Kurbanda Hayvancılık Sektörünün Durumu ve Bayram Öncesi Değerlendirmeler

ANKARA (İGFA) –
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaklaşan Kurban Bayramı’nın hem hayvancılık sektörü hem de ekonomimiz açısından taşıdığı önemi bir kez daha vurguladı. 2025 yılı itibarıyla, büyükbaş hayvan kesiminin yaklaşık 750 bin, küçükbaş hayvan kesiminin ise 2,6 milyon civarında olmasının beklendiğine dikkat çekti.
Bayraktar, üreticilerin ve vatandaşların beklentisinin, satışların önceki yıllara göre durağan seyretmesine rağmen, talebin artmasıyla birlikte hem üretici hem de tüketicinin memnun olacağı bir bayram geçireceklerini ifade etti. Fiyatların artışında yem, işçilik, veterinerlik hizmetleri, ilaç, elektrik ve nakliye maliyetlerindeki yükselişin büyük payı olduğunu belirtti. Örneğin, kuru yonca otu yüzde 46,5, saman yüzde 33,4, besi yemi yüzde 25,5 oranında zamlanırken, mazot fiyatlarındaki yüzde 13,8’lik artış ve nakliye ücretlerindeki yüzde 17-25 seviyesindeki yükseliş, maliyetleri ciddi anlamda etkiledi.
Bayraktar, ayrıca vekâletle kesim uygulamalarına da değinerek, yurtdışında gerçekleştirilen kurban kesimlerinin fiyatlarının düşük olmasının iç pazardaki talebi olumsuz etkilediğine işaret etti. Bu durumun, hem üretici hem de tüketici açısından arz güvenliği ve fiyat istikrarı açısından önemli bir sorun teşkil ettiğini vurguladı.
BELEDİYELER VE KURBAN PAZARLARI İÇİN ÇAĞRI
Türkiye genelinde Kurban Bayramı öncesinde kurulan kurban pazarlarının, üreticilere ve tüketicilere hizmet etmesi açısından büyük bir öneme sahip olduğunu belirten Bayraktar, özellikle yurtiçi kesimlerin teşvik edilmesi ve etlerin soğuk zincirle yurtdışına gönderilmesi gerekliliğine dikkat çekti. Ayrıca, kurban pazarlarındaki yüksek çadır kiraları konusunda da ciddi şikâyetler olduğunu sözlerine ekledi. İstanbul’da bu ücretler 100-200 bin TL, Bursa’da ise 50-120 bin TL civarında olabiliyor.
Bayraktar, belediyelere çağrıda bulunarak, bu alanların gelir kapısı değil, vatandaşlara hizmet sunan alanlar olarak görülmesi gerektiğini belirtti. Hedeflerinin, bayramda kesilecek kurbanlıkların toplam ekonomik hareketliliğe yaklaşık 147 milyar TL katkı sağlayacağı ve deri gelirlerinin ise yaklaşık 753 milyon TL olmasının beklendiğine işaret etti. Ayrıca, ehil olmayan kesimlerin yaptığı kesimler sonucu yaklaşık 150,6 milyon TL’lik kayıpların yaşandığını ve kasaplara ödenen ücretlerin ise 4,4 milyar TL’yi aşacağı öngörüsünde bulundu.
FİYATLAR VE İLİŞKİLİ BİLGİLER
Ülke genelinde kurbanlık fiyatlarının, hayvanın ırkına, ağırlığına ve bölgeye göre farklılık gösterdiğine dikkat çekildi. Bu doğrultuda:
- Büyükbaş: Hayvan başına 80 bin TL ile 350 bin TL arasında değişen fiyatlar, canlı kilogram fiyatı ise 250 TL-380 TL aralığında olup, ortalama 300,38 TL’dir.
- Küçükbaş: Hayvan başına 13 bin TL ile 40 bin TL arasında fiyatlar, canlı kilogram fiyatı 230 TL-380 TL olup, ortalama 307,52 TL’dir.
Özellikle büyükşehirlerde fiyatlar şu şekildedir:
- İstanbul (Avrupa Yakası): Büyükbaş kg 300-380 TL, küçükbaş kg 350-380 TL.
- İstanbul (Anadolu Yakası): Büyükbaş kg 300-350 TL, küçükbaş kg 320-370 TL.
- Ankara: Büyükbaş kg 280-350 TL, küçükbaş kg 280-350 TL.
- İzmir: Büyükbaş kg 280-350 TL, küçükbaş kg 300-370 TL.
Hisseli satış fiyatları ise şehirler bazında şu şekildedir:
- İstanbul: 30-45 bin TL
- Ankara: 25-40 bin TL
- İzmir: 23-40 bin TL
- Bursa: 28-45 bin TL
Ziraat Odaları’nın verilerine göre, geçen yılın fiyatlarına göre illere göre değişim oranları ve fiyat farklılıkları da şu şekilde öne çıkmaktadır: