LEYLA İLHAN
Nema indirimlerinin akabinde talebin hızlanması, bankalara ellerindeki gayrimenkulleri satmak için fırsat yarattı. Bankalar, kendi internet siteleri dışında farklı satış kanallarına da yöneldi. Konutun yanı sıra aralarında tarla, işyeri ve mağazaların da bulunduğu gayrimenkullerin ilan sitelerinde yüksek talep gördüğü vurgulanıyor. Talep artışındaki en büyük etken ise gayrimenkullerin fiyatının piyasadan yüzde 25’e yakın daha ucuz olması. Kesim temsilcileri, son kredi genişlemesinin ödeme zamanının 12 ay sonra geleceğine, birebir zamanda işten çıkarma yasaklarının bitmesi sonrasında takibe düşme orantılarının artabileceğine dikkat çekerek, bankaların edindikleri gayrimenkullerin sayısının iki katına çıkabileceğini öngörüyor.
Bankadan 4 bin gayrimenkulu satıyor
Ellerinde bankadan satılık konut kategorisinde şu an bin 300 etkin ilan olduğunu belirten Hürriyet Emlak Pazarlama Yöneticisi Yusuf Mert Yılmaz, bankadan satılık öteki kategoriler de eklendiğinde yekun ilan sayılarının 4 bini bulduğunu söyledi. “Özellikle ekspertiz raporlarının eksiksiz olarak düzenlenmiş olması ve satış fiyatlarının piyasadan yüzde 20-25 orantısında daha düşük olması sebebiyle bankadan verilen ilanlar daha çok talep görüyor” diyen Yılmaz, piyasa bedelinden daha münasebetli olan bu tipteki ilanların gayrı kategorilere kıyasla yüzde 25 nispetinde daha kısa vadede satıldığını vurguladı. Yılmaz, İstanbul’da Kadıköy, Sarıyer, Şişli ve Üsküdar ilçelerini incelediklerinde belirttiği nedenlerden dolayı banka ilanlarının gayrı ilanlara nazaran ortalama yüzde 50 daha fazla görüntülendiğine dikkat çekti.
“Her gün iki satış yapıyoruz”
TURYAP olarak 2001 yılından beri bankalara ilişkin gayrimenkullerin satışına aracılık ettiklerini belirten TURYAP Holding Kurumsal Pazarlama ve Satış Yöneticisi Alper Perçin, şu anda 4 büyük banka ile çalıştıklarını söyledi.
Bunun dışında Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’na ilişkin kamu girişimleri ve şirketlerin mevcudunda bulunan muhtaçlık fazlası gayrimenkullerin satışına da aracılık ettiklerini kaydeden Perçin, “Halihazırda 4 bankaya ilişkin 800’e yakın gayrimenkulün satışına devam ediyoruz. Son 2 yılda portföy sayısında yüzde 15 civarında bir artış yaşandı” dedi.
Vesair yandan son 3 aylık dönemde ortalama olarak her gün iki gayrimenkul satışını gerçekleştirdiklerini anlatan Perçin, “Portföylerimize giren gayrimenkullerin yüzde 45’ini, ilk 3 ay içeresinde satışa çeviriyoruz. Bunda en büyük etken Türkiye’nin 50 farklı ilinde 300’e yakın TURYAP temsilciliğinin desteği ile gerçekleştirdik” diye konuştu.
“Siteye koyar koymaz satılıyor”
Aralarında bankalara ilişkin gayrimenkulleri de açık arttırma yoluyla satan Tapu.com CEO’su Emre Erşahin, uzun yıllardır bankaların ellerindeki gayrimenkullerini sattıklarını lakin şu ara konut kredilerinin de düşmesinden dolayı eseri siteye koyar koymaz çabucak satıldığını söyledi.
Bunun esas nedeninin bankalar tarafından satışa sunulan gayrimenkullerin fiyatlarının artmaması olduğunu aktaran Erşahin, “Örneğin 1000 tane gayrimenkul satıyorsak yalnızca bunun 40 adetinin fiyatı arttı. O da rapor güncellemesinden kaynaklandı. Başkaca bu mülkler KDV’den muaflar” dedi.
Tüketici banka gayrimenkullerine neden yöneldi
1- Banka gayrimenkullerinin değerlemeleri SPK lisanslı bilirkişiler tarafından yapıldığı için piyasa fiyatlarının üstünde satışlar yapılmaması
2- Alıcı adaylarıın ekspertiz raporlu bu gayrimenkulleri daha şeffaf ve inançlı bulması başkaca, gayrimenkule ilişkin tüm detayların görülebilmesi.
3- Son dönemde kredi getiri orantılarının değişmesiyle birlikte fırsatçılar piyasayı yükseltirken, banka gayrimenkullerinin tıpkı fiyattan satılmaya devam etmesi.
Konut kredisi ödeniyor, sorun ticarilerde
Bankaların edindikleri gayrimenkullerin çok az bir diliminin kişilerin konut kredilerinin ödenmemesinden kaynaklandığını belirten Emre Erşahin, şöyle konuştu: “Pandemi döneminde tahminen biraz sapma olabilir, lakin genel olarak bu nispet yüzde 1’in altında. Önemli bir kısmı ise takipte olan KOBİ ve ticari kredilerinden kaynaklanıyor” dedi. Halihazırda piyasada 25 bine yakın banka gayrimenkulü olduğunu aktaran Erşahin, “Son kredi genişlemesinin ödeme zamanı 12 ay sonra gelecek. Bu noktada bir artış olabilir. Birebir zamanda işten çıkarma yasaklarının bitmesi sonrasında takibe düşme orantılarını arttırabilir. Böylelikle bankaların edindikleri gayrimenkullerin sayısı 50 bin adeti bulabilir.”
Büyükşehirlerde konut, İç Anadolu’da arsa öne çıkıyor
Alper Perçin, banka portföylerinin dağılımına baktıklarında İstanbul, İzmir, Bursa, Antalya ve Adana’ya baktıklarında konutun öne çıktığını kaydetti. Ankara’nın bu bahiste daha istisnai bir kent olduğunu belirten Perçin, yerlerin ise İç Anadolu’da çoğunlukta olduğunu kaydetti. Perçin, fabrika özelinde ise Kocaeli, İstanbul ve Bursa’nın tartıda olduğuna dikkat çekti.
