Libya dayanışmasının tüm dünyaya gösterilmesi açısından da çok önemli bir fırsat olarak görüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Libya heyeti ile dün yaklaşık 8 saati bulan görüşmeler gerçekleştirdiklerine işaret eden Pekcan, “Bundan sonraki süreçte de Türkiye-Libya ticari ve ekonomik ilişkileri en uygun şekilde ilerlemeye devam edecektir. Biz de muhatabımla bir arada bütün bakanlığımızla bu süreçte iş birliği içinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz, ülkelerimiz ortasındaki yakın ilişkilerin çok daha üst düzeylere taşınmasına dayanak olacağız. İmzalanan metnin hem Libya hem Türkiye için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum” halinde konuştu.
Jehaimi: “Türk firmaları onlarca yıldır işlerini en düzgün şekilde yapmışlardır”
Libya Planlama Bakanı Taher Jehaimi de “İmza koyduğumuz rehber belge çok önemli. Şu ana kadar iki ülke ortasında askıda kalan, sorun oluşturan meseleleri giderecek nitelikte. Türk firmaları onlarca yıldır işlerini en güzel şekilde yapmışlardır. Çok düzgün bir imajları olduğunu da söyleyebilirim. Türk firmalarının Libya’daki kalkınma projelerindeki oranlarına bakılırsa, bu projelerin yüzde 20’sini üstlendiler, buna aslan hissesi diyebiliriz” dedi.
Libya’nın çok güç günler geçirdiğini ve bunların olumsuz yansımalarının bütün projeleri etkilediğini söz eden Jehaimi, çekişmeler bittikten sonra çok kapsayıcı bir kalkınma planıyla Libya’nın imarının kelam konusu olacağını ve plan üzerinde çalışmaların süreceğini kaydetti. Jehaimi, “Bu projelerin hayati olan kısımlarına başlayabiliriz. Türk firmalarını da seçmiş bulunmaktayız. Hazırlıklarımızı başlatmış bulunuyoruz. İmzaladığımız belge sayesinde işlerimiz çok sistemli devam edecektir. 184 proje başlatacağız. Neredeyse aslan hissesi altyapıyla ilgili. Bizim için hayati olan, eğitim, sağlık ve altyapı üzere alanlar öncelikli projeler ortasında. Projelerin toplam nakdî kıymeti 16 milyar dolar. Türk firmalarının gerçek bir ortak olarak kalkınma projelerinde yer almalarını istiyoruz” dedi.
