(Ayrıntılar ve görüşlerle yenilendi)
Orhan Coskun / Ebru Tuncay / Nevzat Devranoglu
ANKARA, 7 Ağustos (Reuters) – Ekonomi yönetimi ile bankalar ve ilgili kurumların dolar/TL‘deki sert yükselişin akabinde dün gerçekleştirdiği toplantıda, kurda oynaklığı azaltmak için kısa vadeli faizlerde yükselişle birlikte mevduat ve kredi faizlerinde artış adımları konuşulurken; BDDK’dan faal rasyosunda bankaları rahatlatacak bir gevşeme de beklenti dahilinde.
Dolar/TL’de test edilen tarihi tepelerin akabinde Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Merkez Bankası’nın iştiraki ile dün bir toplantı gerçekleştirildi.
Reuters’ın dünkü toplantıya dair toplam altı bankacılık kaynağından aldığı bilgilere nazaran, TCMB Başkanı Murat Uysal salgın döneminde piyasaya verilen likiditenin kademeli olarak geri çekileceğini söyledi.
Bir kaynak toplantıda, “Uysal’ın fonlama maliyetlerinin yükseleceğini net bir şekilde söz ettiğini” fakat sayı söylem etmediğini kaydederken; bahse yakın bankacılar, atılan ve atılacak adımlar sonucu kredi ve mevduat faizlerinde bölüm genelinde kısa müddette yükseliş beklendiğini tabir etti.
Kurda 7.3’ün üzerindeki tarihi tepeler sürerken, dün BDDK TL’ye erişim sınırlamalarıyla ilgili sağlanan muafiyeti yurtdışında yerleşik tüm bankaları kapsayacak şekilde kimi alanlarda genişletme yoluna gitti.
Merkez Bankası da geçmişte de birçok defa kullanılan ve piyasa tarafından örtülü faiz artışı olarak da isimlendirilen likidite sıkılaştırmasına gideceğini açıkladı. TCMB bir haftalık repo ihalesi açmadı; ayrıyeten Piyasa Yapan bankalara Açık Piyasa Süreçleri likidite imkan limitleri yarıya düşürüldü.
Merkez Bankası’nın dün ve bugün gerçekleştirdiği sıkılaştırma adımları sonrası bankalararası piyasalarda gecelik faizler %9.5’e yükseldi. yapılan toplantıya ilişkin direkt bilgi sahibi bir kaynak, “Kısa vadeli faiz üstte tutulacak. Öteki ucuz (fonlama) kaynaklar kesilip tüm fonlama üstten verilecek. Bu da mevduat ve kredi faizlerinin yükselmesine neden olacak” dedi.
Reuters’ın görüşlerne başvurduğu öbür bankacılar da mevduat faizleri ve bir çok kredi faizinde kesime genelinde artış olacağını teyit etti.
FAİZLERDE YÜKSELİŞ BAŞLADI
Kurda son haftalardaki hareketlilik artarken, geçen haftalarda kamu bankaları da ikinci elde uyguladığı aylık yüzde 0.74 düşük fazili konut kredisi kapmanyasını bitirmiş ve oranı yüzde 0.79’a çekmişti. Şu anda ise bu oran yüzde 0.87 düzeyinde. Bu süreçte gereksinim kredisi faizleri de yükselişte.
Hususa yakın bir öteki bankacı da, “Atılan adımlarla TCMB kısa vadeli faizleri kısa müddette yükselteceğini açıkça söz etti. Hatta bugün atılan adımlarla bu yükselişe çoktan başladı. TCMB’nin adımlarını lokal yatırımcıyı TL’de kalmaya ikna etmekte zorlandığımız mevduat faizleri ve ayrıyeten kredi faizleri takip edecektir. Adımlar sonrası TL’deki bedel kaybı bir mühlet daha devam edebilir lakin bu adımlar TL’de orta vadede istikrar sağlanmasında çok önemli bir rol oynayacaktır” dedi.
FAAL RASYOSUNDA KISA MÜDDETTE GEVŞEME BEKLENİYOR
Etkin rasyosunda bir gevşemeye sıcak bakıldığını lakin yönteminin ne olacağının belirtilmediğini tabir eden kaynaklar, toplantının akabinde bankaların bu mevzudaki talepleri ile ilgili kısa müddette esneme bekliyorlar.
BDDK Nisan’da bankaları daha fazla kredi vermeye yönlendirmek için “Aktif Rasyosu” düzenlemesini açıklamıştı. Bankaların kredi, mevduat, menkul değer ve swap süreçlerini belli bir formülle dengelemeye yönelik yapılan düzenlemede gerekli rasyo tutturulamazsa bankalar ceza ile karşı karşıya kalıyor.
(Redaksiyon Birsen Altaylı/Ceyda Çağlayan)
