Gürcü asıllı vatandaşların yaşadığı mahallede farklı bir gelenek: “Namaz taşı”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Ordu’da, Gürcistan göçmenlerinin yaşadığı 300 haneli bir mahallede neredeyse tüm eski meskenlerin bahçesinde geçmişten kalma ‘namaz taşları’ bulunuyor. Bahçede ve dışarıda çalışan insanların rahat edebilmesi ismine yerleştirilen taşlar, günümüzde de kullanılıyor.

Fatsa ilçesine bağlı 300 haneli Kabakdağ Mahallesi’nde Gürcü asıllı vatandaşlar yaşıyor. Osmanlı Devleti’nin, Rusya ve Gürcistan’dan çekilmesiyle birlikte 1850’li yıllarda Müslümanlar olarak ülkeye gelenler, kendilerine ilk verilen yerlerden birisi olan Kabakdağ Mahallesi’nde hayatlarını devam ettiriyor.

Geçmişte, imece tarzı birbirlerinin meskenlerini yapmaya başlayan beşerler, köyün hane sayısını arttırırken, Gürcistan’da Müslümanlar tarafından kullanılan bir gelenek olan namaz taşları da unutulmadı. Bahçeden ve dışarıdan gelen konut sahipleri ile yoldan geçen beşerler için konuta ilişkin bahçenin bir köşesine kıbleye karşı yerleştirilen taşın bir özelliği de önünde dikili bir ağacın bulunması. Bu ağaç sayesinde taş üzerinde namaz kılanların önünden insanların geçmesi engellenmiş oluyor.

Günümüzde de kullanılıyor

Şimdiye kadar 69 adet eski konutun tespit edildiği lakin günümüzde sayıları 21’e kadar düşen yapıların neredeyse tamamının önünde namaz taşlarından bulunuyor. Mahallede yine inşa edilen ve restore ettirilen eski meskenlerin bahçelerine de tekrar eski geleneklere uygun şekilde namaz taşları yerleştiriliyor. Beşerler günümüzde az da olsa kullanılan namaz taşlarını aslına uygun olarak müdafaaya ihtimam gösteriyor.

“Eski konutlarımızın neredeyse tamamında bu taşlardan var”

Fatsa Kabakdağı Mahalle Muhtarı Ali İhsan Beşik, geçmiş yıllarda dışarıda çalışan insanların konuta girmeden namazlarını kılmak için bu türlü bir taşı kullandıklarını söyledi. Muhtar Beşik, “Büyüklerimizin anlattığına göre, daha önce buraya gelen beşerler dışarıda çalışıyorlar ve konuta girmeleri gerekmeden abdest alıp dışarıda namaz kılıyorlar. Kıssaları bu, büyüklerimiz bu şekilde anlattı. Neredeyse eski konutlarımızın tamamında bu taşlarımızdan var. 69 tane eski konutumuz var. Biz de büyüklerimizden öğrendiğimiz kadarı ile hala kullanıyoruz. Mevcut olarak kullanılan meskenlerde de beşerler namaz taşlarını kullanıyorlar” dedi.

“Taşların önünde ağaç yahut taş duvar bulunuyor”

Taşların kıbleye göre sabitlendiğini anlatan Muhtar Ali İhsan Beşik, “Taş yerindeyse kıbleye göre şekillendirilmiş. Taş yerinde değil ve sonradan gelme ise kıbleye göre ayarlanmış. Taşların önünde bir de ağaç var, namaz kılınırken insanların önünden geçilmemesi gerekiyor. Bu taşı yapınca kimse önünden geçmesin diye önüne bir de ağaç dikilmiş” diye konuştu.

“Genellikle erkekler kullanırdı”

Mahalle sakinlerinden 72 yaşındaki Emine Yüksel, namaz taşlarının genellikle bahçeden gelenlerin ibadetlerini yerine getirmek için kullandığını söyledi. Yüksel, “Günümüzde de kullanılıyor. Genelde erkekler dışarıda namaz kılar, onlar da burada olunca namaz taşını kullanırlar. Benim yaşım 72 lakin ben bu gelenekleri hatırlamıyorum, bize söyleneni biliyorum” sözlerine yer verdi.

Hüsnü Yücebaş da yıllar önce inşa edilen ve atalarından kalan konutunu restore ettiklerini tabir ederek, “İlk yapılışında namaz taşı bahçemizde vardı lakin zamanla kayboldu. Artık ise taşımızı güzel bir şekilde güzelce ayarlayıp konutumuza ilişkin bahçeye yerleştireceğiz” halinde konuştu.