Ordu’nun Perşembe ilçesindeki balıkçı kadınlar, denizlerde av yasağının kalkması ile birlikte denize açılmaya başladı. Balıkçılığın anneden kıza geçtiği Okçu Mahallesi’nde kadınlar, Karadeniz’in hırçın sularında balık avlıyor, ağ çekiyor, ağ temizliyor ve istif yapıyor.
Türkiye’de binlerce kadın balıkçı, denizin hırçın sularına ağ atarken, Ordu’nun Perşembe ilçesindeki kadınlar da yıllardır eşlerine yardım ediyor. 1950’li yıllarda gemici bulamadıkları için yardım için eşlerini çağıran balıkçılar, yıllardır karı-koca bu mesleği nesilden kuşağa aktarıyor. Yaklaşık 70 yıldır süregelen gelenek sayesinde kadınlar mesken ekonomisine katkıda bulundukları üzere, zorlukların da üstesinden geliyor.
Gece boyunca kara sularda balık avlıyorlar
Birinci kadın balıkçı köyü olarak bilinen Okçulu Mahallesi’nde balıkçı kadınların sayısı 25’e ulaşırken kadınlar, akşam saatlerinde açıldıkları kara sularda, sabah saatlerinde geri dönüyor. Gece boyunca ağ atıp çekerek eşleriyle birlikte balık yakalamaya çalışan kadınlar, ekmek parası için çalıştıklarını, kışın bu mesleğin zorlayıcı olduğunu belirtiyor. Kadınlar, kendilerine ilişkin barına kurulması durumunda rahata ereceklerini tabir ediyor.
“Bu dönemler güzel, kışın çok güç ancak ekmek parası”
Perşembe ilçesinde balıkçılık yapan 3 çocuk annesi Ayşe Yar, “Eşlerimize yardım ediyoruz, birlikte denize açılıyoruz. Daha çok mezgit zamanı, uzatma döneminde birlikte denize gidiyoruz. Bu meslek kadın-erkek ayırt etmeden sıkıntı lakin kadınlar için daha da güç. Bu dönemler bizim için güzel geçiyor, zorluğu yok fakat kışın insanı zorluyor. Ekmek parası, çocuklar, geçimimiz için denize açılıyoruz. Akşamüzeri açılıp sabah saatlerinde geri dönüyoruz” dedi.
Kadın balıkçı Ayşe Yar ayrıyeten kendilerine ilişkin limanın artık kullanılmayacak hale geldiğini söz ederek, “Burası düzgün olsa çok güzel olacak ve rahat edeceğiz. Kendimize ilişkin kapalı yerlerimiz olsa pak ve tertipli olur, kadınlar için daha iyi olur” diye konuştu.
“Denize açılmayı çok özledim”
İfaket Akkaya isimli 60 yaşındaki kadın balıkçı, vefat eden eşi ile birlikte daima olarak çıktıklarını lakin şimdilerde ise ağ donattığını söyledi. Balıktan dönen balıkçılara yük boşaltmada da yardım ettiğini söz eden Akkaya, “İleride limanımız güzel olursa ben de kayık almayı düşünürüm fakat olmazsa bu şekilde güç. Denize açılmayı çok özledim. Deniz bizim ekmek kaynağımız, komşular denize çıkmasa ben ağ yapmasam aç kalırız” sözlerini kullandı.
“Balık olmazsa ‘nasip’ diyoruz”
Eşi ile birlikte Karadeniz’in hırçın sularına açılarak palamut balığı avlayan Havagül Arslan, dönemden umutlu olduklarını söyledi. Akşam saatlerinden sabaha kadar çalışmanın yorucu olsa da ekmek parası için gerekli olduğunu anlatan Arslan, “İnşallah dönem bereketli görünüyor. Gece sabaha kadar çalışmak sıkıntı oluyor, lakin ekmek paramız için mecbur çalışacağız. Burada ağ atıp çekiyoruz. Balıkları temizleyip kasalıyoruz. Balık olmazsa, ‘nasip’ diyoruz” diye konuştu.
“Bizim en büyük destekçimiz kadınlar”
Yaklaşık 35 yıldır balıkçılık yapan Mehmet Arslan, eşi birlikte kara sulara açılmanın hem gurur verici olduğunu, hem de itimat verdiğini söyledi. Dönemin da bereketli geçeceğini umut ettiklerine değinen Arslan, şunları söyledi:
“Eşlerimiz kıyıda ve denizde bizlere yardımcı oluyorlar. Balıkları ağdan temizlemek ve ağ onarmak için en büyük destekçimiz onlar. Bu mesleği ailecek birlikte götürüyoruz. Ekmek parasını birlikte kazanıyoruz. Bilhassa kışın güç oluyor lakin ekmek de kolay değil.”
