TOBB Kars Kadın Girişimciler Şurası Başkanı Berivan Buğan, Kars’ta kendi sahasındaki ilk kadın teşebbüsçü olma unvanını taşıyor. Son yıllarda turizmde yaptığı açılımla dikkat çeken Kars’ta kadın girişimciliğin de artmaya başladığını belirten Buğan’ın iş hayatı ise, hususî firmalarda fiyatlı çalışarak başlamış. Buğan, telekonferansla yaptığımız röportajda, kendi hikayesini şöyle anlattı: “1980 doğumluyum. Babamın memuriyeti nedeniyle garp illerinde büyüdüm. Daha sonraki eğitim hayatım Eskişehir’de sürdü. Protez ve ortez teknikeriyim. Külliyen üretime dayalı bir okul okudum. Okuduğum ortamda satış ve pazarlamayla da ilgilendim. Hastane ihalelerinde çalışan firmalarda hizmet aldım. 2005’te kendi memleketime dönüp şirketimi kurdum. Bu aslında babamın en büyük hayaliydi. Babam bizim memleketimize dönüp, buraya hizmet vermemizi istiyordu. Bir gün bana da ‘Ablaların memur oldu, ben senin yanındayım. En azından Kars’ta kendi işini yap. Hem memleketine katkın olsun, hem de burada birarada olalım’ dedi. Ailede ilk teşebbüsçü benim. Şu andada işlerime tek başıma devam ediyorum. Gururla söyleyebilirim ki, kendi sahamda Kars’ta ilk kadın teşebbüsçü benim. Benden sonra, gayrı iştiraklerle devam eden, dala giren kadınlar oldu. Fakat benim başladığım dönemde kadın girişimcilerin yüreği yoktu. Turizm de kadınları teşvik etti. Baktığınızda artık turizmde, restoranlarda, hayvancılık kesiminde kadınlar nokta almaya başladı. Lakin şurası kesin ki, kadınların daha çok desteklenmesi gerekiyor.”
KÖYDEKİ BAYANLARA ULAŞACAĞIZ
Buğan, Kars Kadın Girişimciler Heyeti olarak faaliyetlerini de şöyle aktardı: “TOBB Başkanımız Rifat Hisarcıklıoğlu ve Kars Ticaret ve Sanayi Odası Başkanımız Ertuğrul Alibeyoğlu’na teşekkür ediyorum. 2010 yılında heyete katılmam için davette bulundular. Konseyde nokta almak hem bana âlâ geldi, hem de birçok çalışmayı yürütme imkanı elde ettim. Eğitim çalışmalarına katıldım, kadın girişimcilerle birebir temasta bulundum. Kooperatif çalışmaları ve gibisi birçok eğitimle heyet canlı olarak çalışmaya başladı. Bu dönemde de bayrağı ben devraldım, başkanlık vazifesi bende. Mart ayından bu yana etkin bir şekilde ilerliyoruz. Pandemi herkes üzere bizi de etkiledi. Ancak yapmak istediğimiz çalışmalarda bir değişiklik yok. Kars turizm sahasında tanınan bir kent olmaya başladı. Münhasıran yöresel lezzetler konusunda kadınlarımız kendini göstermeye başladı. Biz bu çalışmalara destek olmak istiyoruz. Bu ortama bir standartizasyon getirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu mealde bir kalite standartı yahut eğitim sertifikası verilebilir. Bu sertifikayı alan işletmelere flamalar asılabilir. Böylelikle gelen ziyaretçiyi tercih noktasında olumlu yönlendirebiliriz. Öğrenci kulüpleri açma girişimimiz var. Akademisyenlerle de çalışıyoruz. Bir öbür çalışmamız da köydeki kadınlarla olacak. Kars’ta birçok işletme, köydeki kadınlarımızdan alışveriş yapıp, onların eserlerini satıyor. Biz bu kadınlara ulaşıp, girişimcilik eğitimi vereceğiz. Onları cesaretlendirecek eğitimler vereceğiz. Her köyde bir ilkokul var. İlkokullar üzerinden ulaşabiliriz, muhtarlar üzerinden kadınlara ulaşabiliriz. Şu anda projelendirme çalışmalarımız devam ediyoruz.”
Türkiye’de kaz yetiştiriciliğinde önemli konuma sahip Kars’ta, kış öncesi besiye alınan kazlar, kadınların hünerli ellerinden geçerek sofralara ulaşıyor. Kars Gravyeri ise Dünya’nın en uygun peynirleri arasında.
TOBB KARS BAYAN TEŞEBBÜSÇÜLER HEYETI ÜYELERİ ANLATTI
Nasıl teşebbüsçü oldular?
