İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Istek Vuruşkan ve doktora öğrencisi Başak Süller Sıkıntı, görme engellilerin istedikleri renk, stil ve vücuttaki giysileri rahatlıkla seçmelerini sağlayacak “akıllı eldiven” geliştirmek için çalışmalara başladı. Son teknolojiye sahip elektronik aksam ve kameranın bulunacağı akıllı eldiven, kıyafet kombinasyonundan giysi önerilerine kadar modayla ilgili birçok hususta görme engellilerin yardımcısı olacak.
İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Hoş Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümünden Doç. Dr. Dilek Vuruşkan ile Tasarım Çalışmaları Doktora Programı öğrencisi Başak Süller Sıkıntı, korona virüsü nedeniyle oluşan güçlü şartları da dikkat alarak projeyi hazırladı. Hafif, antibakteriyel ve yıkanabilir bir kumaşla üretilmesi hedeflenen eldivenin üzerinde kamera olacağı, binlerce tıp ve renkteki giysilere ilişkin bilgilerin tanımlandığı bir yazılım oluşturularak eldivende yer alan elektronik aksama kaydedilecek.
Türkiye’ye örnek olacak
Görme engelli kullanıcı, akıllı eldivenle giysiye dokunduğunda, kamera giysinin fotoğrafını çekecek ve hangi renk ve modelde olduğunu sesli olarak aktaracak. Ayrıyeten, seçilen giysiyle hangi modellerin uyumlu olacağına ilişkin önerilerini de sıralayacak. Eldivenin üzerinde yer alan elektronik kısım, rahatlıkla çıkarılabilecek. Bu sayede eldiven, yıkandıktan sonra da tekraren kullanılabilecek. Görme engellilerin hayatını kolaylaştıracak eldivenle ilgili TÜBİTAK’a müracaatta da bulunulacak. İEÜ Mühendislik Fakültesi’nin de desteklediği proje, Türkiye’ye örnek olacak.
Görme engelli bireylerin; giysilerin renk, desen üzere özelliklerine ilişkin bilgileri öğrenebilecek
Doç. Dr. Istek Vuruşkan, doktora öğrencisi Başak Süller Zor’un teziyle kontaklı yaptıkları projeye ilişkin ayrıntılar paylaştı. Görme engelli kişiler için; hareketlilik, iletişim, eğitim, giysi ve alışveriş üzere günlük aktivitelerin zorlayıcı olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Vuruşkan, “Bireyin günlük ömründe önemli bir yeri olan giysi kavramı, görme eksikliği ya da görme kaybı olan kişiler için sıkıntı bir duruma dönüşüyor. Vücuda uygun kıyafet seçmek yahut stil, renk, vücut üzere eser özelliklerini ayırt etmek açısından sorun yaşayabiliyorlar. Çoğunlukla, diğer şahıstan görüş almayı zarurî kılan bir süreç yaşıyorlar” dedi.
Farklı düzeylerde görme engeli olan bireylerle görüştüklerini, görme engellilerin giysilerine ve tasarım bedellerine çok önem verdiğini belirten Doç. Dr. Vuruşkan, “Görme engellilere yönelik mobil uygulamalar, projeler ve çeşitli prototipler literatürde bulunuyor; lakin mobil uygulamalar kısıtlı kalabilirken, eser prototiplerinde ise tasarımsal ve estetik kıymetler ikinci planda kalabiliyor. Projemizde, kullanıcı odaklı arayüze sahip, estetik açıdan kullanıcıyı tatmin edecek yardımcı teknolojinin geliştirilmesini hedefliyoruz. Geliştirme evresinde olduğumuz akıllı eldivende yenilikçi materyaller kullanılarak rahatlık, nefes alabilirlik, hijyen üzere özellikler sağlayacağız” diye konuştu.
Eldiven içerisine entegre edilen teknolojik donanım ve yazılım ile görme engelli bireylerin; giysilerin renk, desen üzere özelliklerine ilişkin bilgileri öğrenebileceklerini aktaran Doç. Dr. Vuruşkan, projede İEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Pınar Oğuz Ekim ve öğrencileri ile de birlikte çalıştıklarını söyledi.