Tülay Yeşilyurt: Restoran sahasında bu nahiyenin ilk kadın girişimciyim. 1965 Kars doğumluyum. Eşim esnaf, 3 çocuk annesiyim. Hayalimde daima bir restoran açmak vardı. 2010-2011 dönemi benim için milat oldu. Eşimi ikna ettim. Dedim ki, ‘Bir restoran açalım, hem hamur işleri, hem de yöresel konut yemekleri yapalım.’ İkna oldu ve yola çıktık. Ben de boş durmadım, kendimi her mealde geliştirdim. Eşim de sağolsun, destek verdi ve işler gelişti. O dönemde eşimin işleri bozulmuştu. Bu nedenle bunu yapmak zorundaydık. Çocuklarımı hoş okullarda okutmak, düzgün bir gelecek sağlamak için buna mecburdum. Başladık ve ilerledik. Pandemi nedeniyle ara verdik lakin bu dönemde tekrar devam ediyoruz.
Neriman Gey: Kafkas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde tedrisat üyesiyim. Aslen doğum tarafım Aydın-Söke. 20 yıldır Kars’ta çalışıyorum. Karslı olduk sayılır. 40 yıllık hizmetim var. Kars için birçok girişimler yaptım. 6 yıl Kadın Sıkıntıları Araştırma Merkezi Yöneticisi olarak hizmet yaptım. Birçok konferansa ve eğitime katıldım. Aile planlaması, inançlı annelik hususlarındaki girişimlerde nokta aldım. KOSGEB’den girişimcilik belgesi aldım. Tıpkı zamanda optisyenlik bölümünü okudum, emekliliğimde teşebbüsçü olmak istiyorum.
Kadriye Fatma Baran: Eş durumundan Karslıyım, 27 yıldır Kars’ta yaşıyorum. Ziraat Fakültesi’nde konut ekonomisi eğitimi aldım. Besin hijyeninde de yüksek lisans eğitimi aldım, sınıf hocalığı yaptım. Hocalığı sevdim, Berivan’la (Buğan) Kars’a geldiğimizden bu yana tanışıyoruz. Bu türlü bir teklifle gelince kabul ettim. Hem kadınlarımız, hem de çoçuklarımız için birşeyler yapmak istedik. Bir yandan da hala sınıf hocalığı yapıyorum. Mesleğimin 27. yılındayım.
Yüksel Demirci: TOBB Kars Ticaret ve Sanayi Odası’nda Genel Sekreter Yardımcısı’yım. 1981 doğumluyum. 7 yıldır odadayım. Berivan Hanım’ın başkanlığında Kadın Girişimciler Şurası çalışmalarına yardımcı oluyorum, kadınların girişimcilikte yol alması için elimizden gelen katkıyı veriyoruz.
700 BAYANI ÇALIŞMA HAYATINA DAHİL ETTİ
Serap Yavuz Çağatay: 1966 Kars doğumluyum. Çocukluk hayalim, dernek kurmaktı. Bu hayalimi de 2007 yılında gerçekleştirdim. Kurduğumuz dernekle BM’nin desteğini aldık. Teşebbüsçü kadınlara yardımcı olduk. Aldığımız eğitimlerle kendimizi de geliştirdik. 2009 yılında turizmin gelişmesi programı başladı, Kültür Bakanlığı da destek oldu. İspanya’ya gittik ve oradaki tesisleri gördük. 2011 yılında Kars’ta KOSGEB çalışmaları sürat kazandı. 100 şahsa eğitim veriliyordu, İşkur Yöneticisi bilhassa benim de orada olmamı istedi. Girişimcilik kursumu aldım ve danışmanlık şirketimi açtım. 4 kadının girişimini yazdım. Kamuyla yapılan içtimalarda KOSGEB girişimlerinden kadınların daha çok yararlanması için taleplerimizi de ilettim ve buna nazaran revizyonlar yapıldı. Bu da teşebbüsçü sayısına yansıdı. Birçok kadına farkındalık eğitimi verdik. 15-16 girişim yaptık. Karslı Kadın Girişimciler Derneği’ni kurduk. 2012 yılında Başkanımız Rifat Hisarcıklıoğlu “Kadın teşebbüsçü heyeti olmayan tek ilimiz burası” deyince, süratlice konseyi kurdum. İki yıl da başkanlığını yaptım. Kadınlar para kazanmaya başlayınca, bu durum özgüven kazanmalarını sağladı. Yaptığımız çalışmalarla 700 kadınımız çalışma hayatına dahil oldu.
Soldan sağa: Neriman Gey, Kadriye Fatma Baran, Berivan Buğan, Tülay Yeşilyurt, Serap Yavuz Çağatay, Yüksel Demirci
